SM U-90 (1917)
| Klasa | |
|---|---|
| Typ | |
| Historia | |
| Stocznia | |
| Początek budowy |
1915 |
| Położenie stępki |
29 grudnia 1915 |
| Wodowanie |
12 stycznia 1917 |
 Kaiserliche Marine
| |
| Wejście do służby |
2 sierpnia 1917 |
| Wycofanie ze służby |
20 listopada 1918 |
| Los okrętu |
poddany Royal Navy i złomowany 1919/1920 |
| Dane taktyczno-techniczne | |
| Wyporność |
757 ton ↑ |
| Długość |
65,8 m |
| Szerokość |
6,20 m |
| Zanurzenie |
3,88 m |
| Zanurzenie testowe |
50 m |
| Napęd | |
| na powierzchni: 2 silniki diesla o łącznej mocy 2400 KM pod wodą: 2 silniki elektryczne o łącznej mocy 1180 KM | |
| Prędkość |
15,6 węzłów ↑ |
| Zasięg |
11380 Mm (przy prędkości 8 węzłów) ↑ |
| Uzbrojenie | |
| 16 torped, działo pokładowe 105 mm | |
| Wyrzutnie torpedowe |
4 wyrzutnie torpedowe kal. 500 mm od dzioba i 2 od rufy |
| Załoga |
43 |
SM U-90 – niemiecki okręt podwodny typu U-87 zbudowany w Kaiserliche Werft Danzig w Gdańsku w latach 1915-1917. Wodowany 12 stycznia 1917 roku, wszedł do służby w Cesarskiej Marynarce Wojennej 2 sierpnia 1917 roku. 10 września 1917 roku został przydzielony do III Flotylli pod dowództwem kapitana Waltera Remy[1]. U-90 w siedmiu patroli zatopił 30 statków nieprzyjaciela o łącznej wyporności 74 175 BRT oraz dwa uszkodził o łącznej wyporności 8594 BRT[2].
W czasie pierwszego patrolu na Morzu Celtyckim, około 100 mil na północny zachód od Penmarch, 25 września 1917 roku, U-90 zatopił francuski kuter rybacki „Union Republicaine” o wyporności 44 BRT[3]. 27 września U-90 zatopił kolejne trzy francuskie kutry rybackie: „Deux Jeannes” o wyporności 50 BRT, „Liberte” o wyporności 49 BRT oraz „Peuples Freres” o wyporności 41 BRT. Kutry zostały zatrzymane, a następnie zatopione około 30 mil na południowy zachód od Ouessant w Bretanii[4]. W czasie tego samego patrolu, na przełomie września i października, U-90 zatopił kolejne cztery statki, zaś 30 września dwa brytyjskie parowce. 340 mil na zachód od Ouessant „SS Drake” o wyporności 2267 BRT, płynący z ładunkiem towarów oraz materiałami wybuchowymi z Londynu do Genui, a następnie około 40 mil bliżej do wybrzeży Francji „SS Heron” o wyporności 885 BRT, płynący z Newcastle do Oporto z ładunkiem węgla. W wyniku ataku torpedowego zginęło 22 członków załogi parowca.
W czasie drugiego patrolu U-90 zatopił dwa brytyjskie statki. 20 listopada 1917 roku 155 mil na południowy zachód od Bishop Rock statek żaglowy „Robert Morris” (146 BRT) płynący z Cardiff do Lizbony z ładunkiem węgla[5]. Następnego dnia w ataku torpedowym łupem U-90 padł duży parowiec „Aros Castle” o wyporności 4460 BRT płynący po ładunek z Londynu do Baltimore. W czasie zatonięcia dwóch marynarzy poniosło śmierć[6].
31 maja 1918 roku około dziewiątej rano, około 600 mil od Brestu, U-90 zaatakował amerykański statek USS „President Lincoln” o wyporności 18 168 BRT, transportujący żołnierzy z Brestu do Stanów Zjednoczonych. „President Lincoln” został trafiony trzema torpedami i zatonął po około 20 minutach. W wyniku ataku śmierć poniosło 26 ludzi, a kapitan Edouard Izac został wzięty do niewoli przez kapitana Waltera Remy jako dowód na zatopienie statku[7].
1 sierpnia 1918 roku dowódcą okrętu na miesiąc został Helmut Patzig[8]. W czasie jednego patrolu pod jego dowództwem U-90 zatopił 5 statków oraz jeden uszkodził. 15 sierpnia na Atlantyku storpedowany przez U-90 zatonął amerykański parowiec „Montanan” o wyporności 6659 BRT, płynący z Nowego Jorku do Saint-Nazaire, w wyniku ataku zginęło 5 członków załogi. 16 sierpnia U-90 storpedował amerykański parowiec „West Bridge” o wyporności 5189 BRT, płynący z Seattle do Bordeaux. Statek został poważnie uszkodzony i opuszczony przez załogę, ale nie zatonął i został doholowany do stoczni w Breście[9].
1 września 1918 roku Patzig został zastąpiony przez kapitana Heinricha Jess[10]. Pod dowództwem Jessa U-90 zatopił dwa statki brytyjskie.
20 listopada 1918 roku okręt został poddany Royal Navy i zezłomowany na przełomie 1919 i 1920 roku.
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Walter Remy (1 lipca 1883 – 15 stycznia 1965) pierwszy dowódca U-90. Poprzednio dowodził SM U-24. Łącznie pod jego dowództwem U-24 i U-90 zatopiły 32 statki o wyporności 85 327 BRT oraz jeden uszkodził 3405 BRT. – Uboat.net WWI U-boat commanders (ang.) [dostęp 18-05-2013]
- ↑ Ships hit by U 90 – Uboat.net (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ Ships hit during WWI Union Republicaine – Uboat.net (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ FV Peuples Freres (+1917) Wrecksite.eu (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ Robert Morris (+1917) Wrecksite.eu (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ SS Aros Castle (+1917) Wrecksite.eu (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ Lieutenant Commander Edouard V.M. Isaacs, USN (Retired), 1891-1990. history.navy.mil. [zarchiwizowane z tego adresu (2014-12-16)]. Naval History & Heritage Command (ang.) [dostęp 2019-02-05]
- ↑ Helmut Patzig (16 października 1890 – 11 marca 1984) urodzony w Gdańsku Patzig został odznaczony 11 lipca 1918 roku Orderem Rodu Hohenzollernów. Dowódca SM U-86. Po wojnie poszukiwany za zbrodnie wojenne. – Uboat.net WWI U-boat commanders (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ Ships hit during WWI West Bridge – Uboat.net (ang.) [dostęp 19-05-2013]
- ↑ Heinrich Jeß (2 maja 1884 – 1 września 1962) ostatni dowódca U-90. Poprzednio dowodził SM U-79 oraz SM U-96. Łącznie pod jego dowództwem trzy okręty zatopiły 44 statki o wyporności 121 088 BRT oraz trzy uszkodził 16 220 BRT. – Uboat.net WWI U-boat commanders (ang.) [dostęp 19-05-2013]
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Eberhard Moller, Werner Brack: The Encyclopedia of U-Boats From 1904 to the Present. Londyn: Greenhill Books Lionel Leventhal Ltd., 2004, s. 33. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
- Robert Gardiner (red.): Conway's All the World Fighting Ships 1906-1921. Londyn: Conway Maritime Press Ltd., 1985, s. 178. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
- Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, marzec 2007, s. 108. ISBN 1-85367-623-3.
Linki zewnętrzne[edytuj | edytuj kod]
- uboat.net – WWI U-boats U90, (ang.) [dostęp 19-05-2013]