Saphir (1908)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Saphir (Q44)
Ilustracja
„Saphir” w Tulonie przed 1914 r.
Klasa

okręt podwodny

Typ

Émeraude

Historia
Stocznia

Arsenal de Toulon

Położenie stępki

październik 1903

Wodowanie

6 lutego 1908

 Marine nationale
Wejście do służby

1909

Zatonął

15 stycznia 1915

Dane taktyczno-techniczne
Wyporność
• na powierzchni
• w zanurzeniu


392 tony
425 t

Długość

44,9 m

Szerokość

3,9 m

Zanurzenie

3,6 m

Zanurzenie testowe

40 m

Rodzaj kadłuba

jednokadłubowy

Napęd
2 silniki Diesla o łącznej mocy 600 KM
2 silniki elektryczne o łącznej mocy 450 KM
2 śruby
Prędkość
• na powierzchni
• w zanurzeniu


11,5 węzła
9,25 w.

Zasięg

powierzchnia: 2000 Mm przy 7,25 w.
zanurzenie: 100 Mm przy 5 w.

Uzbrojenie
6 torped
Wyrzutnie torpedowe

6 × 450 mm (4 dziobowe, 2 rufowe)

Załoga

21

Multimedia w Wikimedia Commons

Saphir (Q44) – francuski okręt podwodny z okresu I wojny światowej, czwarta zamówiona jednostka typu Émeraude. Została zwodowana 6 lutego 1908 roku w stoczni Arsenal de Toulon, a do służby w Marine nationale weszła w 1909 roku. Okręt zatonął na minie na Morzu Marmara 15 stycznia 1915 roku.

Projekt i dane taktyczno–techniczne[edytuj | edytuj kod]

„Saphir” zamówiony został na podstawie programu rozbudowy floty francuskiej z 1903 roku[1][2]. Zaprojektował go inż. Gabriel Maugas, dostosowując swój poprzedni projekt (Farfadet) do napędu dwuśrubowego[1][3][4]. Okręt miał niewielki zapas pływalności w położeniu nawodnym oraz występowały na nim częste awarie silników Diesla, co znacznie wydłużyło okres prób i opóźniło wprowadzenie do służby[1][2][3].

„Saphir” był małym okrętem podwodnym o konstrukcji jednokadłubowej. Długość całkowita wynosiła 44,9 metra, szerokość 3,9 metra i zanurzenie 3,6 metra[2][3][5]. Wyporność w położeniu nawodnym wynosiła 392 tony, a w zanurzeniu 425 ton[2][3][5]. Okręt napędzany był na powierzchni przez dwa silniki Diesla Sautter-Harlé o łącznej mocy 600 koni mechanicznych (KM)[2][3][5]. Napęd podwodny zapewniały dwa silniki elektryczne Sautter-Harlé o łącznej mocy 450 KM[3]. Dwuśrubowy układ napędowy pozwalał osiągnąć prędkość 11,5 węzła na powierzchni i 9,25 węzła w zanurzeniu[2][3][5]. Zasięg wynosił 2000 Mm przy prędkości 7,25 węzła w położeniu nawodnym oraz 100 Mm przy prędkości 5 węzłów pod wodą[2][3][5]. Dopuszczalna głębokość zanurzenia wynosiła 40 metrów[6].

Okręt wyposażony był w sześć wyrzutni torped kalibru 450 mm (cztery wewnętrzne na dziobie i dwie na rufie), z łącznym zapasem 6 torped[2][3][7]. Załoga okrętu składała się z 21 (później 23) oficerów, podoficerów i marynarzy[2][3][5].

Budowa i przebieg służby[edytuj | edytuj kod]

„Saphir” zbudowany został w Arsenale w Tulonie[1][2][3]. Stępkę okrętu położono w październiku 1903 roku[1], został zwodowany 6 lutego 1908 roku[2][3], a do służby przyjęto go w 1909 roku[1][6]. Nazwa nawiązywała do kamienia szlachetnego – szafiru[8]. Jednostka otrzymała numer burtowy Q44[2].

„Saphir” pełnił służbę na Morzu Śródziemnym[3]. W końcu 1914 roku został skierowany w rejon Dardaneli w celu niszczenia tureckiej żeglugi[1]. 15 stycznia 1915 roku na Morzu Marmara okręt wszedł na minę i zatonął z częścią załogi (w tym dowódcą)[1][3][a].

Uwagi[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat podają, że okręt został zatopiony ogniem tureckiej artylerii 25 stycznia 1915 roku[7], zaś A. Perepeczko podaje, że okręt zatonął 21 stycznia 1915 roku zniszczony ogniem artylerii nadbrzeżnej, myląc Dardanele z Dunkierką[9].

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d e f g h Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 138.
  2. ↑ a b c d e f g h i j k l Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: 1985, s. 208.
  3. ↑ a b c d e f g h i j k l m n Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara: 2007, s. 80.
  4. ↑ John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: 1990, s. 199.
  5. ↑ a b c d e f Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: 1974, s. 137.
  6. ↑ a b Ivan Gogin: ÉMERAUDE submarines (1908 - 1910). Navypedia. [dostęp 2016-12-26]. (ang.).
  7. ↑ a b J. Gozdawa-Gołębiowski, T. Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: 1994, s. 536.
  8. ↑ Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-26]. (ang.).
  9. ↑ Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: 2014, s. 183.

Bibliografia[edytuj | edytuj kod]

  • Paul E. Fontenoy: Submarines: An Illustrated History of Their Impact (Weapons and Warfare). Santa Barbara, California: ABC-CLIO, 2007. ISBN 1-85367-623-3. (ang.).
  • Robert Gardiner, Randal Gray: Conway’s All the World’s Fighting Ships 1906–1921. London: Conway Maritime Press, 1985. ISBN 0-85177-245-5. (ang.).
  • Ivan Gogin: ÉMERAUDE submarines (1908 - 1910). Navypedia. [dostęp 2016-12-26]. (ang.).
  • Jan Gozdawa-Gołębiowski, Tadeusz Wywerka Prekurat: Pierwsza wojna światowa na morzu. Warszawa: Lampart, 1994. ISBN 83-902554-2-1.
  • Jean Labayle-Couhat: French warships of World War I. London: Ian Allan Ltd., 1974. ISBN 0-7110-0445-5. (ang.).
  • John Moore (red.): Jane’s Fighting Ships of World War I. London: Studio Editions, 1990. ISBN 1-85170-378-0. (ang.).
  • Andrzej Perepeczko: Od Napoleona do de Gaulle’a. Flota francuska w latach 1789-1942. Oświęcim: Napoleon V, 2014. ISBN 978-83-7889-372-1.
  • Gordon Smith: World War 1 at Sea, FRENCH NAVY. Naval History Homepage. [dostęp 2016-12-26]. (ang.).
Okręty podwodne typu Émeraude

Francja

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Saphir_(1908)&oldid=71726036”