Schronisko w Kamieniołomie

Dodaj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schronisko w Kamieniołomie
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Murownia, Wierzchowie

Właściciel

prywatny

Długość

9,5 m

Deniwelacja

2,1

Wysokość otworów

427 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku południowemu zachodowi

Kod

J.Olk.I-04.90

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Kamieniołomie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Kamieniołomie”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Kamieniołomie”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Kamieniołomie”
Ziemia50°10′38″N 19°48′33″E/50,177156 19,809097
Multimedia w Wikimedia Commons
Strona internetowa

Schronisko w Kamieniołomie – jaskinia typu schronisko znajdująca się w skale Cylna[1] na osiedlu Murownia będącym częścią wsi Wierzchowie w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[2]. Pod względem geograficznym znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[3].

Opis obiektu[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znajduje się w nieczynnym kamieniołomie wapienia na osiedlu Murownia przy drodze odchodzącej na zachód od drogi 94 do Wierzchowia. W wyrobisku dawnego kamieniołomu jest parking dla turystów zwiedzających Jaskinię Wierzchowską Górną. Na wyrobisku kamieniołomu pozostał niewyeksploatowany skalny wał o wysokości kilku metrów, który na mapie Geoportalu podpisany jest jako skała Cylna. Na jego południowo-zachodniej stronie (z parkingu niewidocznej) znajdują się dwa otwory Schroniska w Kamieniołomie[2][1].

Główny, większy otwór schroniska znajduje się u podstawy skały. Jest to płytka nyża o wysokości ok. 2 m. Drugi, mniejszy otwór o sercowatym kształcie znajduje się po jej lewej stronie, powyżej dwumetrowego, łatwego do pokonania progu. Obydwa otwory łączą się ciasnym przejściem. Za lewym otworem ciągnie się korytarzyk o długości 3 m, na końcu zamknięty kalcytowymi naskorupieniami. Na ścianach i stropie nyży i korytarzyka brak nacieków, są tylko czarne naskorupienia, natomiast na dnie występuje grubokrystaliczny kalcyt. Spąg jest całkowicie skalisty. Schronisko jest w całości widne i suche. Brak roślin i zwierząt[1].

  • Skała Cylna z otworami schroniska
    Skała Cylna z otworami schroniska
  • Główny otwór
    Główny otwór
  • Nyża
    Nyża
  • Otwór górny
    Otwór górny
  • Korytarzyk
    Korytarzyk

Historia poznania[edytuj | edytuj kod]

Otwór do schroniska został odsłonięty podczas eksploatacji kamieniołomu, prawdopodobnie jeszcze przed II wojną światową. Po raz pierwszy schronisko wymienił Kazimierz Kowalski w 1951 r.[4] W 1986 r. A. Górny i M. Szelerewicz w wykazie jaskiń Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej podają jego wymiary. Wynika z nich, że od czasów opisania go przez K. Kowalskiego schronisko wskutek eksploatacji zostało dwukrotnie powiększone[5]. Obecny plan schroniska opracował A. Polonius w 2018 r.[1]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ a b c d Adam Polonius, Schronisko w Kamieniołomie, Halina Grodzicka (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-03-30].
  2. ↑ a b Geoportal. Mapa topograficzna i satelitarna [online] [dostęp 2022-03-30].
  3. ↑ Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  4. ↑ Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski, t. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
  5. ↑ M. Szelerewicz, A. Górny, Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1986.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Schronisko_w_Kamieniołomie&oldid=70742066”