Schronisko w Wilczankach Pierwsze

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Schronisko w Wilczankach Pierwsze
Plan jaskini
Plan jaskini
Państwo

 Polska

Województwo

 małopolskie

Położenie

Bębło, Wilczanki

Właściciel

prywatny

Długość

17,8 m

Głębokość

0 m

Wysokość otworów

433 m n.p.m.

Ekspozycja otworów

ku południu

Kod

J.Olk.I-04.71

Położenie na mapie gminy Wielka Wieś
Mapa konturowa gminy Wielka Wieś, u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Wilczankach Pierwsze”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, na dole znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Wilczankach Pierwsze”
Położenie na mapie województwa małopolskiego
Mapa konturowa województwa małopolskiego, u góry nieco na lewo znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Wilczankach Pierwsze”
Położenie na mapie powiatu krakowskiego
Mapa konturowa powiatu krakowskiego, blisko centrum na lewo u góry znajduje się punkt z opisem „Schronisko w Wilczankach Pierwsze”
Ziemia50°10′38″N 19°47′44″E/50,177333 19,795667
Strona internetowa

Schronisko w Wilczankach Pierwsze, Schronisko w wąwozie ku wsi Bębło I – jaskinia typu schronisko w skałach Wilczanki w miejscowości Bębło w województwie małopolskim, w powiecie krakowskim, w gminie Wielka Wieś[1]. Pod względem geograficznym znajduje się na Wyżynie Olkuskiej będącej częścią Wyżyny Krakowsko-Częstochowskiej[2].

Opis schroniska[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znajduje się w najbardziej na północ wysuniętej grupie skał Wilczanek. Ma otwór u południowej podstawy niewielkich skałek. Kilka metrów dalej po jego prawej stronie jest otwór Schroniska w Wilczankach Drugiego[3].

Schronisko w Wilczankach Pierwsze składa się z niewielkiej komory położonej tuż za otworem, oraz labiryntu wąskich, niskich i trudnych do przejścia korytarzyków. Powstało w późnojurajskich wapieniach skalistych w wyniku przepływu wód podziemnych. Korytarzyki maja postać rur krasowych. Ich ściany są ogładzone przez przepływającą wodę i bez nacieków, w głębszej części schroniska natomiast pokryte są czarnymi nalotami. Namulisko jaskiniowe składa się ze skalnego rumoszu zmieszanego z gliną i próchnicą, a na jego powierzchni znajdują się kości drobnych, współczesnych zwierząt. Schronisko prawdopodobnie zamieszkiwane jest przez borsuka lub lisa, świadczą o tym wniesione do jego wnętrza kępki suchych traw. W głębi jest ciemno. W niektórych miejscach w korytarzykach znajdują się korzenie drzew. Na ścianach znajdują się pajęczyny pająków sieciarz jaskiniowy i nieliczne muchówki. Dzięki małemu otworowi warunki wewnątrz schroniska są bardziej stałe niż na zewnątrz[3].

Historia poznania[edytuj | edytuj kod]

Schronisko znane było od bardzo dawna. Po raz pierwszy wymienił je Kazimierz Kowalski w 1951 r. nadając mu nazwę „Schronisko w wąwozie ku wsi Bębło I”[4]. W 1986 r. zmierzyli go i nadali mu numer M. Szelerewicz i A. Górny[5]. Obecny plan opracował N. Sznober w 2014 r.[3]

W Wilczankach znajdują się jeszcze cztery inne jaskinie: Jaskinia w Wilczankach, Koleba w Wilczankach, Schronisko w Wilczankach Drugie i Schronisko w Wilczankach Trzecie[6]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. Geoportal. Mapa topograficzna i lotnicza [online] [dostęp 2022-06-16].
  2. Jerzy Kondracki, Geografia regionalna Polski, Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1998, ISBN 83-01-12479-2.
  3. a b c Adam Polonius, Norbert Sznober, Schronisko w Wilczankach I, Halina Grodzicka (red.), [w:] Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny – Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-06-16].
  4. Kazimierz Kowalski, Jaskinie Polski, t. 1, Warszawa: Państwowe Muzeum Archeologiczne, 1951.
  5. M. Szelerewicz, A. Górny, Jaskinie Wyżyny Krakowsko-Wieluńskiej, Warszawa-Kraków: Wydawnictwo PTTK Kraj, 1986.
  6. Jaskinie Polski [online], Państwowy Instytut Geologiczny - Państwowy Instytut Badawczy [dostęp 2022-06-16].