Sit morski

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Sit morski
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

wiechlinowce

Rodzina

sitowate

Rodzaj

sit

Gatunek

sit morski

Nazwa systematyczna
Juncus maritimus Lam.
Encycl. 3: 264 1789[3]
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Sit morski (Juncus maritimus Lam.) – gatunek rośliny z rośliny sitowatych. Obszar jego naturalnego zasięgu obejmuje Afrykę Północną (Azory, Wyspy Kanaryjskie), część Azji (Cypr, Afganistan, Iran, Izrael, Turcja, Azerbejdżan, Dagestan, Turkiestan, Turkmenistan, Uzbekistan i większą część Europy. Jako efemerofit występuje w USA i Urugwaju[4]. W Polsce obecnie nie występuje, w XX wieku jednak występował na wyspie Uznam[5].

Morfologia[edytuj | edytuj kod]

Łodyga
Sztywna, okrągła, wewnątrz wypełniona ciągłym, gąbczastym rdzeniem. Jest ostro zakończona, jasnozielona, w dolnej części brązowa. Ma wysokość 30-100 cm,. Występuje płożące kłącze[6].
Liście
W postaci podsadek, z których wyrastają kwiatostany. Są przeważnie dłuższe od kwiatostanu, sztywne i ostro zakończone[6].
Kwiaty
Zebrane w rozpierzchłe i gęste kwiatostany o długości (5) 7-15 (-20) cm. Kwiatostany te wyrastają na szczycie łodygi lub na szczytach jej bocznych odgałęzień. Kwiaty mają długość (2,5-) 3-4 mm, zazwyczaj występują w grupkach po 2-3. Mają 6 ostro zakończonych działek okwiatu, 6 pręcików i jeden słupek z 3 znamieniami[6].
Owoc
Jajowata torebka zakończona spiczastym dzióbkiem. Ma długość 2,5-5 mm[6]. Nasiona brązowawe, elipsoidalne, o długości 0,6-0,7 mm z ogonkiem o długości 0,5-1,2 mm[7].

Zastosowanie[edytuj | edytuj kod]

  • W starożytnym Egipcie łodyg situ używano do pisania, jeszcze wcześniej, nim zaczęto w tym celu stosować trzcinę. Robiono to w ten sposób, że na skośnie ściętej łodydze rozluźniano ustami włókna i powstawał pędzelek umożliwiający pisanie zarówno grubszymi, jak i cieńszymi liniami[8].
  • Z łodyg wytwarzano dawniej maty[8].
  • Z obranych z zewnętrznej skórki rdzeni łodyg, po namaczaniu w oliwie wytwarzano świece[8].

Udział w kulturze[edytuj | edytuj kod]

W polskim tłumaczeniu Biblii Tysiąclecia w niektórych wersetach (Rdz 41,2, Hi 8,11, Iz 9,13; 19,6,15) użyto słowa sitowie, które w potocznym rozumieniu oznacza skupisko sitów. Zdaniem większości badaczy roślin biblijnych chodzi tutaj o sit morski, który zarówno w Palestynie, jak i Egipcie jest gatunkiem rodzimym i rośnie nie tylko nad morzem, ale również w głębi lądów[8].

Kępy situ morskiego

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. ↑ Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-11-20] (ang.).
  3. ↑ The Plant List. [dostęp 2014-11-20].
  4. ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2014-12-15].
  5. ↑ Władysław Szafer, Kazimierz Zarzycki: Szata roślinna Polski. T. 2. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 1972, s. 21-27.
  6. ↑ a b c d Flora of Pakistan. [dostęp 2014-12-15].
  7. ↑ Flora of North America. [dostęp 2014-12-15].
  8. ↑ a b c d Zofia Włodarczyk: Rośliny biblijne. Leksykon. Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera PAN, 2011. ISBN 978-83-89648-98-3.
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Sit_morski&oldid=71172710”