Skałągi (gmina)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Skałągi
gmina wiejska
1945-1954 i 1973–75[1]
Państwo

 Polska

Województwo

1945–46: śląskie[1]
1946–50: śląskie
1950–54: opolskie (duże)
1973–75: opolskie (duże)
1975-75: opolskie (małe)

Powiat

kluczborski
(do maja 1975)

Siedziba

Skałągi

Powierzchnia (1974)

100,28[2] km²

Populacja (1974)
• liczba ludności


4658[3]

Szczegółowy podział administracyjny (1952)
Liczba gromad

8

brak współrzędnych

Skałągi – dawna gmina wiejska istniejąca w latach 1945–1954 i 1973–1975[4] w woj. śląskim i woj. opolskim (dzisiejsze woj. opolskie). Siedzibą władz gminy były Skałągi.

Gmina zbiorowa Skałągi powstała po II wojnie światowej (w grudniu 1945[5]) w powiecie kluczborskim na terenie tzw. Ziem Odzyskanych (tzw. I okręg administracyjny – Śląsk Opolski[6][7]), powierzonym 18 marca 1945 administracji wojewody śląskiego[7][8], a z dniem 28 czerwca 1946 przyłączonym do woj. śląskiego (śląsko-dąbrowskiego)[9][10].

Według stanu z 1 stycznia 1946 gmina składała się z 8 gromad: Skałągi (ze Skałęską Kolonią), Biskupice, Bruny, Brzezinki, Jakubowice, Kochłowice, Proślice i Rożnów[11]. 6 lipca 1950 zmieniono nazwę woj. śląskiego na katowickie; równocześnie gmina Skałągi wraz z całym powiatem kluczborskim weszła w skład nowo utworzonego woj. opolskiego[12].

Według stanu z 1 lipca 1952 gmina składała się z 8 gromad: Biskupice, Bruny, Brzezinki, Jakubowice, Kochłowice, Proślice, Rożnów i Skałągi[13]. Gmina została zniesiona 29 września 1954 wraz z reformą wprowadzającą gromady w miejsce gmin[14].

Jednostkę reaktywowano 1 stycznia 1973 w tymże powiecie i województwie; w skład gminy weszły obszary 10 sołectw: Bruny, Brzezinki, Jakubowice, Krzywizna, Proślice, Rożnów, Skałągi, Smardy Dolne, Smardy Górne i Unieszów[15][16].

1 czerwca 1975 gmina weszła w skład nowo utworzonego (mniejszego) woj. opolskiego[17].

30 października 1975 gmina została zniesiona, a jej obszar przyłączony do gmin[18]:

  • Byczyna (obszary sołectw: Proślice i Jakubowice),
  • Kluczbork (obszary sołectw: Krzywizna, Smardy Dolne, Smardy Górne i Unieszów),
  • Wołczyn (obszary sołectw: Bruny, Skałągi, Rożnów i Brzezinki).

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

  1. a b Od 1945 pod administracją wojewody śląskiego; od 1946 jednostka administracyjna woj. śląskiego
  2. Wykaz powierzchni jednostek podziału terytorialnego dla potrzeb statystycznych, stan w dniu 1 I 1974. GUS, 1974
  3. Liczba ludności z publikacji "Rocznik Demograficzny Polski", GUS 1975-1995
  4. Od 1 grudnia 1945 do 28 września 1954 oraz od 1 stycznia 1973 do 29 października 1975
  5. Rozporządzenie Wojewody Śląsko-Dąbrowskiego z dnia 27 listopada 1945 (Śląsko-Dąbrowski Dziennik Wojewódzki, Nr. 34, Kat, dnia 22 grudnia 1945 r.)
  6. Utworzony 14 marca 1945 decyzją Rady Ministrów
  7. a b Andrzej Gawryszewski: Ludność Polski w XX wieku (The population of Poland in the 20th century). Warszawa: Polska Akademia Nauk, Instytut Geografii i Przestrzennego Zagospodarowania im. Stanisława Leszczyńskiego, 2005, s. 43-44.
  8. Dokumentu podstawy prawnej nie odnaleziono
  9. Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177
  10. Na podstawie ustawy z dnia 11 września 1944 o organizacji i zakresie działania rad narodowych (Dz.U. z 1944 r. nr 5, poz. 22) oraz dekretu z 23 listopada 1944 o organizacji i zakresie działania samorządu terytorialnego (Dz.U. z 1944 r. nr 14, poz. 74)
  11. Podział administracyjny województwa śląsko-dąbrowskiego wraz ze skorowidzem gmin i gromad (stan z dnia 1 stycznia 1946), Wydawnictwa Instytutu Śląskiego, 1947
  12. Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255
  13. Wykaz Gromad Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej według stanu z dnia 1.VII 1952 r., PRL, GUS, Warszawa
  14. Dz.U. z 1954 r. nr 43, poz. 191
  15. Uchwała Nr XVIII/100/72 Wojewódzkiej Rady Narodowej w Opolu z dnia 6 grudnia 1972 r. w sprawie utworzenia gmin w województwie opolskim (Dz. Urz. WRN w Opolu z 11 grudnia 1972 r. Nr 14, poz. 167)
  16. Dz.U. z 1972 r. nr 49, poz. 312
  17. Dz.U. z 1975 r. nr 17, poz. 92
  18. Dz.U. z 1975 r. nr 35, poz. 197