Województwo śląskie (1945–1950)

	Województwo śląskie
	Województwo śląskie
	1945–1950
Państwo	Rzeczpospolita Polska
Data powstania	1945
Data likwidacji	1950
Siedziba wojewody i sejmiku	Katowice
Powierzchnia	15 369 km²
Populacja (1949); • liczba ludności	; 3 101 586
	Podział administracyjny
	; Podział administracyjny, 1946
Liczba powiatów miejskich	13
Liczba powiatów	23
	Położenie na mapie Polski;
	Portal Polska

Województwo śląskie^[2] (także województwo zagłębiowsko-śląskie^[3], województwo śląsko-dąbrowskie) – jednostka administracyjna Polski istniejąca w latach 1945–1950, powstała na bazie przedwojennego województwa śląskiego.

Historia[edytuj | edytuj kod]

Komunikat wzmiankujący o nadaniu nazwy województwo śląsko-dąbrowskie 18 marca 1945

W 1944 roku dekretem Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego uchylono wprowadzony przez III Rzeszę podział administracyjny^[4].

7 maja 1945 zniesiono Statut Organiczny Województwa Śląskiego^[5].

18 sierpnia 1945 włączono do obszaru województwa śląskiego z województwa kieleckiego powiaty: będziński i zawierciański^[6].

28 czerwca 1946 przyłączono do obszaru województwa śląskiego powiaty: bytomski, miasto Bytom, dobrodzieński, gliwicki, miasto Gliwice, głubczycki, grodkowski, kluczborski, kozielski, niemodliński, nyski z Nysą, oleski, opolski z Opolem, prudnicki, raciborski z Raciborzem, strzelecki i miasto Zabrze^[7]. Dla tego obszaru działania utworzono ekspozyturę urzędu wojewódzkiego w Opolu^[8].

6 lipca 1950 z województwa wydzielono powiaty: opolski, kluczborski, raciborski, głubczycki, prudnicki, nyski, niemodliński i grodkowski do nowo utworzonego województwa opolskiego oraz zmieniono jego nazwę na katowickie^[9].

Demografia[edytuj | edytuj kod]

Na początku 1946 roku województwo to zamieszkiwało 2,8 mln osób (183 osoby/km²). Mimo wysiedleń liczba mieszkańców, dzięki repatriacji i procesom migracyjnym^[10]^[11], stale wzrastała i w 1949 osiągnęła 3,2 mln osób (209 os./km²)^[10].

Podział administracyjny[edytuj | edytuj kod]

Podział na powiaty według Rocznika Statystycznego 1947
Powiat	Miasto powiatowe	Powierzchnia (km²)	Ludność	Gęstość zaludnienia
będziński	Będzin	459	176 600	385
bielski	Bielsko	349	85 300	244
Bytom miasto	Bytom	30	93 200	3107
bytomski	Bytom	107	77 500	724
Chorzów miasto	Chorzów	32	110 700	3459
cieszyński	Cieszyn	662	83 000	125
dobrodzieński	Dobrodzień	323	17 700	55
Gliwice miasto	Gliwice	56	96 000	1714
gliwicki	Gliwice	851	80 600	95
głubczycki	Głubczyce	692	66 100	96
grodkowski	Grodków	520	36 700	71
Katowice miasto	Katowice	42	128 300	3055
katowicki	Katowice	213	328 300	1541
kluczborski	Kluczbork	555	43 300	78
kozielski	Koźle	663	66 600	100
lubliniecki	Lubliniec	715	47 500	66
niemodliński	Niemodlin	605	33 300	55
nyski	Nysa	714	72 000	101
oleski	Olesno	893	46 000	52
opolski	Opole	1427	136 800	96
prudnicki	Prudnik	799	90 700	114
pszczyński	Pszczyna	1046	154 800	148
raciborski	Racibórz	544	64 200	118
rybnicki	Rybnik	890	215 800	242
Sosnowiec miasto	Sosnowiec	33	77 900	2361
strzelecki	Strzelce Opolskie	892	75 000	84
tarnogórski	Tarnowskie Góry	268	103 900	388
Zabrze miasto	Zabrze	44	104 200	2368
zawierciański	Zawiercie	945	111 400	118

Władze[edytuj | edytuj kod]

Wojewodowie śląscy:

Jerzy Ziętek (od 1 lutego 1945 do 10 marca 1945)
Aleksander Zawadzki (od 11 marca 1945 do 31 października 1948)
Bolesław Jaszczuk (od 1 listopada 1948 do 1950)

Zobacz też[edytuj | edytuj kod]

Przypisy[edytuj | edytuj kod]

↑ Rocznik Statystyczny 1949
↑ Okólnik nr 11 Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 maja 1949 r. ws. nazw województw (M.P. z 1949 r. nr 31, poz. 453)
↑ Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego, 1945, nr 3, Komunikat str. 2: UCHWAŁĄ RADY MINISTRÓW Z DNIA 26. LUTEGO 1945 R. ZOSTAŁY WYŁĄCZONE Z OBSZARU WOJEWÓDZTWA KIELECKIEGO I WŁĄCZONE DO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO POWIATY: BĘDZIŃSKI, SOSNOWIECKI ORAZ ZAWIERCIAŃSKI. POWIĘKSZONE W TEN SPOSÓB WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE OTRZYMAŁO NAZWĘ: WOJEWÓDZTWO ZAGŁĘBIOWSKO-ŚLĄSKIE
↑ Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji (Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8)
↑ Dz.U. z 1945 r. nr 17, poz. 92
↑ Dekret z dnia 7 lipca 1945 r. o zmianie granic województw: śląskiego, krakowskiego, kieleckiego, białostockiego i warszawskiego (Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167)
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. ws. tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych (Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177)
↑ Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. ws. powołania ekspozytur urzędów wojewódzkich na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 178)
↑ Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa (Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255)
↑ ^a ^b Ryszard Kaczmarek: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 40. ISBN 978-83-60470-41-1.
↑ Bernard Linek, Adam Dziurok: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 272-273. ISBN 978-83-60470-41-1.

[1] Rocznik Statystyczny 1949

[2] Okólnik nr 11 Prezesa Rady Ministrów z dnia 9 maja 1949 r. ws. nazw województw (M.P. z 1949 r. nr 31, poz. 453)

[3] Gazeta Urzędowa Województwa Śląskiego, 1945, nr 3, Komunikat str. 2: UCHWAŁĄ RADY MINISTRÓW Z DNIA 26. LUTEGO 1945 R. ZOSTAŁY WYŁĄCZONE Z OBSZARU WOJEWÓDZTWA KIELECKIEGO I WŁĄCZONE DO WOJEWÓDZTWA ŚLĄSKIEGO POWIATY: BĘDZIŃSKI, SOSNOWIECKI ORAZ ZAWIERCIAŃSKI. POWIĘKSZONE W TEN SPOSÓB WOJEWÓDZTWO ŚLĄSKIE OTRZYMAŁO NAZWĘ: WOJEWÓDZTWO ZAGŁĘBIOWSKO-ŚLĄSKIE

[4] Dekret Polskiego Komitetu Wyzwolenia Narodowego z dnia 21 sierpnia 1944 r. o trybie powołania władz administracji ogólnej I i II instancji (Dz.U. z 1944 r. nr 2, poz. 8)

[5] Dz.U. z 1945 r. nr 17, poz. 92

[6] Dekret z dnia 7 lipca 1945 r. o zmianie granic województw: śląskiego, krakowskiego, kieleckiego, białostockiego i warszawskiego (Dz.U. z 1945 r. nr 27, poz. 167)

[7] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. ws. tymczasowego podziału administracyjnego Ziem Odzyskanych (Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 177)

[8] Rozporządzenie Rady Ministrów z dnia 29 maja 1946 r. ws. powołania ekspozytur urzędów wojewódzkich na obszarze Ziem Odzyskanych (Dz.U. z 1946 r. nr 28, poz. 178)

[9] Ustawa z dnia 28 czerwca 1950 r. o zmianach podziału administracyjnego Państwa (Dz.U. z 1950 r. nr 28, poz. 255)

[hgś-10] Ryszard Kaczmarek: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 40. ISBN 978-83-60470-41-1.

[11] Bernard Linek, Adam Dziurok: Historia Górnego Śląska. Polityka, gospodarka i kultura europejskiego regionu. Dom Współpracy Polsko-Niemieckiej, 2011, s. 272-273. ISBN 978-83-60470-41-1.

[1]

[2]

[3]

[4]

[5]

[6]

[7]

[8]

[9]

[10]

[11]