Solikamsk

Solikamsk

Herb flaga Solikamska↗
Państwo	Rosja
Kraj	Permski
Burmistrz	Siergiej Dewiatkow
Powierzchnia	156,6 km²
Populacja (2010) • liczba ludności	97 384
Nr kierunkowy	+7 (34253)
Kod pocztowy	618540—556
Położenie na mapie Kraju Permskiego Solikamsk
Położenie na mapie Rosji Solikamsk
59°38′N 56°45′E
Strona internetowa

Solikamsk (ros. Соликамск) – miasto w zachodniej części Rosji, w Kraju Permskim, na zachodnich stokach Uralu, przystań nad Kamą. Około 100 tys. mieszkańców (w 2006).

Historia miasta

Pierwsze informacje o założeniu osady pochodzą z 1430, gdy rodzina kupców z Wołogdy pobudowała tu warzelnie soli i osiedliła robotników. Od tego czasu stale rozwija się wydobycie permskich soli. Od 1472 cały rejon wchodzi w skład księstwa moskiewskiego. W 1558 rejon Solikamska wraz z tutejszymi złożami otrzymali od cara Iwana Groźnego Stroganowowie. Prawa miejskie Solikamsk otrzymał w 1573. Stale wzrastająca produkcja soli, będącej wówczas jednym z najcenniejszych produktów, spowodowała, że od XVI do schyłku XVII wieku miasto było największym centrum produkcji soli w Rosji (ponad 50% krajowej produkcji). Dodatkowo około 1630 odkryto rudy miedzi, a przez miasto prowadziły ważne szlaki targowe. W związku z rozwojem miasta, w XVII wieku powstaje wiele reprezentacyjnych budynków murowanych lub ceglanych, głównie cerkwi i budowli rządowych.

Na początku XVIII wieku zaczyna się dość szybki upadek znaczenia Solikamska, które do tej pory było jednym z najważniejszych miast rejonu uralskiego. Upadek ten związany był z przesunięciem szlaków handlowych na Syberię, ale przede wszystkim z powstaniem nowych kopalni soli w innych rejonach Rosji. Ponieważ sól z Solikamska była żółta, gorzka, zanieczyszczona i nie znajdywano dużych pokładów czystych złóż soli kamiennej, to bardziej konkurencyjna była lepsza smakowo sól z innych rejonów.

Około 1905 odkryto złoża soli potasowej, jednak pierwszą kopalnię wydobywającą tę sól otworzono dopiero w 1934, wkrótce też zaczęto wydobywać sole magnezowe. Od tego momentu następuje ponowny wzrost znaczenia miasta, zarówno jako centrum wydobycia obu soli, jak i wytwórstwa z nich metalicznego potasu i magnezu. W 1941 powstał wielki zakład celulozowy, który wkrótce stał się jednym z największych w ZSRR producentów papieru.

Do Solikamska z populacją pięciu tysięcy mieszkańców w latach 20. XX w. sprowadzono dziesiątki tysięcy więźniów politycznych i osadników specjalnych, ludzi wygnanych z ich miejsc zamieszkania do pracy przymusowej. Miasto stało się jedną z wysp tzw. Archipelagu Gułag. Podczas rządów Stalina w okolicach miasta rozstrzelano i pochowano tysiące represjonowanych. M.in. w 1941 sprowadzono 800 Łotyszy z okupowanej Łotwy, większość z nich zginęła. Następnie przywieziono niemieckich jeńców wojennych oraz tzw. „zdrajców”, czyli byłych żołnierzy Armii Czerwonej, którzy najpierw dostali się do niemieckiej niewoli, a następnie zostali z niej uwolnieni.

Zabytki

• Sobór Trójcy Świętej z XVII wieku
• Cerkiew Przemienienia Pańskiego 1687 - 1695
• Sobór Podwyższenia Krzyża Pańskiego
• Cerkiew Zmartwychwstania Pańskiego
• Cerkiew Objawienia Pańskiego
• Dom wojewody z 1688

Gospodarka

Największe znaczenie ma przemysł górniczy, związany z wydobyciem soli potasowych i magnezowych oraz hutniczy (produkcja metalicznego magnezu). Drugą kluczową dziedziną jest przemysł celulozowy.

Bibliografia

• A. Saweliewa, 1983. Solikamsk. Wydawnictwo Periodyka, Moskwa (ros.).

Linki zewnętrzne

• Solikamsk, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. XI: Sochaczew – Szlubowska Wola, Warszawa 1890, s. 51 .