Gubernia grodzieńska: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Historia: drobne merytoryczne |
→Podział administracyjny: drobne redakcyjne |
||
| Linia 10: | Linia 10: | ||
== Podział administracyjny == |
== Podział administracyjny == |
||
Początkowo w skład guberni wchodziło 8 [[ujezd]]ów (powiatów), a od 1843 9: |
Początkowo w skład guberni wchodziło 8 [[ujezd]]ów (powiatów), a od 1843 było ich 9: |
||
* [[Powiat białostocki|białostocki]] |
* [[Powiat białostocki|białostocki]] |
||
* [[Powiat bielski (1795-1915)|bielski]] |
* [[Powiat bielski (1795-1915)|bielski]] |
||
Wersja z 12:52, 10 sty 2012
Gubernia grodzieńska (ros. Гродненская губерния; biał. Гродзенская губерня lub Гарадзенская губэрня; lit. Gardino gubernija[1]) – jedna z guberni Imperium Rosyjskiego w latach 1796–1915, utworzona na ziemiach zabranych I Rzeczypospolitej.
Historia
W latach 1796-1801 gubernia była znana jako słonimska. Od 1819 roku gubernia grodzieńska pozostawała pod naczelnym zarządem administracyjnym wielkiego księcia Konstantego.[2] W 1842 roku do guberni grodzieńskiej włączono tereny zlikwidowanego Obwodu białostockiego.
W 1891 ludność guberni liczyła 1 509 728 mieszkańców. W wyniku przeobrażeń terytorialnych jakie nastąpiły po klęsce wojennej Rosji w czasie I wojny światowej jej terytorium stało się przedmiotem sporów między Polską, Litwą, Białorusią i Ukrainą. Ostatecznie teren guberni wszedł w latach 1919-21 w całości w skład II Rzeczpospolitej tworząc w większości Województwo białostockie. Na skutek agresji sowieckiej w 1939 jej terytorium w całości znalazło się w składzie Białoruskiej SRR (w 1940 okręg Druskienik przekazano Litewskiej SRR). Podczas II wojny światowej jej terytorium podzielono między Obwód białostocki a Komisariaty Rzeszy Białoruś i Ukraina. Po 1945 w mniejszej części (głównie d. obwód białostocki) znalazła się po stronie polskiej, w większej po sowieckiej.
Podział administracyjny
Początkowo w skład guberni wchodziło 8 ujezdów (powiatów), a od 1843 było ich 9:
Oświata
Według spisu z 1897 roku, w guberni umiejętność czytania i pisania posiadało 39% ludności powyżej 9 roku życia[3].
Bibliografia
- Dorota Michaluk: Białoruska Republika Ludowa 1918–1920. U podstaw białoruskiej państwowości. Toruń: Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika, 2010, s. 597. ISBN 978-83-231-2484-9.
Linki zewnętrzne
- Gubernia Grodno (ang.)
- Gubernia grodzieńska, [w:] Słownik geograficzny Królestwa Polskiego, t. II: Derenek – Gżack, Warszawa 1881, s. 832.
Szablon:Zabory 1772-1807 Szablon:Zabory 1815-1918 Szablon:Rosja1914