Orogeneza kaledońska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Usunięta treść Dodana treść
m robot dodaje: nn:Den kaledonske orogenesen |
m lit. |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Orogeneza kaledońska ''' - [[Orogeneza|ruchy górotwórcze]] trwające od [[kambr]]u po wczesny [[dewon]]. Największe nasilenie w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] osiągnęły u schyłku [[ordowik]]u i na |
'''Orogeneza kaledońska ''' - [[Orogeneza|ruchy górotwórcze]] trwające od [[kambr]]u po wczesny [[dewon]]. Największe nasilenie w [[Ameryka Północna|Ameryce Północnej]] osiągnęły u schyłku [[ordowik]]u i na początku [[sylur]]u ([[faza takońska]]), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały [[góra (geografia)|góry]] zwane [[kaledonidy|kaledonidami]]. Zaliczamy do nich: |
||
*[[Góry Kaledońskie]], [[Grampiany (Szkocja)|Grampian]] i góry [[Skandynawia|Skandynawskie]] |
*[[Góry Kaledońskie]], [[Grampiany (Szkocja)|Grampian]] i góry [[Skandynawia|Skandynawskie]] |
Wersja z 11:43, 1 wrz 2008
Orogeneza kaledońska - ruchy górotwórcze trwające od kambru po wczesny dewon. Największe nasilenie w Ameryce Północnej osiągnęły u schyłku ordowiku i na początku syluru (faza takońska), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały góry zwane kaledonidami. Zaliczamy do nich:
- Góry Kaledońskie, Grampian i góry Skandynawskie
- północno-wschodnią część Appalachów
- góry zachodniego Kazachstanu
- północny Tien-Szan
- Sajany
- Ałtaj
- Alpy Australijskie
Wg teorii tektoniki płyt orogen kaledoński powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego oceanu Japetus. W sylurze doszło do kolizji kontynentu Bałtyki z Laurencją w wyniku czego powstał superkontynent Laurosja (Euroameryka}, wchodzący obecnie w skład Ameryki Północnej, Europy i Grenlandii.
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa Caledonia, oznaczającego po łacinie Szkocję.
Orogeneza kaledońska w Polsce:
- dość intensywne ruchy działają na terenie dzisiejszych Gór Świetokrzyskich, kiedy to dochodzi do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych Sudetów, choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania orogenezy hercyńskiej.