Języczka syberyjska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m poprawa linków |
przeredagowanie art., drobne techniczne, uzupełnienie opisu |
||
Linia 17: | Linia 17: | ||
}} |
}} |
||
{{cechy taksonu|chroniony}} |
{{cechy taksonu|chroniony}} |
||
'''Języczka syberyjska''' (''Ligularia sibirica'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] |
'''Języczka syberyjska''' (''Ligularia sibirica'') – [[gatunek (biologia)|gatunek]] rośliny z rodziny [[astrowate|astrowatych]]. Gatunek krytycznie zagrożony, ginący. Występuje w ostoi siedliskowej Suchy Młyn (gmina [[Koniecpol]]), w [[Pakosław (województwo mazowieckie)|Pakosławiu]] koło [[Iłża|Iłży]], pomiędzy Buskiem a Chmielnikiem i na [[Lubelszczyzna|Lubelszczyźnie]]; koło Zawadówki i w [[Rezerwat przyrody Bagno Serebryjskie|rezerwacie przyrody Bagno Serebryjskie]]. |
||
=== |
=== Morfologia === |
||
;Pokrój: |
;Pokrój: Cała roslina jest naga lub rzadko tylko owłosiona, osiąga wysokość do 2 m, zazwyczaj tylko 50-150 cm. |
||
;[[Łodyga]]: Nierozgałęziona, słabo owłosiona. |
;[[Łodyga]]: Nierozgałęziona, słabo owłosiona. |
||
;[[Liście]]: Dolne liście łodygowe o sercowatym kształcie, ząbkowane na długich, oskrzydlonych ogonkach, górne są coraz mniejsze i swoimi szeroko oskrzydlonymi ogonkami obejmują łodygę, najwyższe liście są siedzące. Wszystkie są ciemnozielone, lekko połyskujące, |
|||
;[[Liście]]: Ciemnozielone, lekko połyskujące, o sercowatym kształcie, ząbkowane. |
|||
;[[Kwiaty]]: Żółte kwiaty zebrane w groniasty kwiatostan zwany [[koszyczek|koszyczkiem]] (''pseudantium''), który składa się z [[kwiat rurkowaty|kwiatów rurkowatych]] (wewnątrz) i [[kwiat języczkowy|kwiatów języczkowatych]] (na zewnątrz, długości ok. 15 mm). Kwiatów języczkowych jest 8, również [[okrywa]] koszyczka składa się z 8 łusek. |
;[[Kwiaty]]: Żółte kwiaty zebrane w groniasty kwiatostan zwany [[koszyczek|koszyczkiem]] (''pseudantium''), który składa się z [[kwiat rurkowaty|kwiatów rurkowatych]] (wewnątrz) i [[kwiat języczkowy|kwiatów języczkowatych]] (na zewnątrz, długości ok. 15 mm). Kwiatów języczkowych jest 8, również [[okrywa]] koszyczka składa się z 8 łusek. |
||
;[[Owoc]]: o długości ok. 4 mm z [[puch kielichowy|puchem kielichowym]]. |
|||
⚫ | |||
=== Biologia i ekologia === |
|||
* Rozwój: [[Bylina (botanika)|bylina]], [[hemikryptofit]]. Kwitnie w lipcu i sierpniu. |
|||
⚫ | |||
* Liczba [[chromosom]]ów 2n= 60<ref>{{cytuj książkę |nazwisko=Rutkowski |imię=Lucjan |tytuł= Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej |rok=2006 |wydawca= Wyd. Naukowe PWN |miejsce= Warszawa |isbn= 83-01-14342-8 }}</ref>. |
|||
=== |
=== Zagrożenia i ochrona === |
||
Roślina objęta w Polsce [[Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną|ścisłą ochroną gatunkową]]. |
Roślina objęta w Polsce [[Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną|ścisłą ochroną gatunkową]]. Objęta jest także [[Konwencja Berneńska|Konwencją Berneńską]] i [[Dyrektywa Siedliskowa|Dyrektywą Siedliskową]]. W Polsce największa jego populacja w Pakosławiu w 2006 liczyła ok. 1000 osobników. |
||
Kategorie zagrożenia: |
Kategorie zagrożenia: |
||
* Kategoria zagrożenia w Polsce wg [[Czerwona lista roślin i grzybów Polski|Czerwonej listy roślin i grzybów Polski]] (2006)<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski|inni=Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.)|wydawca=Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk|miejsce=Kraków |rok=2006 |isbn = 83-89648-38-5}}</ref>: '''E''' (wymierający). |
* Kategoria zagrożenia w Polsce wg [[Czerwona lista roślin i grzybów Polski|Czerwonej listy roślin i grzybów Polski]] (2006)<ref>{{cytuj książkę|tytuł=Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski|inni=Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.)|wydawca=Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk|miejsce=Kraków |rok=2006 |isbn = 83-89648-38-5}}</ref>: '''E''' (wymierający). |
||
* Kategoria zagrożenia w Polsce wg [[Polska Czerwona Księga Roślin|Polskiej Czerwonej Księgi Roślin]]: '''CR''' (''critical'', krytycznie zagrożony). |
* Kategoria zagrożenia w Polsce wg [[Polska Czerwona Księga Roślin|Polskiej Czerwonej Księgi Roślin]]: '''CR''' (''critical'', krytycznie zagrożony). |
||
* Według klasyfikacji [[Światowa Unia Ochrony Przyrody|Światowej Unii Ochrony Przyrody]] gatunek krytycznie zagrożony (Kategoria CR). |
|||
Głównym czynnikiem zagrożenia dla gatunku jest zmiana stosunków wodnych. Zagraża mu także zarastanie i zacienianie w wyniku naturalnej [[sukcesja ekologiczna|sukcesji ekologicznej]] jego siedlisk przez olszyny. |
|||
{{Przypisy|stopień====}} |
{{Przypisy|stopień====}} |
||
=== Bibliografia === |
=== Bibliografia === |
||
{{Bibliografia start}} |
|||
<div style="font-size:90%"> |
|||
# {{Cytuj książkę |imię=Halina |nazwisko=Pięknoś-Mirkowa |imię2=Zbigniew |nazwisko2=Mirek |tytuł=Rośliny chronione|wydawca=Multico Oficyna Wyd. |miejsce=Warszawa |rok=2006 |isbn = 978-83-7073-444-2}}</ref> |
|||
# ''Świat roślin, skał i minerałów'', Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1990. Wydanie IV. ISBN 83-09-00462-1 |
|||
# [http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/pl/poradnik/Tom_9_Gatunki_roslin/1758_Jezyczka_syberyjska.pdf http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/] |
|||
</div> |
|||
{{Bibliografia stop}} |
|||
[[Kategoria:Astrowate]] |
[[Kategoria:Astrowate]] |
Wersja z 14:32, 5 gru 2008
Szablon:Roślina infobox Szablon:Cechy taksonu Języczka syberyjska (Ligularia sibirica) – gatunek rośliny z rodziny astrowatych. Gatunek krytycznie zagrożony, ginący. Występuje w ostoi siedliskowej Suchy Młyn (gmina Koniecpol), w Pakosławiu koło Iłży, pomiędzy Buskiem a Chmielnikiem i na Lubelszczyźnie; koło Zawadówki i w rezerwacie przyrody Bagno Serebryjskie.
Morfologia
- Pokrój
- Cała roslina jest naga lub rzadko tylko owłosiona, osiąga wysokość do 2 m, zazwyczaj tylko 50-150 cm.
- Łodyga
- Nierozgałęziona, słabo owłosiona.
- Liście
- Dolne liście łodygowe o sercowatym kształcie, ząbkowane na długich, oskrzydlonych ogonkach, górne są coraz mniejsze i swoimi szeroko oskrzydlonymi ogonkami obejmują łodygę, najwyższe liście są siedzące. Wszystkie są ciemnozielone, lekko połyskujące,
- Kwiaty
- Żółte kwiaty zebrane w groniasty kwiatostan zwany koszyczkiem (pseudantium), który składa się z kwiatów rurkowatych (wewnątrz) i kwiatów języczkowatych (na zewnątrz, długości ok. 15 mm). Kwiatów języczkowych jest 8, również okrywa koszyczka składa się z 8 łusek.
- Owoc
- o długości ok. 4 mm z puchem kielichowym.
Biologia i ekologia
- Rozwój: bylina, hemikryptofit. Kwitnie w lipcu i sierpniu.
- Siedlisko: torfowiska, podmokłe olszyny, źródliska, brzegi górskich potoków.
- Liczba chromosomów 2n= 60[1].
Zagrożenia i ochrona
Roślina objęta w Polsce ścisłą ochroną gatunkową. Objęta jest także Konwencją Berneńską i Dyrektywą Siedliskową. W Polsce największa jego populacja w Pakosławiu w 2006 liczyła ok. 1000 osobników.
Kategorie zagrożenia:
- Kategoria zagrożenia w Polsce wg Czerwonej listy roślin i grzybów Polski (2006)[2]: E (wymierający).
- Kategoria zagrożenia w Polsce wg Polskiej Czerwonej Księgi Roślin: CR (critical, krytycznie zagrożony).
- Według klasyfikacji Światowej Unii Ochrony Przyrody gatunek krytycznie zagrożony (Kategoria CR).
Głównym czynnikiem zagrożenia dla gatunku jest zmiana stosunków wodnych. Zagraża mu także zarastanie i zacienianie w wyniku naturalnej sukcesji ekologicznej jego siedlisk przez olszyny.
- ↑ Lucjan Rutkowski: Klucz do oznaczania roślin naczyniowych Polski niżowej. Warszawa: Wyd. Naukowe PWN, 2006. ISBN 83-01-14342-8.
- ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
<ref>
o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>
, nie był użyty wcześniej w treści.Bibliografia
- Halina Pięknoś-Mirkowa, Zbigniew Mirek: Rośliny chronione. Warszawa: Multico Oficyna Wyd., 2006. ISBN 978-83-7073-444-2. </ref>
- Świat roślin, skał i minerałów, Państwowe Wydawnictwo Rolnicze i Leśne, Warszawa 1990. Wydanie IV. ISBN 83-09-00462-1
- http://natura2000.mos.gov.pl/natura2000/