Ruch obrotowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
zasady dynamiki dla obrotów to szczególne przypadki
WP:SK, drobne techniczne
Linia 1: Linia 1:
'''Ruch obrotowy''' to taki [[Ruch_%28fizyka%29|ruch]], w którym wszystkie punkty [[bryła sztywna|bryły sztywnej]] poruszają się po [[okrąg|okręgach]] o środkach leżących na jednej [[prosta|prostej]] zwanej [[oś obrotu|osią obrotu]]. Np. ruch [[Ziemia|Ziemi]] wokół własnej osi. Jest to ruch złożony z [[ruch postępowy|ruchu postępowego]] [[środek masy|środka masy]] danego ciała oraz ruchu obrotowego względem pewnej osi. Środek masy ciała można uważać za [[punkt materialny]]. Do opisania ruchu obrotowego używa się odmiennych pojęć od używanych do opisania ruchu postępowego.
'''Ruch obrotowy''' to taki [[Ruch (fizyka)|ruch]], w którym wszystkie punkty [[bryła sztywna|bryły sztywnej]] poruszają się po [[okrąg|okręgach]] o środkach leżących na jednej [[prosta|prostej]] zwanej [[oś obrotu|osią obrotu]]. Np. ruch [[Ziemia|Ziemi]] wokół własnej osi. Jest to ruch złożony z [[ruch postępowy|ruchu postępowego]] [[środek masy|środka masy]] danego ciała oraz ruchu obrotowego względem pewnej osi. Środek masy ciała można uważać za [[punkt materialny]]. Do opisania ruchu obrotowego używa się odmiennych pojęć od używanych do opisania ruchu postępowego.


Podstawowym [[prawo fizyczne|prawem]] opisującym [[Ruch_%28fizyka%29|ruch]] [[bryła sztywna|bryły sztywnej]] jest [[Zasady dynamiki Newtona|druga zasada dynamiki]] ruchu obrotowego:
Podstawowym [[prawo fizyczne|prawem]] opisującym [[Ruch (fizyka)|ruch]] [[bryła sztywna|bryły sztywnej]] jest [[Zasady dynamiki Newtona|druga zasada dynamiki]] ruchu obrotowego:
:<math>M=\frac{dL}{dt}</math>
: <math>M=\frac{dL}{dt}</math>
gdzie
gdzie
:<math>M= r \times F</math>
: <math>M= r \times F</math>
gdzie ''M'' jest [[moment siły|momentem siły]] względem obranego punktu odniesienia, a ''L'' - [[kręt]]em względem tego samego punktu odniesienia.
gdzie ''M'' jest [[moment siły|momentem siły]] względem obranego punktu odniesienia, a ''L'' - [[kręt]]em względem tego samego punktu odniesienia.


Jeżeli obrót odbywa się względem osi stałej lub sztywnej wówczas druga zasada dynamiki dla ruchu obrotowego może być napisana w następujący sposób:
Jeżeli obrót odbywa się względem osi stałej lub sztywnej wówczas druga zasada dynamiki dla ruchu obrotowego może być napisana w następujący sposób:
:<math>M=I\frac{d\omega}{dt}=I\epsilon</math>
: <math>M=I\frac{d\omega}{dt}=I\varepsilon</math>
gdzie ''M'' oznacza moment siły a ''I'' [[moment bezwładności]] względem osi obrotu.
gdzie ''M'' oznacza moment siły a ''I'' [[moment bezwładności]] względem osi obrotu.


Czasem ta sama siła może powodować ruch postępowy i obrotowy. Wówczas dzieląc obie strony poprzedniego równania przez ''r'' oraz dodając po prawej stronie wyraz odnoszący się do ruchu postępowego można otrzymać II zasadę dynamiki w postaci bardziej ogólnej:
Czasem ta sama siła może powodować ruch postępowy i obrotowy. Wówczas dzieląc obie strony poprzedniego równania przez ''r'' oraz dodając po prawej stronie wyraz odnoszący się do ruchu postępowego można otrzymać II zasadę dynamiki w postaci bardziej ogólnej:
:<math>F=\frac{I\epsilon}{r}+ma</math>
: <math>F=\frac{I\varepsilon}{r}+ma</math>


Gdy brak momentu sił zewnętrznych (''M = 0''), z równania:
Gdy brak momentu sił zewnętrznych (''M = 0''), z równania:
:<math>M=I\frac{d\omega}{dt}=I\epsilon</math>
: <math>M=I\frac{d\omega}{dt}=I\varepsilon</math>
otrzymać można [[zasada zachowania momentu pędu|zasadę zachowania krętu]]:
otrzymać można [[zasada zachowania momentu pędu|zasadę zachowania krętu]]:
:<math>L=I\omega = const\,</math>
: <math>L=I\omega = \operatorname {const}\,</math>
Moment bezwładności ''I'' punktu materialnego o [[masa (fizyka)|masie]] ''m'' znajdującego się w odległości ''r'' od osi obrotu wyraża się wzorem:
Moment bezwładności ''I'' punktu materialnego o [[masa (fizyka)|masie]] ''m'' znajdującego się w odległości ''r'' od osi obrotu wyraża się wzorem:
:<math>I=mr^2\,</math>
: <math>I=mr^2\,</math>


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[ruch harmoniczny]]

*[[ruch harmoniczny]]
* [[ruch postępowy]]
*[[ruch postępowy]]
* [[ruch posuwisto-zwrotny]]
* [[druga zasada dynamiki ruchu obrotowego]]
*[[ruch posuwisto-zwrotny]]
*[[druga zasada dynamiki ruchu obrotowego]]



[[Kategoria:Dynamika]]
[[Kategoria:Dynamika]]

Wersja z 23:02, 15 mar 2009

Ruch obrotowy to taki ruch, w którym wszystkie punkty bryły sztywnej poruszają się po okręgach o środkach leżących na jednej prostej zwanej osią obrotu. Np. ruch Ziemi wokół własnej osi. Jest to ruch złożony z ruchu postępowego środka masy danego ciała oraz ruchu obrotowego względem pewnej osi. Środek masy ciała można uważać za punkt materialny. Do opisania ruchu obrotowego używa się odmiennych pojęć od używanych do opisania ruchu postępowego.

Podstawowym prawem opisującym ruch bryły sztywnej jest druga zasada dynamiki ruchu obrotowego:

gdzie

gdzie M jest momentem siły względem obranego punktu odniesienia, a L - krętem względem tego samego punktu odniesienia.

Jeżeli obrót odbywa się względem osi stałej lub sztywnej wówczas druga zasada dynamiki dla ruchu obrotowego może być napisana w następujący sposób:

gdzie M oznacza moment siły a I moment bezwładności względem osi obrotu.

Czasem ta sama siła może powodować ruch postępowy i obrotowy. Wówczas dzieląc obie strony poprzedniego równania przez r oraz dodając po prawej stronie wyraz odnoszący się do ruchu postępowego można otrzymać II zasadę dynamiki w postaci bardziej ogólnej:

Gdy brak momentu sił zewnętrznych (M = 0), z równania:

otrzymać można zasadę zachowania krętu:

Moment bezwładności I punktu materialnego o masie m znajdującego się w odległości r od osi obrotu wyraża się wzorem:

Zobacz też