Dolina Wielicka

Wielicki Staw i Śląski Dom

Górne partie Doliny Wielickiej, Długi Staw (Dlhé pleso)

Wyżni Wielicki Ogród

Wielicka Siklawa nad Wielickim Stawem

Dolina Wielicka (słow. Velická dolina) – tatrzańska dolina walna położona na terenie Słowacji, po południowej stronie grani Tatr Wysokich. Należy do mniejszych dolin walnych, ma tylko ok. 6,0 km długości i 5,7 km² powierzchni. Jest otwarta w kierunku południowo-wschodnim.

Topografia

Dolina Wielicka graniczy:

• od wschodu z Doliną Sławkowską (Slavkovská dolina), rozdziela je grań Granatów Wielickich (Granátové veže, Velické granáty) odchodząca od Staroleśnego Szczytu (Bradavica),
• od północnego wschodu z Doliną Staroleśną (Veľká Studená dolina), rozdziela je boczna grań Tatr odchodząca od Małej Wysokiej (Východná Vysoká) do Staroleśnego Szczytu,
• od północy z Doliną Białej Wody (Bielovodská dolina), a dokładniej z jej odgałęzieniami: Doliną Świstową (Svišťová dolina), rozdziela je główna grań Tatr od Małej Wysokiej do Wielickiego Szczytu (Velický štít), i z Doliną Litworową (Litvorová kotlina) należącą do Doliny Kaczej (Kačacia dolina), rozdziela je kolejny odcinek głównej grani od Wielickiego Szczytu do Litworowego Szczytu (Litvorový štít),
• od północnego zachodu z Doliną Kaczą, rozdziela je główna grań Tatr od Litworowego Szczytu po Zadni Gerlach (Zadný Gerlach),
• od zachodu z Doliną Batyżowiecką (Batizovská dolina), rozdziela je masyw Gerlacha (Gerlachovský štít) po szczyt Małego Gerlacha (Kotlový štít), z Gerlachowskim Kotłem (Gerlachovský kotol), rozdziela je ramię Małego Gerlacha ze szczytem Ponad Ogród Turnia (Kvetnicová veža, 2433 m n.p.m.), oraz z Doliną Stos (Hromadná dolina), oddzieloną Gerlachowskim Grzbietem.

Powyżej dolnej, zalesionej części doliny znajdują się ułożone tarasowo kolejne jej partie. Pierwszy próg, tzw. Mokrą Wantę (Večný dážď), uatrakcyjniają spadające Wielicką Siklawą (Velický vodopád) wody Wielickiej Wody (Velický potok). Kolejne piętra dzielą się na mniejsze kotlinki: Wielicki Ogród (Kvetnica), Wyżni Wielicki Ogród (Horná Kvetnica) i Wielicki Kocioł (Velická kotlina).

Stawy

W dolinie znajduje się kilka stawów. Największy z nich Wielicki Staw (Velické pleso) położony na wysokości 1665,5 m ma powierzchnię ok. 2,0 ha i głębokość 5,0 m. Nad jego brzegiem znajduje się górski hotel Śląski Dom (Sliezsky dom), wybudowany pod koniec XIX wieku przez sekcję śląską Węgierskiego Towarzystwa Karpackiego. W wyższych partiach znajdują się kolejne stawy: Kwietnicowy Staw (Kvetnicové pleso), Długi Staw (Dlhé pleso) o powierzchni 0,6 ha i głębokości 6,0 m, leżący na wysokości 1929 m, Górne Kwietnicowe Stawki (Horné Kvetnicové plieska) oraz Wielickie Oka (Velické plieska) pod ścianami Wielickiego Szczytu.

Szlaki turystyczne

Przez dolinę poprowadzony jest znakowany szlak turystyczny przez Polski Grzebień (Poľský hrebeň) do Doliny Białej Wody oraz Magistrala Tatrzańska (w pobliżu hotelu), która łączy w tych okolicach doliny: Batyżowiecką, Wielicką i Staroleśną.

– zielony szlak z Tatrzańskiej Polanki wzdłuż Wielickiego Potoku nad Wielicki Staw i dalej na przełęcz Polski Grzebień.

• Czas przejścia z Tatrzańskiej Polanki nad Wielicki Staw: 1:45 h, ↓ 1:15 h
• Czas przejścia znad stawu na Polski Grzebień: 2 h, ↓ 1:30 h

– znakowana czerwono Magistrala Tatrzańska na odcinku od Batyżowieckiego Stawu przez Gerlachowski Grzebień nad Wielicki Staw, stąd dalej na wschód do Smokowieckiego Siodełka.

• Czas przejścia znad Batyżowieckiego Stawu nad Wielicki Staw: 1 h w obie strony
• Czas przejścia znad Wielickiego Stawu na Siodełko: 2:05 h, z powrotem 2:20 h

– do doliny wiedzie żółty szlak ze Starego Smokowca, do którego dołącza niebieski szlak z Tatrzańskich Zrębów.

• Czas przejścia ze Starego Smokowca do szlaku niebieskiego: 1:35 h, ↓ 55 min
• Czas przejścia od szlaku niebieskiego do zielonego szlaku w Dolinie Wielickiej: 45 min, ↓ 30 min

– żółty szlak łącznikowy pomiędzy Magistralą Tatrzańską i dolną częścią szlaku zielonego. Czas przejścia od Magistrali do Doliny Wielickiej: 55 min, z powrotem 1:15 h

Bibliografia

1. Tomasz Nodzyński, Marta Cobel-Tokarska: Tatry Wysokie i Bielskie: polskie i słowackie. Warszawa: ExpressMap, 2007. ISBN 978-83-60120-88-0.brak strony w książce