Władimir Kowalewski: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
usunięcie zbędnego szablonu języka. + ew. drobne sprzątanie |
m HotCat: Szybkie dodanie kategorii "Naukowcy polskiego pochodzenia", poprawa linków |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Włodzimierz Kowalewski''' ([[język rosyjski|ros.]] Владимир Онуфриевич Ковалевский, ur. 2 sierpnia 1842 w [[Szustianka|Szustiance]] koło [[Witebsk]]a, zm. 15 kwietnia 1883 w [[Moskwa|Moskwie]]) – rosyjski [[paleontolog]], [[Ewolucja|ewolucjonista]], Polak z pochodzenia, [[powstanie styczniowe|powstaniec styczniowy]]. |
'''Włodzimierz Kowalewski''' ([[język rosyjski|ros.]] Владимир Онуфриевич Ковалевский, ur. [[2 sierpnia]] [[1842]] w [[Szustianka|Szustiance]] koło [[Witebsk]]a, zm. [[15 kwietnia]] [[1883]] w [[Moskwa|Moskwie]]) – rosyjski [[paleontolog]], [[Ewolucja|ewolucjonista]], Polak z pochodzenia, [[powstanie styczniowe|powstaniec styczniowy]]. |
||
Mąż matematyczki [[Zofia Kowalewska|Zofii Kowalewskiej]], brat embriologa [[Aleksander Kowalewski|Aleksandra Kowalewskiego]]. |
Mąż matematyczki [[Zofia Kowalewska|Zofii Kowalewskiej]], brat embriologa [[Aleksander Kowalewski|Aleksandra Kowalewskiego]]. |
||
== Życiorys == |
== Życiorys == |
||
Od 1854 studiował prawo na [[Petersburski Uniwersytet Państwowy|Uniwersytecie Petersburskim]], które ukończył w 1861. Od razu po zakończeniu nauki wyjechał do [[Niemcy|Niemiec]], gdzie otrzymał doktorat z filozofii na uniwersytecie w [[Jena|Jenie]], a potem do [[Wielka Brytania|Anglii]]. W czasie pobytu w Europie Zachodniej rozpoczął studia |
Od [[1854]] studiował prawo na [[Petersburski Uniwersytet Państwowy|Uniwersytecie Petersburskim]], które ukończył w [[1861]]. Od razu po zakończeniu nauki wyjechał do [[Niemcy|Niemiec]], gdzie otrzymał doktorat z filozofii na uniwersytecie w [[Jena|Jenie]], a potem do [[Wielka Brytania|Anglii]]. W czasie pobytu w Europie Zachodniej rozpoczął studia paleontologiczne. |
||
Na wieść o wybuchu [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] wyjechał do Polski i brał udział w walkach. W 1866 wziął udział w kampanii [[Giuseppe Garibaldi|Garibaldiego]] przeciwko [[Austria|Austrii]]. Następnie podjął badania geologiczne. |
Na wieść o wybuchu [[Powstanie styczniowe|powstania styczniowego]] wyjechał do Polski i brał udział w walkach. W [[1866]] wziął udział w kampanii [[Giuseppe Garibaldi|Garibaldiego]] przeciwko [[Austria|Austrii]]. Następnie podjął badania geologiczne. |
||
W 1873 powrócił do Rosji, gdzie na uniwersytecie petersburskim w 1875 zdał egzamin na magistra [[Mineralogia|mineralogii]] i [[Geognozja|geognozji]]. Od 1881 [[docent]] geologii uniwersytetu moskiewskiego. |
W [[1873]] powrócił do Rosji, gdzie na uniwersytecie petersburskim w [[1875]] zdał egzamin na magistra [[Mineralogia|mineralogii]] i [[Geognozja|geognozji]]. Od [[1881]] [[docent]] geologii uniwersytetu moskiewskiego. |
||
Zaangażował się finansowo i organizacyjnie w spółkę naftową eksploatującą złoża [[Ropa naftowa|ropy]] koło [[Baku]]. W wyniku [[Bankructwo|bankructwa]] tej firmy popełnił samobójstwo. |
Zaangażował się finansowo i organizacyjnie w spółkę naftową eksploatującą złoża [[Ropa naftowa|ropy]] koło [[Baku]]. W wyniku [[Bankructwo|bankructwa]] tej firmy popełnił [[samobójstwo]]. |
||
== Dorobek naukowy == |
== Dorobek naukowy == |
||
Głównym obszarem badawczym Kowalewskiego była ewolucja [[ |
Głównym obszarem badawczym Kowalewskiego była ewolucja [[Ssaki kopytne|kopytnych]]. Przeprowadził rekonstrukcję ewolucji [[Koniowate|koniowatych]] w tak pełny, jak na XIX w., sposób, że model rozwoju i przekształceń form prowadzących do współczesnego [[Koń|konia]] stał się jednym ze sztandarowych przykładów zastosowania ewolucjonizmu w paleontologii. |
||
Badał związek zmian anatomicznych organów w trakcie [[Filogeneza|filogenezy]] danej grupy ze zmianami środowiska, będąc jednym z pionierów paleoekologii. Jako pierwszy odkrył zjawisko [[Radiacja adaptywna|radiacji adaptywnej]]. |
Badał związek zmian anatomicznych organów w trakcie [[Filogeneza|filogenezy]] danej grupy ze zmianami środowiska, będąc jednym z pionierów paleoekologii. Jako pierwszy odkrył zjawisko [[Radiacja adaptywna|radiacji adaptywnej]]. |
||
Był głównym propagatorem teorii [[ |
Był głównym propagatorem [[ewolucja|teorii ewolucji]] [[Charles Darwin|Darwina]] w Rosji. |
||
== Wybrane prace == |
== Wybrane prace == |
||
Linia 38: | Linia 38: | ||
[[Kategoria:Urodzeni w 1842]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1842]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 1883]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1883]] |
||
[[Kategoria:Naukowcy polskiego pochodzenia]] |
|||
[[Kategoria:Samobójcy]] |
|||
[[ru:Ковалевский, Владимир Онуфриевич]] |
[[ru:Ковалевский, Владимир Онуфриевич]] |
Wersja z 16:37, 30 sty 2010
Włodzimierz Kowalewski (ros. Владимир Онуфриевич Ковалевский, ur. 2 sierpnia 1842 w Szustiance koło Witebska, zm. 15 kwietnia 1883 w Moskwie) – rosyjski paleontolog, ewolucjonista, Polak z pochodzenia, powstaniec styczniowy.
Mąż matematyczki Zofii Kowalewskiej, brat embriologa Aleksandra Kowalewskiego.
Życiorys
Od 1854 studiował prawo na Uniwersytecie Petersburskim, które ukończył w 1861. Od razu po zakończeniu nauki wyjechał do Niemiec, gdzie otrzymał doktorat z filozofii na uniwersytecie w Jenie, a potem do Anglii. W czasie pobytu w Europie Zachodniej rozpoczął studia paleontologiczne.
Na wieść o wybuchu powstania styczniowego wyjechał do Polski i brał udział w walkach. W 1866 wziął udział w kampanii Garibaldiego przeciwko Austrii. Następnie podjął badania geologiczne.
W 1873 powrócił do Rosji, gdzie na uniwersytecie petersburskim w 1875 zdał egzamin na magistra mineralogii i geognozji. Od 1881 docent geologii uniwersytetu moskiewskiego.
Zaangażował się finansowo i organizacyjnie w spółkę naftową eksploatującą złoża ropy koło Baku. W wyniku bankructwa tej firmy popełnił samobójstwo.
Dorobek naukowy
Głównym obszarem badawczym Kowalewskiego była ewolucja kopytnych. Przeprowadził rekonstrukcję ewolucji koniowatych w tak pełny, jak na XIX w., sposób, że model rozwoju i przekształceń form prowadzących do współczesnego konia stał się jednym ze sztandarowych przykładów zastosowania ewolucjonizmu w paleontologii.
Badał związek zmian anatomicznych organów w trakcie filogenezy danej grupy ze zmianami środowiska, będąc jednym z pionierów paleoekologii. Jako pierwszy odkrył zjawisko radiacji adaptywnej.
Był głównym propagatorem teorii ewolucji Darwina w Rosji.
Wybrane prace
- On the Osteology of the Hyopotamidae (1873)
- Sur l'Anchiterium aure lianense et sur l'histoire paleontologique des cheveaux (1873)
- Остеология двух ископаемых видов из группы копытных - Entelodon и Gelocus Aimardi" (1875)
- Osteologie des Genus Entelodon Aym.
- Monographie der Gattung Antracotherium Cuv. und Versuch einer naturlichen Klassification d. fossilen Huftthiere" (1876)
- О границах между юрской и меловой формациями" (1877)
Bibliografia
- Zofia Kielan-Jaworowska (red.), 1963 - Mały słownik paleontologiczny. Wiedza Powszechna, Warszawa.
- http://www.rulex.ru/01110029.htm
- http://bril2002.narod.ru/pat4.html