Związek Jaszczurczy (XIV wiek): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
źródła/przypisy, drobne redakcyjne |
m →Zobacz też: link do wikiźródeł |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
==Zobacz też== |
==Zobacz też== |
||
{{wikisource|Encyklopedia staropolska/Związek|hasło ''Związek'' w Encyklopedii staropolskiej|tekst=nie}} |
|||
* [[Stosunki polsko-krzyżackie]] |
* [[Stosunki polsko-krzyżackie]] |
||
* [[Związek Pruski]] |
* [[Związek Pruski]] |
Wersja z 09:06, 24 cze 2010
Związek Jaszczurczy (niem. Eidechsenbund) – tajna organizacja szlachty z ziemi chełmińskiej założona 24 lutego 1397 w Radzyniu Chełmińskim w celu obrony przed uciskiem krzyżackim. Założycielami byli Mikołaj z Ryńska, jego brat Jan z Pułkowa oraz Fryderyk z Kitnowa i Mikołaj z Kitnowa[1].
Związek początkowo działał półjawnie i był tolerowany i zatwierdzony przez władze zakonne jako organizacja broniąca interesów szlacheckich. Od 1410 r. Związek Jaszczurczy działał tajnie i miał charakter konfederacji. Głównym jego celem było połączenie ziemi chełmińskiej z Polską[2]. Po wielkiej wojnie z Zakonem Krzyżackim doszło do prześladowań jego członków, w których obronie, śląc ostre pisma do wielkiego mistrza Henryka von Plauena, wystąpili król polski Władysław Jagiełło, Wielki Książę Witold oraz marszałek wielki koronny Zbigniew z Brzezia.
Wkrótce Związek Jaszczurczy rozszerzył działalność na inne tereny państwa krzyżackiego, wspierając przy tym wszystkie działania wojenne króla polskiego przeciwko Zakonowi. O zasługach związku świadczy chociażby udział w rokowaniach w 1435 r i podpis ówczesnego przywódcy Jaszczurkowców, Jana ze Szczuplinek pod traktatem pokojowym z Brześcia Kujawskiego. W 1440 Związek Jaszczurczy wszedł w skład Związku Pruskiego.
Bibliografia
- Polska Jagiellonów ( wyd. pierwsze PIW 1963, wyd. ostatnie Prószyński i S-ka 2007, ISBN: 978-83-7469-522-0 )
Zobacz też
- ↑ Toruński Serwis Turystyczny. Toruń: informacja turystyczna, zabytki, hotele, muzea, historia, przewodnicy, vademecum turysty
- ↑ Jerzy Wyrozumski, Historia Polski do roku 1505, PWN, Warszawa 1987, str.207.