Orogeneza kaledońska: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
drobne redakcyjne, poprawa linków |
n. linki |
||
Linia 12: | Linia 12: | ||
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa ''Caledonia'', oznaczającego po [[łacina|łacinie]] [[Szkocja|Szkocję]]. |
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa ''Caledonia'', oznaczającego po [[łacina|łacinie]] [[Szkocja|Szkocję]]. |
||
Według teorii [[ |
Według teorii [[tektonika płyt|tektoniki płyt]] [[Górotwór (geologia)|orogen]] [[kaledonidy|kaledoński]] powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego [[ocean]]u [[Japetus (ocean)|Japetus]]. W sylurze doszło do kolizji [[kontynent]]u [[Bałtyka|Bałtyki]] z [[Laurencja|Laurencją]] w wyniku czego powstał [[superkontynent]] [[Laurosja]] (Eurameryka), wchodzący obecnie w skład [[Ameryka Północna|Ameryki Północnej]], [[Europa|Europy]] i [[Grenlandia|Grenlandii]]. |
||
⚫ | Na terenie dzisiejszej Polski podczas orogenezy kaledońskiej dość intensywne ruchy działały na terenie dzisiejszych [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]], gdzie doszło do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych [[Sudety|Sudetów]], choć również tu obserwuje się zmiany |
||
⚫ | Na terenie dzisiejszej Polski podczas orogenezy kaledońskiej dość intensywne ruchy działały na terenie dzisiejszych [[Góry Świętokrzyskie|Gór Świętokrzyskich]], gdzie doszło do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki [[sedymentacja|sedymentacji]] w obszarze dzisiejszych [[Sudety|Sudetów]], choć również tu obserwuje się zmiany [[facja]]lne, bardzo ograniczony przestrzennie [[metamorfizm]] i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania [[orogeneza hercyńska|orogenezy hercyńskiej]]. |
||
[[Kategoria:Orogenezy]] |
[[Kategoria:Orogenezy]] |
||
Wersja z 07:34, 12 sty 2012
Orogeneza kaledońska – ruchy górotwórcze trwające od kambru po wczesny dewon. Największe nasilenie w Ameryce Północnej osiągnęły u schyłku ordowiku i na początku syluru (faza takońska), a w Europie na przełomie kambru i ordowiku oraz pod koniec syluru. W wyniku fałdowania kaledońskiego powstały góry zwane kaledonidami. Zaliczamy do nich:
- Góry Kaledońskie, Grampiany i Góry Skandynawskie
- północno-wschodnią część Appalachów (Ameryka Północna)
- góry zachodniego Kazachstanu
- północny Tienszan (Azja)
- Sajany (Azja)
- Ałtaj (Azja)
- Góry Jabłonowe (Azja)
- Góry Świętokrzyskie (Polska)
Nazwa orogenezy pochodzi od słowa Caledonia, oznaczającego po łacinie Szkocję.
Według teorii tektoniki płyt orogen kaledoński powstał w wyniku zamknięcia hipotetycznego oceanu Japetus. W sylurze doszło do kolizji kontynentu Bałtyki z Laurencją w wyniku czego powstał superkontynent Laurosja (Eurameryka), wchodzący obecnie w skład Ameryki Północnej, Europy i Grenlandii.
Na terenie dzisiejszej Polski podczas orogenezy kaledońskiej dość intensywne ruchy działały na terenie dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, gdzie doszło do częściowych fałdowań i wypiętrzania niektórych rejonów. W znacznie mniejszym stopniu ruchy kaledońskie wpłynęły na warunki sedymentacji w obszarze dzisiejszych Sudetów, choć również tu obserwuje się zmiany facjalne, bardzo ograniczony przestrzennie metamorfizm i fałdowania związane z niewielkimi ruchami tektonicznymi. Obszary dzisiejszych Gór Świętokrzyskich, a zwłaszcza Sudetów zostały geologicznie ukształtowane przede wszystkim w wyniku działania orogenezy hercyńskiej.