Prowincjalny Park Dinozaurów

Prowincjonalny Park Dinozaurów w Albercie

Prowincjonalny Park Dinozaurów (ang. Dinosaur Provincial Park) – obszar chroniony położony w dolinie rzeki Red Deer, dwie godziny jazdy samochodem na wschód od Calgary w kanadyjskiej prowincji Alberta. Utworzony w roku 1955, w 1979 został wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO zarówno z uwagi na swoje walory krajobrazowe, jak i obfitość szczątków kopalnych. Park jest jednym z najczęstszych w świecie miejsc występowania skamieniałych szczątków dinozaurów - odnaleziono tam szczątki co najmniej 39 gatunków dinozaurów, a ponad 500 obiektów wydobyto i umieszczono w muzeach.

Geologia

Poszczególne warstwy geologiczne w parku różnią się wiekiem nawet o 2 mln lat i pochodzą z trzech formacji: położonej najgłębiej formacji Oldman, środkowej formacji Dinosaur Park i najmłodszej - jedynej morskiej - formacji Bearpaw. Formacja Dinosaur Park, która zawiera większość szczątków dinozaurów, powstała głównie z osadów wielkich rzek, płynących przez zwrotnikowe równiny nadbrzeżne ok. 75 mln lat temu i trwała ok. 1 mln lat.

Czaszka ankylozaura z Formacji Edmonton

Paleontologia

Obok dinozaurów, skamieniałości w parku obejmują liczne gatunki kręgowców wodnych, takich jak ryby (w tym rekiny i płaszczki, np. Myledaphus) czy płazy (w tym żaby, salamandry i gatunki wymarłe). Wśród gadów są jaszczurki (np. Paleosaniwa), liczne gatunki żółwi, krokodyli i żywiący się rybami Champsosaurus.

Wśród licznych gatunków dinozaurów odnaleziono m.in. ceratopsy, hadrozaury, ankylozaury, hipsylofodonty, tyranozaury, ornitomimozaury, dromeozaury i troodony.

Przodkowie dzisiejszych ptaków w parku to m.in. ptaki uzębione (Hesperornis) i olbrzymie pterozaury azdarchoidy, spokrewnione z kecalkoatlem, a po ziemi przemykały tam niegdyś torbacze, ssaki łożyskowe i wieloguzkowce.

Widok ze szczęki największego dinozaura w Drumheller

Przyroda

Park obejmuje złożony ekosystem, w którym dominuje topola. Otacza go preria, ale sam park jest wyjątkowy krajobrazowo i przyrodniczo. Wieczorami słychać tam kojoty i lelki, spotkać też można króliki, jelenie, antylopy widłorogie i grzechotniki. Wiosną i latem do parku zalatują kuliki i bernikle kanadyjskie. Można tam też odnaleźć jedne z najdalej na północ wysuniętych stanowisk kaktusowatych, w tym opuncji.

Historia

Park założono w 1955 w ramach obchodów 50-lecia prowincji Alberta w celu ochrony złóż skamieniałości. Jego pierwszym dyrektorem został Roy Fowler, tamtejszy farmer i amatorski poszukiwacz skamielin. Do 1985 wszystkie szczątki kopalne z parku badano i pokazywano w rozmaitych muzeach w Kanadzie i poza jej granicami, w tym w Royal Alberta Museum w Edmonton. Zmieniło się to wraz z otwarciem Royal Tyrrell Museum of Palaeontology w pobliskim Midland Provincial Park niedaleko miasta Drumheller, dokąd obecnie trafiają wszystkie odkrycia paleontologiczne z parku.

Linki zewnętrzne

• Dinosaur Provincial Park (ang.)
• UNESCO World Heritage (ang.)