Państwo frankijskie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m r2.7.3) (Robot dodał eu:Frankoen Erresuma |
|||
| Linia 110: | Linia 110: | ||
{{link GA|de}} |
{{link GA|de}} |
||
[[af:Frankiese Ryk]] |
|||
[[als:Fränkisches Reich]] |
|||
[[ar:إمبراطورية الفرنجة]] |
|||
[[az:Frank dövləti]] |
|||
[[be:Франкская дзяржава]] |
|||
[[bg:Франкска империя]] |
|||
[[bs:Franačka država]] |
|||
[[br:Rouantelezhioù ar Franked]] |
|||
[[ca:Regne Franc]] |
|||
[[cs:Franská říše]] |
|||
[[da:Frankerriget]] |
|||
[[de:Fränkisches Reich]] |
|||
[[dsb:Frankojske mócnarstwo]] |
|||
[[et:Frangi riik]] |
|||
[[en:Francia]] |
|||
[[es:Reino de los francos en la época merovingia]] |
|||
[[eo:Franka imperio]] |
|||
[[eu:Frankoen Erresuma]] |
|||
[[fr:Royaumes francs]] |
|||
[[fy:Frankyske Ryk]] |
|||
[[gl:Reino franco]] |
|||
[[ko:프랑크 왕국]] |
|||
[[hr:Franačka]] |
|||
[[id:Kerajaan Franka]] |
|||
[[is:Frankaveldi]] |
|||
[[it:Regno franco]] |
|||
[[ka:ფრანკთა იმპერია]] |
[[ka:ფრანკთა იმპერია]] |
||
[[kk:Франк мемлекеті]] |
|||
[[la:Regnum Francorum]] |
|||
[[lt:Frankų imperija]] |
|||
[[hu:Frank Birodalom]] |
|||
[[mk:Империја на Франките]] |
|||
[[arz:فرانكيا]] |
|||
[[nl:Frankische Rijk]] |
|||
[[nds-nl:Fraankiese Riek]] |
|||
[[ja:フランク王国]] |
|||
[[no:Frankerriket]] |
|||
[[ro:Imperiul Franc]] |
|||
[[ru:Франкское государство]] |
|||
[[sk:Franská ríša]] |
|||
[[sl:Frankovsko cesarstvo]] |
|||
[[sr:Франачка]] |
|||
[[sh:Franačka]] |
|||
[[fi:Frankkien valtakunta]] |
|||
[[sv:Frankerriket]] |
|||
[[th:ราชอาณาจักรแฟรงก์]] |
|||
[[uk:Франкське королівство]] |
|||
[[vi:Francia]] |
|||
[[vls:Frankisch Ryk]] |
|||
[[zh:法兰克王国]] |
|||
Wersja z 10:19, 16 mar 2013
| 420-800 | |
| Język urzędowy | |
|---|---|
| Stolica | |
| Ustrój polityczny | |
| Głowa państwa | |
| Status terytorium |
Królestwo |
| Data powstania | |
| Odnowienie cesarstwa | |
| |
Państwo frankijskie (łac. Regnum Francorum) – początkowo plemienne państwo Franków, następnie jedno z najsilniejszych państw we wczesnośredniowiecznej Europie. W 800 roku na jego bazie utworzone zostało odnowione Cesarstwo Karola I Wielkiego.
Frankowie saliccy podbili Galię w V wieku pod wodzą Childeryka, ojca Chlodwiga. W 507 roku wybuchła wojna z królestwem wizygockim. W tym konflikcie wspierał Chlodwiga król burgundzki. Bitwa stoczona z Wizygotami pod Vouille, w pobliżu Poitiers, przyniosła zwycięstwo Chlodwiga. Zginął wizygocki władca, Alaryk II, a akwitańskie prowincje królestwa wizygockiego znalazły się rękach Franków.
Pod koniec życia Chlodwig podporządkował sobie małe królestwa frankońskie w Kolonii, Therouanne, Cambraii Le Mans. Chlodwig zmarł 27 listopada 511 roku.
Ze względu na oddalenie od Cesarstwa Bizantyjskiego cesarz łaskawszym okiem patrzył na Franków niż Ostrogotów. Cesarz Anastazy I uznał władzę Chlodwiga i w 508 roku przyznał mu konsulat honorowy.
Powstanie potęgi frankijskiej nie byłoby możliwe, gdyby nie władca europejski przełomu VII i VIII wieku, Karol Młot. Nie tylko niepodzielnie władał on praktycznie całą zachodnią częścią kontynentu (nie licząc Wysp Brytyjskich i Półwyspu Iberyjskiego, ale wdał się w łaski papiestwa dzięki swej zdecydowanej polityce przeciwko muzułmanom z Hiszpanii. Zwycięskiej bitwie pod Poitiers zawdzięczał swój przydomek. Nigdy jednak nie przyjął tytułu królewskiego, pełniąc funkcję majordoma na dworze Merowingów.
Syn Karola, Pepin III zwany Krótkim, objął władzę już jako król w 751 roku, detronizując Merowingów. Zacieśnił on więzi z papieżem tworząc w Italii Państwo Kościelne. Po jego śmieci w 768 zastąpił go syn, Karol Wielki, który został cesarzem rzymskim 25 grudnia 800 roku.
- ↑ Brak stałej siedziby władcy i nominalnej stolicy. Akwizgran był miejscem koronacji władców i rezydencją Karola I Wielkiego
Bibliografia
- Gustav Faber – Merowingowie i Karolingowie., PIW, Warszawa 1994.
- Ch. Lelong – Życie codzienne w państwie Merowingów., PIW, Warszawa 1967.
- Tadeusz Manteuffel – Historia powszechna. Średniowiecze., PWN, Warszawa 2004. (wyd. XV)
- M. Mączyńska – Wędrówki ludów. Historia niespokojnej epoki IV i V w., PWN, Warszawa-Kraków 1996., ISBN 83-01-12120-3
- K. Modzelewski – Barbarzyńska Europa., Warszawa 2004.
- R. Michałowski – "Galia Merowińska"” [w:] Narodziny średniowiecznej Europy., pod red. H. Samsonowicz, Warszawa 1999, s. 151-181.
- Jerzy Rajman Encyklopedia średniowiecza, Wyd. Zielona Sowa, Kraków 2006.
- Piere Riche – Edukacja i kultura w Europie Zachodniej w VI-VIII w., Warszawa 1967.
- Benedykt Zientara – Świt narodów europejskich., Warszawa 1985, 1995.
- Benedykt Zientara – Historia powszechna średniowiecza., Wyd. TRIO, Warszawa 2002.