Szlak bursztynowy: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 5.60.155.234) i przywrócono wersję 37465404 autorstwa Tadam |
→Historia: -szlak |
||
| Linia 3: | Linia 3: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli [[Celtowie]]. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po [[bursztyn|''elektron'']] odbywały się w [[V wiek p.n.e.|V w. p.n.e.]] Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od [[Celtowie|celtyckich]] pośredników. |
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli [[Celtowie]]. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po [[bursztyn|''elektron'']] odbywały się w [[V wiek p.n.e.|V w. p.n.e.]] Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od [[Celtowie|celtyckich]] pośredników. Szlak bursztynowy powstał na ok 1000 lat temu. |
||
Dopiero po podboju terenów nad środkowym [[Dunaj]]em w [[I wiek]]u [[Naszej ery|n.e.]] [[Cesarstwo rzymskie|Rzymianie]] rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z [[Panonia|Panonii]] nad Bałtyk, szczególnie do [[Sambia|Sambii]]. Szczytowy rozwój tego [[handel|handlu]] przypada na [[III wiek|III w.]] a od połowy [[IV wiek|IV w.]] wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów [[Teodoryk Wielki|Teodoryka]] w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem [[Kasjodor]]a w [[525]]<ref>"Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304</ref> |
Dopiero po podboju terenów nad środkowym [[Dunaj]]em w [[I wiek]]u [[Naszej ery|n.e.]] [[Cesarstwo rzymskie|Rzymianie]] rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z [[Panonia|Panonii]] nad Bałtyk, szczególnie do [[Sambia|Sambii]]. Szczytowy rozwój tego [[handel|handlu]] przypada na [[III wiek|III w.]] a od połowy [[IV wiek|IV w.]] wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów [[Teodoryk Wielki|Teodoryka]] w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem [[Kasjodor]]a w [[525]]<ref>"Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304</ref> |
||
Głównym ośrodkiem handlu bursztynem na terenie imperium rzymskiego była [[Akwileja]]. |
Głównym ośrodkiem handlu bursztynem na terenie imperium rzymskiego była [[Akwileja]]. |
||
Maciej Sz. twierdzi że powstał on 10000 lat temu. |
|||
== Przebieg szlaku == |
== Przebieg szlaku == |
||
Wersja z 22:33, 18 lut 2014
Szlak bursztynowy – szlak handlowy między europejskimi krajami basenu Morza Śródziemnego a ziemiami leżącymi na południowym wybrzeżu Morza Bałtyckiego. W znaczeniu węższym jest to przebieg tras zorganizowanych wypraw po bursztyn, nasilonych od I wieku n.e.
Historia
Początkowo bursztyn był przedmiotem wymiany handlowej, w której pośrednikami byli Celtowie. Pierwsze zorganizowane wyprawy z obszarów Europy południowej po elektron odbywały się w V w. p.n.e. Nie docierały one jednak do wybrzeży Bałtyku, a bursztyn kupowano od celtyckich pośredników. Szlak bursztynowy powstał na ok 1000 lat temu.
Dopiero po podboju terenów nad środkowym Dunajem w I wieku n.e. Rzymianie rozwinęli handel bursztynem na dużą skalę, organizując kilkoma drogami wyprawy z Panonii nad Bałtyk, szczególnie do Sambii. Szczytowy rozwój tego handlu przypada na III w. a od połowy IV w. wymiana stopniowo zamierała. Ostatnie znane poselstwo Estiów z darami do króla Ostrogotów Teodoryka w Rzymie odbyło się zgodnie z przekazem Kasjodora w 525[1]
Głównym ośrodkiem handlu bursztynem na terenie imperium rzymskiego była Akwileja. Maciej Sz. twierdzi że powstał on 10000 lat temu.
Przebieg szlaku
Dokładny przebieg szlaku nie został jednoznacznie określony. Uznaje się, że zaczynał się on w Akwilei nad Adriatykiem, jednym z rzymskich centrów rzemieślniczych (obecnie na liście UNESCO). Wiadomo, że szlak wiódł początkowo przez Bramę Morawską, następnie skręcał na północ i przez Śląsk, wschodnią Wielkopolskę oraz Kujawy (brodem przez Wisłę w Otłoczynie koło Torunia) prowadził nad Bałtyk.
Można przypuszczać, że główna nitka szlaku, poczynając od przełomu I i II wieku, biegła z Wiednia (Vindobony) przez Brno, Kłodzko, Wrocław, Kalisz (Calisię/Kalisię), Konin (Setidavę), Bydgoszcz (Askaukalis) i Świecie do Pruszcza Gdańskiego, będącego protoplastą dzisiejszego Gdańska[2].
Warianty przebiegu szlaku rekonstruowane są na podstawie wzmianek starożytnych pisarzy, ale głównie dzięki wynikom badań archeologicznych. Szlak znaczą znaleziska rzymskich monet, wyroby z brązu, ceramika rzymska (terra sigillata) i skarby bursztynu. Na szlaku leżał z pewnością dzisiejszy Wrocław. Na terenie jego osiedla Partynice znaleziono w XIX w. duży skarb bursztynu pochodzący z I w. naszej ery, ważący ok. 5 kg.
Europejska Federacja Cyklistów wyznaczyła szlak rowerowy EuroVelo 9 o przebiegu pokrywającym się z Bursztynowym Szlakiem.
- ↑ "Główne nasilenie tych przemarszów przypadło na drugą połowę V i pierwszą połowę VI w. n.e. Z pruskiej Sambii przybyło do króla Ostrogotów do Rzymu około roku 525 poselstwo z darami bursztynu, zapewne z nadzieją, że uda się nawiązać zerwane przez wędrówki ludów więzy handlowe z krajami basenu Morza Śródziemnego. Jednakże król Teodoryk odesłał poselstwo z uroczystym listem wysłanym z Rawenny do ludu Estów (Haestiis), wspominając tylko o wzajemnym darze, a nie o handlu. Tak samo na odrodzenie wymiany towarowej na próżno liczyli Sweowie (tj. Szwedzi), mający do zbycia kosztowne futra. W VI w. ustał wiele wieków trwający handel między krajami nadbałtyckimi i śródziemnomorskimi." [w:] Kasiodor; Gerard Labuda. Historia Pomorza, tom 1, część 1, s. 304
- ↑ zob. Agnieszka Parkot "Rzymianie, pruszczanie i bursztyn", "Pomorskie - magazyn samorządu województwa pomorskiego", nr 2 marzec-kwiecień 2012
