Szachownica kostkowata: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
PG (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
159 897 edycji
drobne redakcyjne
Linia 22: Linia 22:
'''Szachownica kostkowata''' (''Fritillaria meleagris'' L.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[Roślina wieloletnia|bylin]] należący do rodziny [[liliowate|liliowatych]]. Występuje głównie w [[Europa Zachodnia|Europie Zachodniej]]. W rozproszeniu spotyka się ją w środkowej i południowo-wschodniej Europie. W Polsce gatunek bardzo rzadki. Występuje na [[Pomorze|Pomorzu]], w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]], w okolicach [[Przemyśl]]a (Rezerwat przyrody Szachownica kostkowata w [[Stubno|Stubnie]], Krównikach), nad [[San]]em oraz [[Biebrza|Biebrzą]].
'''Szachownica kostkowata''' (''Fritillaria meleagris'' L.) – [[gatunek (biologia)|gatunek]] [[Roślina wieloletnia|bylin]] należący do rodziny [[liliowate|liliowatych]]. Występuje głównie w [[Europa Zachodnia|Europie Zachodniej]]. W rozproszeniu spotyka się ją w środkowej i południowo-wschodniej Europie. W Polsce gatunek bardzo rzadki. Występuje na [[Pomorze|Pomorzu]], w [[Wielkopolska|Wielkopolsce]], w okolicach [[Przemyśl]]a (Rezerwat przyrody Szachownica kostkowata w [[Stubno|Stubnie]], Krównikach), nad [[San]]em oraz [[Biebrza|Biebrzą]].


=== Morfologia ===
== Morfologia ==
; [[Łodyga]]: Dorasta od 15 do 40 cm.
; [[Łodyga]]: Dorasta od 15 do 40 cm.
; [[Liść|Liście]]: Szarozielone, rynienkowate, wąskolancetowate, rowkowane, ustawione skrętolegle.
; [[Liść|Liście]]: Szarozielone, rynienkowate, wąskolancetowate, rowkowane, ustawione skrętolegle.
Linia 28: Linia 28:
; [[Cebula (botanika)|Cebula]]: Kuliste, wielkości orzecha laskowego.
; [[Cebula (botanika)|Cebula]]: Kuliste, wielkości orzecha laskowego.


=== Biologia i ekologia ===
== Biologia i ekologia ==
[[Bylina (botanika)|Bylina]], [[geofity|geofit]]. Roślina samozgodna lecz nasiona głównie obcopylne. Kwiaty odwiedzane przez błonkówki i muchówki - głównymi zapylaczami są trzmiele.<ref>M. Zych & M. Stpiczyńska 2012. Neither protogynous nor obligatory out-crossed: pollination biology and breeding system of the European red-list Fritillaria meleagris L. (Liliaceae). Plant Biology 14: 285-294. doi:10.1111/j.1438-8677.2011.00510.x</ref >
[[Bylina (botanika)|Bylina]], [[geofity|geofit]]. Roślina samozgodna lecz nasiona głównie obcopylne. Kwiaty odwiedzane przez błonkówki i muchówki - głównymi zapylaczami są trzmiele.<ref>M. Zych & M. Stpiczyńska 2012. Neither protogynous nor obligatory out-crossed: pollination biology and breeding system of the European red-list Fritillaria meleagris L. (Liliaceae). Plant Biology 14: 285-294. doi:10.1111/j.1438-8677.2011.00510.x</ref >
Rośnie na wilgotnych łąkach, w zaroślach, na [[torfowisko|torfowiskach]] niskich, [[bagno|bagnach]]. [[Gatunek charakterystyczny]] [[łąka kaczeńcowa|łąk kaczeńcowych]] ze związku ''[[Calthion]]''<ref>W. Matuszkiewicz Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. ISBN 83-01-13520-4.</ref>.
Rośnie na wilgotnych łąkach, w zaroślach, na [[torfowisko|torfowiskach]] niskich, [[bagno|bagnach]]. [[Gatunek charakterystyczny]] [[łąka kaczeńcowa|łąk kaczeńcowych]] ze związku ''[[Calthion]]''<ref>W. Matuszkiewicz Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. ISBN 83-01-13520-4.</ref>.
Linia 34: Linia 34:
; Roślina trująca
; Roślina trująca


=== Zagrożenia i ochrona ===
== Zagrożenia i ochrona ==
W Polsce roślina objęta [[Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną|całkowitą ochroną gatunkową]].
W Polsce roślina objęta [[Lista gatunków roślin objętych ścisłą ochroną|całkowitą ochroną gatunkową]].


Linia 43: Linia 43:
Występuje m.in. w [[Rezerwat przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie|Rezerwacie przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie]].
Występuje m.in. w [[Rezerwat przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie|Rezerwacie przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie]].


=== Zastosowanie ===
== Zastosowanie ==
* [[Rośliny ozdobne|Roślina ozdobna]] - uprawiana w [[ogród|ogrodach]].
* [[Rośliny ozdobne|Roślina ozdobna]] - uprawiana w [[ogród|ogrodach]].


{{Przypisy|stopień= ===}}
{{Przypisy|stopień= ==}}


[[Kategoria:Liliowate]]
[[Kategoria:Liliowate]]

Wersja z 14:27, 14 cze 2014

Szachownica kostkowata
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

rośliny nasienne

Klasa

okrytonasienne

Klad

jednoliścienne

Rząd

liliowce

Rodzina

liliowate

Rodzaj

szachownica

Gatunek

szachownica kostkowata

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} L.
Sp. pl. 1:304. 1753
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Szachownica kostkowata (Fritillaria meleagris L.) – gatunek bylin należący do rodziny liliowatych. Występuje głównie w Europie Zachodniej. W rozproszeniu spotyka się ją w środkowej i południowo-wschodniej Europie. W Polsce gatunek bardzo rzadki. Występuje na Pomorzu, w Wielkopolsce, w okolicach Przemyśla (Rezerwat przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie, Krównikach), nad Sanem oraz Biebrzą.

Morfologia

Łodyga
Dorasta od 15 do 40 cm.
Liście
Szarozielone, rynienkowate, wąskolancetowate, rowkowane, ustawione skrętolegle.
Kwiat
Bezwonny, dzwonkowaty, pochylony ku dołowi o długości 3–4 cm. Tępe płatki okwiatu są podgięte na wierzchołku, u nasady każdej działki znajduje się miodnik. Kwiat jest purpurowobrązowy z wzorem szachownicy, czasem białawozielono plamisty lub czerwono pstrokaty. Pojedynczy kwiat żyje średnio 6-7 dni, wytwarza w tym czasie dość silnie skoncentrowany nektar (średnie stężenie cukrów >50%) składający się w prawie równych proporcjach z sacharozy, glukozy i fruktozy[2]. Roślina kwitnie od kwietnia do maja.
Cebula
Kuliste, wielkości orzecha laskowego.

Biologia i ekologia

Bylina, geofit. Roślina samozgodna lecz nasiona głównie obcopylne. Kwiaty odwiedzane przez błonkówki i muchówki - głównymi zapylaczami są trzmiele.[3] Rośnie na wilgotnych łąkach, w zaroślach, na torfowiskach niskich, bagnach. Gatunek charakterystyczny łąk kaczeńcowych ze związku Calthion[4].

Wymagania
Lekkie gleby, w pobliżu oczek wodnych i strumyków.
Roślina trująca

Zagrożenia i ochrona

W Polsce roślina objęta całkowitą ochroną gatunkową.

Kategorie zagrożenia:

Występuje m.in. w Rezerwacie przyrody Szachownica kostkowata w Stubnie.

Zastosowanie

  1. ↑ P.F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website. 2001–. [dostęp 2010-07-29]. (ang.).
  2. ↑ M. Stpiczyńska, M. Nepi and M. Zych (2012) Secretion and composition of nectar and the structure of perigonal nectaries in Fritillaria meleagris L. (Liliaceae). Plant Systematics & Evolution 298:997–1013.
  3. ↑ M. Zych & M. Stpiczyńska 2012. Neither protogynous nor obligatory out-crossed: pollination biology and breeding system of the European red-list Fritillaria meleagris L. (Liliaceae). Plant Biology 14: 285-294. doi:10.1111/j.1438-8677.2011.00510.x
  4. ↑ W. Matuszkiewicz Przewodnik do oznaczania zbiorowisk roślinnych Polski. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2001. ISBN 83-01-13520-4.
  5. ↑ Red list of plants and fungi in Poland. Czerwona lista roślin i grzybów Polski. Zbigniew Mirek, Kazimierz Zarzycki, Władysław Wojewoda, Zbigniew Szeląg (red.). Kraków: Instytut Botaniki im. W. Szafera, Polska Akademia Nauk, 2006. ISBN 83-89648-38-5.
Błąd w przypisach: Znacznik <ref> o nazwie „stopień”, zdefiniowany w <references>, nie był użyty wcześniej w treści.
BŁĄD PRZYPISÓW
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Szachownica_kostkowata&oldid=39678027”