Trolejbusy w Wałbrzychu

Trolejbusy w Wałbrzychu

{{{nazwa oryginalna}}}

[[{{{typ systemu}}}]]
UWAGA: Błąd parametru {{{typ systemu}}}={{{typ systemu}}} Ten parametr może przyjmować jedynie wartości: autobus bus rapid transit car-sharing kolej kolej aglomeracyjna kolej drezynowa kolej jednoszynowa kolej linowo-terenowa kolej pneumatyczna kolej wąskotorowa metro mikrobus omnibus premetro publiczny system wypożyczania rowerów publiczny transport zbiorowy szybka kolej miejska szybki tramwaj tramwaj tramwaj dwusystemowy tramwaj konny tramwaj linowy tramwaj wodny prom trolejbus winda
[[Plik:{{{logo}}}|150x150px|alt=Logotyp|]] {{{opis logo}}}
Państwo	{{{państwo}}}
Lokalizacja	Wałbrzych
Organizator	{{{organizator}}}
Liczba linii	{{{liczba linii}}}
Lata funkcjonowania	{{{lata funkcjonowania}}}
Dzienna liczba pasażerów	{{{dzienna liczba pasażerów}}}
Roczna liczba pasażerów	{{{roczna liczba pasażerów}}}
Infrastruktura
[[Plik:{{{schemat}}}|240x240px|alt=Schemat sieci|]] {{{opis schematu}}}
Długość sieci	{{{długość sieci}}}
Rozstaw szyn	{{{rozstaw szyn}}}
Napięcie zasilania	{{{napięcie zasilania}}}
Liczba stacji	{{{liczba stacji}}}
Liczba zajezdni	{{{liczba zajezdni}}}
Liczba przystanków	{{{liczba przystanków}}}
Tabor
Liczba pojazdów	{{{liczba pojazdów}}}

{{Transport publiczny infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | schemat = | opis grafiki = | liczba stacji = | liczba pojazdów = | typ systemu = | opis logo = | napięcie zasilania = | opis schematu = | nazwa oryginalna = | rozstaw szyn = | liczba przystanków = | organizator = | dzienna liczba pasażerów = | państwo = | lata funkcjonowania = | logo = | długość sieci = | liczba zajezdni = | roczna liczba pasażerów = | liczba linii = Nieznane pola: "pasażerowie dziennie", "likwidacja", "pasażerowie rocznie", "stacje", "rodzaj", "długość", "właściciel", "grafika_opis", "prześwit", "linie", "mapa", "pojazdy", "opis mapy" oraz "uruchomienie".

Trolejbusy w Wałbrzychu kursowały przez trzydzieści lat.

Historia trolejbusów w Wałbrzychu zaczyna się 30 października 1944 roku, kiedy to trasie pl. Grunwaldzki – Dworzec Wałbrzych Dzietrzychów (dzisiaj: Główny) uruchomiono linię 0 o długości 5 km i czasie przejazdu 15 minut. Jednakże aż do 1950 roku ze względu na braki taborowe obsługiwana była wspólnie z tramwajami linii nr 1.

Historia

W całości dwutorowa pierwsza linia trolejbusowa była zasilana przez elektrownię przy ulicy Wysockiego oraz prostownik znajdujący się na Podgórzu.

Wobec problemów z utrzymaniem i wysoką dekapitalizacją infrastruktury tramwajowej zdecydowano się na rozwijanie komunikacji trolejbusowej jako bardziej się nadającej do zniszczonego szkodami górniczymi Wałbrzycha. W 1948 roku przedłużono linię trolejbusową do Dworca Wałbrzych Starzyny (Miasto) a następnie w 1949 przez ulice 22 Lipca i Roli-Żymierskiego (dzisiejsza Piłsudskiego) do placu Tuwima, wtedy pojawiły się linie 6 i 7.

W 1949 rozpoczęły się również dostawy nowych trolejbusów marki Skoda i liczba trolejbusów wyniosła 16 (włoskie trolejbusy jeszcze w 1946 wyjechały do Wrocławia, a następnie do Gdyni) co spowodowało, że ostatecznie wycofano tramwaje z linii 1. Na następną rozbudowę sieci trzeba było czekać aż do 1959 roku, kiedy to zlikwidowano tramwaj do Szczawienka i uruchomiono linie 2, 3, 4 (linie tramwajowe o numerze 2 i 3 zostały przemianowane na 8 i 9). Koniec lat pięćdziesiątych to okres systematycznych dostaw taboru trolejbusowego, które przedstawia tabela.

W maju 1961 roku uruchomiono linię numer 5 z Dworca Głównego do Rusinowej, a w roku 1963 roku uruchomiono linię do Sobiecina. Była to ostatnia inwestycja trolejbusowa w Wałbrzychu – planowano jeszcze zastąpienie trolejbusem tramwaju do Szczawna Zdroju (z przedłużeniem do dworca kolejowego oraz wewnątrz uzdrowiska) ale koncepcje tę zarzucono (mimo iż była w trakcie realizacji). Pierwsze skrócenie trasy trolejbusów nastąpiło już w kwietniu 1967, kiedy ściągnięto sieć z odcinka od dzisiejszej ulicy Wyszyńskiego do pętli w Szczawienku.

W roku 1968 zlikwidowano ostatecznie odcinek Wałbrzych Miasto – Szczawienko, wprowadzając tamże linię autobusową 25. Istniało wtedy 12 linii o numerach od 0 do 11, obsługujących wszystkie najważniejsze dzielnice miasta. Jednak w międzyczasie ilość taboru autobusowego rosła szybciej niż trolejbusów, które w dobie dominacji Mexów zaczęto postrzegać jako zawalidrogi. 1 maja 1968 usunięto trolejbusy z odcinka Dworzec Miasto – Szczawienko i zlikwidowano linie numer 1 i 4, oraz zmieniono trasy linii 2 i 3. 4 maja 1969 r. zlikwidowano sieć nad ulicą Armii Czerwonej od Dworca Miasto do placu Grunwaldzkiego, co zaowocowało likwidacją 1 oraz 7, pojawieniem się linii 0 oraz zmianą trasy szóstki. W 1971 roku na stanie było już tylko 31 trolejbusów, a rok później 21, pozbyto też się jednej stacji prostownikowej.

Rok 1972 to zmierzch komunikacji trolejbusowej w Wałbrzychu. Istniało wówczas pięć linii (0, 3, 4, 9, 10). Jednakże po zlikwidowaniu 1 maja 1972 linii do Sobięcina zostały tylko 0, 3, 4, które przemianowano na A, B, C. Najdłużej przetrwała linia C – do 30 czerwca 1973 r. (A i B zlikwidowano 1 kwietnia tego samego roku).

Tabor trolejbusowy w 1946 roku

Nazwa:	Numer taborowy	Rok produkcji	Procent zużycia	uwagi
Bordeaux 75 kW	1	1943	30%	bez opon, Vetra
Bordeaux 75 kW	2	1943	30%	na chodzie, Vetra
Bordeaux 75 kW	3	1943	30%	w remoncie, Vetra
Bordeaux 75 kW	4	1943	30%	bez opon, Vetra
Bordeaux 75 kW	5	1943	30%	na chodzie, Vetra
Bordeaux 75 kW	6	1943	30%	w remoncie, Vetra
Bordeaux 75 kW	7	1943	30%	zniszczony, Vetra
Paryż 60 kW	8	1940	50%	no 115
Paryż 60 kW	9	1940	50%	no 114
Paryż 60 kW	10	1940	50%	no 118
Paryż 60 kW	11	1940	50%
Paryż 60 kW	12	1940	50%	no 113
Paryż 60 kW	13	1940	50% (90%)	no 120
Włoski 60 kW	693	1940	40%	przekazany najpierw do Wrocławia a później do Gdyni
Włoski 60 kW	694	1940	40%	j.w,
Włoski 60 kW	695	1940	40%	j. w,
Włoski 60 kW	697	1940	40%	j. w.
Włoski 60 kW	698	1940	40%	j. w.
Włoski 60 kW	699	1940	40%	j. w.
Włoski 60 kW	700	1940	40%	j. w. trolejbusy te w Gdyni otrzymały numery 230-235

Eksploatacja trolejbusów w Wałbrzychu w latach 1945-64

Rok	Liczba wozów w inwentarzu	Liczba wykonanych wozokilometrów	Liczba przewiezionych pasażerów	Długość tras
1945	13	60 000	4000	5,0
1946	13	256 000	2 300 000	5,0
1947	13	370 000	3 300 000	5,0
1948	13	484 000	4 300 000	7,1
1949	16	596 000	5 264 000	10,2
1950	16	1 046 456	10 936 152	10,2
1951	16	1 075 366	11 877 076	10,2
1952	16	1 244 657	15 329 113	10,2
1953	19	1 394 196	17 433 637	10,2
1954	19	1 439 485	17 874 437	10,2
1955	19	1 582 176	19 453 651	10,2
1956	19	1 600 374	19 822 570	10,2
1957	16	1 636 879	20 189 575	10,2
1958	23	1 704 159	19 478 508	10,2
1959	43	2 011 842	22 152 255	15,8
1960	58	2 645 668	31 478 818	15,8
1961	46	2 657 569	33 203 455	18,3
1962	56	3 066 429	35 010 659	18,3
1963	58	3 814 181	42 123 920	25,6
1964	63	4 087 250	33 203 455	25,6

Lata siedemdziesiąte w komunikacji trolejbusowej w Wałbrzychu

Numer linii	Długość linii ogółem			Uwagi
	31 grudnia 1970	31 grudnia 1971	31 grudnia 1972
0	4,400	4,400	4,400	Uruchomiona w 1968 roku, w 1972 przenumerowana na A
2	8,900	–	–	zlikwidowana w maju 1971
3	5,000	5,000	5,800	przemianowana na C
4	–	5,800	5,800	przemianowana na B
5	8,450	–	–	zlikwidowana w maju 1971
6	7,050	–	–	zlikwidowana w maju 1971
8	4,450	–	–	zlikwidowana w maju 1971
9	5,400	5,400	–	zlikwidowana w marcu 1972
10	10,300	10,300	–	zlikwidowana w marcu 1972
11	5,200	–	–	Kursowała od 1967 do 1970 roku

Trasy trolejbusów w Wałbrzychu

Numer linii	Trasa	Długość	Data otwarcia	Data zamknięcia	Uwagi
0	Dworzec Główny – Plac Grunwaldzki	5 km	30 października 1944	1949	Przemianowana na 1 po likwidacji tramwaju
0	Plac Grunwaldzki – Plac Tuwima – Plac Górnika – Dworzec Miasto	4,4 km	1966	1 kwietnia 1973	w 1972 zmieniona na A
1	Dworzec Główny – Plac Grunwaldzki	5 km	1948	1959	Przedłużona do Szczawienka
1	Dworzec Główny – Plac Grunwaldzki – Szczawienko	10,3 km	1960	1 marca 1968	Skrócona do dworca Miasto
1	Dworzec Główny – Plac Grunwaldzki – Dworzec Miasto	7,2 km	1968	4 maja 1970	Informacja do weryfikacji
2	Plac Grunwaldzki – Dworzec Miasto – Huta Karol	4,9 km	1960	1963	Przedłużona do Sobięcina
2	Szczawienko – Wrocławska – Plac Grunwaldzki – Plac Marksa – Sobięcin	10,4 km	1963	1 marca 1968	w 1967 skrócona o 1,2 km do ul. Długiej
2	Dworzec Miasto – Plac Górnika – Plac Tuwima – Plac Grunwaldzki – Plac Marksa – Sobięcin	10,4 km	1 marca 1968	1 maja 1971
3	Szczawienko – Dworzec Miasto – Plac Tuwima – Plac Grunwaldzki – Szczawienko	7,4 km	grudzień 1960	1 marca 1968	trasa półokólna, w 1967 skrócona o 1,2 km do ul. Długiej
3	Dworzec Miasto – Plac Górnika – Rusinowa	5 km	1 marca 1968	30 czerwca 1973	ostatnia trasa, przemianowana na A
4	Szczawienko – Plac Grunwaldzki – Plac Tuwima – Dworzec Miasto – Szczawienko	7,4 km	grudzień 1960	1 marca 1968	w 1967 skrócona o 1,2 km do ul. Długiej
4	Plac Grunwaldzki – Plac Tuwima – Plac Górnika – Rusinów	5 km	1 maja 1971	1 kwietnia 1973	w 1972 przemianowana na B
5	Dworzec Główny – Plac Tuwima – Plac Górnika – Rusinowa	8,4 km	1 maja 1961	1 maja 1971	zli
6	Dworzec Główny – Plac Tuwima – Plac Górnika – Dworzec Miasto – Plac Grunwaldzki – Dworzec Główny	8,4 km	1949	4 maja 1970	półokólna
6	Dworzec Główny – Plac Tuwima – Plac Górnika – Dworzec Miasto	7,0 km	4 maja 1970	1 maja 1971
7	Dworzec Główny – Plac Tuwima – Plac Grunwaldzki – Dworzec Miasto – Plac Górnika – Dworzec Główny	8,4 km	1949	4 maja 1970	półokólna
8	Dworzec Główny – Plac Tuwima – Plac Grunwaldzki	4,4 km	1966	1 maja 1971	nie wiem kiedy zaczęła kursować dokładnie
9	Sobięcin – Plac Marksa – Plac Grunwaldzki – Plac Tuwima	5,4 km	1963	1 maja 1972	Linia przebiegała przez ulicę Zamkową.
10	Sobięcin – Plac Marksa – Plac Grunwaldzki – Plac Tuwima – Rusinowa	10,3 km	1963	1 maja 1972
11	Sobięcin – Plac Marksa	5,4 km	1967	1970

Zobacz też

• Komunikacja miejska w Wałbrzychu

Linki zewnętrzne

• Ślady po trolejbusach w Wałbrzychu
• Trolejbusy w Wałbrzychu