Rada Komisarzy Ludowych ZSRR: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m Dodano kategorię "Ludowe Komisariaty ZSRR" za pomocą HotCat |
drobne redakcyjne |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
'''Rada Komisarzy Ludowych ZSRR''' {{w języku|ru|Сове́т наро́дных комисса́ров СССР}} (skróty: oficjalny Совнарком СССР; stosowany СНК СССР; oficjalny synonim Правительство СССР) – najwyższy kolegialny organ władzy ustawodawczej i wykonawczej [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] od 1923 do 1946. |
'''Rada Komisarzy Ludowych ZSRR''' {{w języku|ru|Сове́т наро́дных комисса́ров СССР}} (skróty: oficjalny Совнарком СССР; stosowany СНК СССР; oficjalny synonim Правительство СССР) – najwyższy kolegialny organ władzy ustawodawczej i wykonawczej [[Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich|Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich]] od 1923 do 1946. |
||
[[X Wszechrosyjski Zjazd Rad]] w grudniu 1918, w którym uczestniczyli także delegaci [[I Wszechzwiązkowy Zjazd Niezależnych Republik|I Wszechzwiązkowego Zjazdu Niezależnych Republik]] jednogłośnie przyjął postanowienie o utworzeniu ZSRR i wejściu weń RFSRR na prawach równej republiki, zatwierdził [[Deklaracja i Umowa o Utworzeniu ZSRR|Deklarację i Umowę o Utworzeniu ZSRR]]. Rozpoczęty 30 grudnia 1922 [[I Zjazd Rad ZSRR]] ukończył proces tworzenia ZSRR, m.in. wybierając [[Centralny Komitet Wykonawczy ZSRR]]<ref>M. P. Irosznikow |
[[X Wszechrosyjski Zjazd Rad]] w grudniu 1918, w którym uczestniczyli także delegaci [[I Wszechzwiązkowy Zjazd Niezależnych Republik|I Wszechzwiązkowego Zjazdu Niezależnych Republik]] jednogłośnie przyjął postanowienie o utworzeniu ZSRR i wejściu weń RFSRR na prawach równej republiki, zatwierdził [[Deklaracja i Umowa o Utworzeniu ZSRR|Deklarację i Umowę o Utworzeniu ZSRR]]. Rozpoczęty 30 grudnia 1922 [[I Zjazd Rad ZSRR]] ukończył proces tworzenia ZSRR, m.in. wybierając [[Centralny Komitet Wykonawczy ZSRR]]<ref>M. P. Irosznikow: Создание советского центрального государственного аппарата. Совет Народных Комиссаров и народные комиссариаты. Октябрь 1917 г. – январь 1918 г. Moskwa – Leningrad, wydawnictwo „Наука”, 1966</ref>. |
||
Specjalna Komisja Konstytucyjna, utworzona przez Prezydium CKW ZSRR w styczniu 1923, opracowała projekt Konstytucji ZSRR. Po przyjęciu jej 31 stycznia 1924 w kompetencje organów władzy ZSRR przeszły takie dziedziny jak kierownictwo polityki zagranicznej i sił zbrojnych, transport, kierownictwo poczt i telegrafów, opracowanie planów gospodarki narodowej ZSRR, zatwierdzanie rocznego budżetu państwowego ZSRR, ustanowienie jednolitego systemu monetarnego i kredytowego, ogólnych zasad zarządzania i użytkowania gruntów, ustanowienie fundamentów systemu sądownictwa i postępowania sądowego, opracowania przepisów prawa pracy i inne. Kompetencje najwyższych władz państwowych i kierowniczych organów RFSRR zostały ograniczone do terytorium tej republiki<ref>K. G. Fiedorow |
Specjalna Komisja Konstytucyjna, utworzona przez Prezydium CKW ZSRR w styczniu 1923, opracowała projekt Konstytucji ZSRR. Po przyjęciu jej 31 stycznia 1924 w kompetencje organów władzy ZSRR przeszły takie dziedziny jak kierownictwo polityki zagranicznej i sił zbrojnych, transport, kierownictwo poczt i telegrafów, opracowanie planów gospodarki narodowej ZSRR, zatwierdzanie rocznego budżetu państwowego ZSRR, ustanowienie jednolitego systemu monetarnego i kredytowego, ogólnych zasad zarządzania i użytkowania gruntów, ustanowienie fundamentów systemu sądownictwa i postępowania sądowego, opracowania przepisów prawa pracy i inne. Kompetencje najwyższych władz państwowych i kierowniczych organów RFSRR zostały ograniczone do terytorium tej republiki<ref>K. G. Fiedorow: Союзные органы власти (1922 – 1962 гг.). Мoskwa, wydawnictwo Gosiurizdat, 1963</ref>. |
||
Ludowe Komisariaty ZSRR dzieliły się na trzy grupy. Pięć było ogólnozwiązkowych: spraw zagranicznych, spraw wojskowych i marynarki wojennej, handlu zagranicznego, transportu kolejowego oraz poczt i telegrafów. W skład RKL republik związkowych, w tym RFSRR, wchodzili pełnomocnicy tych Komisariatów. |
Ludowe Komisariaty ZSRR dzieliły się na trzy grupy. Pięć było ogólnozwiązkowych: spraw zagranicznych, spraw wojskowych i marynarki wojennej, handlu zagranicznego, transportu kolejowego oraz poczt i telegrafów. W skład RKL republik związkowych, w tym RFSRR, wchodzili pełnomocnicy tych Komisariatów. |
||
Drugą grupę Komisariatów stanowiły tzw. zjednoczone komisariaty: [[Najwyższa Rada Gospodarki Narodowej|Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej (WSNCh)]], wyżywienia, pracy, finansów, Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej. Działały one w republikach związkowych poprzez komisariaty o tej samej nazwie. Do grupy tej można zaliczyć również [[OGPU|Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny przy Radzie Komisarzy Ludowych ZSRR (OGPU)]] |
Drugą grupę Komisariatów stanowiły tzw. zjednoczone komisariaty: [[Najwyższa Rada Gospodarki Narodowej|Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej (WSNCh)]], wyżywienia, pracy, finansów, Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej. Działały one w republikach związkowych poprzez komisariaty o tej samej nazwie. Do grupy tej można zaliczyć również [[OGPU|Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny przy Radzie Komisarzy Ludowych ZSRR (OGPU)]] (Объединенное государственное политическое управление при СНК ССС - РОГПУ), wypełniające swoje funkcje poprzez państwowe zarządy polityczne (GPU) przy RKL republik związkowych, a także Rada Pracy i Obrony ZSRR (СТО СССР). Rada Pracy i Obrony RFSRR została rozwiązana w sierpniu 1923 i od tej pory działalnością wszystkich organów gospodarki narodowej w RFSRR kierowała Republikańska Konferencja Gospodarcza (республиканское Экономическое совещание - ЭКОСО РСФСР). |
||
Oddzielnymi organami zarządzania, pozostającymi w wyłącznej kompetencji republik związkowych, kierowały republikańskie Ludowe Komisariaty: Spraw Wewnętrznych, Sprawiedliwości, Rolnictwa, Edukacji, Zdrowia i Opieki Społecznej<ref>K. G. Fiedorow |
Oddzielnymi organami zarządzania, pozostającymi w wyłącznej kompetencji republik związkowych, kierowały republikańskie Ludowe Komisariaty: Spraw Wewnętrznych, Sprawiedliwości, Rolnictwa, Edukacji, Zdrowia i Opieki Społecznej<ref>K. G. Fiedorow: Союзные органы власти (1922–1962 гг.). Мoskwa, wydawnictwo Gosiurizdat, 1963</ref>. |
||
== Pierwszy skład Rady Komisarzy Ludowych ZSRR == |
== Pierwszy skład Rady Komisarzy Ludowych ZSRR == |
Wersja z 15:42, 6 sie 2017
Rada Komisarzy Ludowych ZSRR ros. Сове́т наро́дных комисса́ров СССР (skróty: oficjalny Совнарком СССР; stosowany СНК СССР; oficjalny synonim Правительство СССР) – najwyższy kolegialny organ władzy ustawodawczej i wykonawczej Związku Socjalistycznych Republik Radzieckich od 1923 do 1946.
X Wszechrosyjski Zjazd Rad w grudniu 1918, w którym uczestniczyli także delegaci I Wszechzwiązkowego Zjazdu Niezależnych Republik jednogłośnie przyjął postanowienie o utworzeniu ZSRR i wejściu weń RFSRR na prawach równej republiki, zatwierdził Deklarację i Umowę o Utworzeniu ZSRR. Rozpoczęty 30 grudnia 1922 I Zjazd Rad ZSRR ukończył proces tworzenia ZSRR, m.in. wybierając Centralny Komitet Wykonawczy ZSRR[1].
Specjalna Komisja Konstytucyjna, utworzona przez Prezydium CKW ZSRR w styczniu 1923, opracowała projekt Konstytucji ZSRR. Po przyjęciu jej 31 stycznia 1924 w kompetencje organów władzy ZSRR przeszły takie dziedziny jak kierownictwo polityki zagranicznej i sił zbrojnych, transport, kierownictwo poczt i telegrafów, opracowanie planów gospodarki narodowej ZSRR, zatwierdzanie rocznego budżetu państwowego ZSRR, ustanowienie jednolitego systemu monetarnego i kredytowego, ogólnych zasad zarządzania i użytkowania gruntów, ustanowienie fundamentów systemu sądownictwa i postępowania sądowego, opracowania przepisów prawa pracy i inne. Kompetencje najwyższych władz państwowych i kierowniczych organów RFSRR zostały ograniczone do terytorium tej republiki[2].
Ludowe Komisariaty ZSRR dzieliły się na trzy grupy. Pięć było ogólnozwiązkowych: spraw zagranicznych, spraw wojskowych i marynarki wojennej, handlu zagranicznego, transportu kolejowego oraz poczt i telegrafów. W skład RKL republik związkowych, w tym RFSRR, wchodzili pełnomocnicy tych Komisariatów.
Drugą grupę Komisariatów stanowiły tzw. zjednoczone komisariaty: Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej (WSNCh), wyżywienia, pracy, finansów, Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej. Działały one w republikach związkowych poprzez komisariaty o tej samej nazwie. Do grupy tej można zaliczyć również Zjednoczony Państwowy Zarząd Polityczny przy Radzie Komisarzy Ludowych ZSRR (OGPU) (Объединенное государственное политическое управление при СНК ССС - РОГПУ), wypełniające swoje funkcje poprzez państwowe zarządy polityczne (GPU) przy RKL republik związkowych, a także Rada Pracy i Obrony ZSRR (СТО СССР). Rada Pracy i Obrony RFSRR została rozwiązana w sierpniu 1923 i od tej pory działalnością wszystkich organów gospodarki narodowej w RFSRR kierowała Republikańska Konferencja Gospodarcza (республиканское Экономическое совещание - ЭКОСО РСФСР).
Oddzielnymi organami zarządzania, pozostającymi w wyłącznej kompetencji republik związkowych, kierowały republikańskie Ludowe Komisariaty: Spraw Wewnętrznych, Sprawiedliwości, Rolnictwa, Edukacji, Zdrowia i Opieki Społecznej[3].
Pierwszy skład Rady Komisarzy Ludowych ZSRR
- zatwierdzony na 2 posiedzeniu Centralnego Komitetu Wykonawczego ZSRR 6 lipca 1923:
- przewodniczący - Włodzimierz Lenin;
- zastępcy przewodniczącego:
- Ludowe Komisariaty ogólnozwiązkowe:
- spraw zagranicznych Gieorgij Cziczerin;
- spraw wojskowych i marynarki wojennej Lew Trocki;
- handlu zagranicznego Leonid Krasin;
- transportu kolejowego Feliks Dzierżyński;
- poczt i telegrafów Iwan Smirnow.
- Ludowe Komisariaty zjednoczonych ludowych komisariatów:
- Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej (WSNCh) Aleksiej Rykow;
- wyżywienia Nikołaj Briuchanow;
- pracy Wasilij Szmidt;
- finansów Grigorij Sokolnikow;
- Inspekcji Robotniczo-Chłopskiej Walerian Kujbyszew.
- ↑ M. P. Irosznikow: Создание советского центрального государственного аппарата. Совет Народных Комиссаров и народные комиссариаты. Октябрь 1917 г. – январь 1918 г. Moskwa – Leningrad, wydawnictwo „Наука”, 1966
- ↑ K. G. Fiedorow: Союзные органы власти (1922 – 1962 гг.). Мoskwa, wydawnictwo Gosiurizdat, 1963
- ↑ K. G. Fiedorow: Союзные органы власти (1922–1962 гг.). Мoskwa, wydawnictwo Gosiurizdat, 1963