Jacob Pontusson De la Gardie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Hiuppo (dyskusja | edycje)
m szwedzkie personalia, z tym jacobem jest różnie
dr
Linia 12: Linia 12:
W [[1617]] De la Gardie był głównym negocjatorem w czasie zawierania [[Pokój w Stolbowie|Pokoju w Stolbowie]] nad jeziorem [[Ładoga]], w rezultacie którego Rosja straciła kosztem Szwecji dostęp do [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]]. Po [[1621]] De la Gardie brał udział w wojnach polsko-szwedzkich w Inflantach przeciwko spokrewnionemu z nim królowi [[Zygmunt III Waza|Zygmuntowi III Wazie]]. W [[1635]] był jednym z negocjatorów w czasie zawierania [[Rozejm w Sztumskiej Wsi|rozejmu w Sztumskiej Wsi]].
W [[1617]] De la Gardie był głównym negocjatorem w czasie zawierania [[Pokój w Stolbowie|Pokoju w Stolbowie]] nad jeziorem [[Ładoga]], w rezultacie którego Rosja straciła kosztem Szwecji dostęp do [[Morze Bałtyckie|Morza Bałtyckiego]]. Po [[1621]] De la Gardie brał udział w wojnach polsko-szwedzkich w Inflantach przeciwko spokrewnionemu z nim królowi [[Zygmunt III Waza|Zygmuntowi III Wazie]]. W [[1635]] był jednym z negocjatorów w czasie zawierania [[Rozejm w Sztumskiej Wsi|rozejmu w Sztumskiej Wsi]].


W [[1613]] został tajnym radcą dworu, w [[1621]] gubernatorem generalnym szwedzkich [[Inflanty|Inflant]], od [[1628]] Marszałek. Był jednym z 5 [[regent]]ów rządzących Szwecją przed osiągnieciem pełnoletności przez królową [[Krystyna Waza|Krystynę Wazę]].
W [[1613]] został tajnym radcą dworu, w [[1621]] gubernatorem generalnym szwedzkich [[Inflanty|Inflant]], od [[1628]] Marszałek. Był jednym z 5 [[regent]]ów rządzących Szwecją przed osiągnieciem pełnoletności przez królową [[Krystyna Waza|Krystynę Wazównę]].


Jego propolskie, profrancuskie i pacyfistyczne nastawienie było powodem częstych konfliktów z Kanclerzem [[Axel Oxenstierna|Axelem Oxenstierną]], który dowodził armią szwedzką w czasie [[Wojna trzydziestoletnia|Wojny trzydziestoletniej]] po śmierci Gustawa Adolfa w [[1632]]. Prowadził skuteczną politykę ekonomiczną, która przynosiła znaczne dochody królestwu.
Jego propolskie, profrancuskie i pacyfistyczne nastawienie było powodem częstych konfliktów z Kanclerzem [[Axel Oxenstierna|Axelem Oxenstierną]], który dowodził armią szwedzką w czasie [[Wojna trzydziestoletnia|Wojny trzydziestoletniej]] po śmierci Gustawa Adolfa w [[1632]]. Prowadził skuteczną politykę ekonomiczną, która przynosiła znaczne dochody królestwu.

Wersja z 17:05, 26 paź 2006

Jacob Pontusson De la Gardie (szw. Jakob Pontusson De la Gardie), urodzony 20 czerwca 1583 w Revalu (dziś Tallinn w Estonii), zmarły 22 sierpnia 1652 w Sztokholmie, szwedzki polityk i żołnierz, syn Pontusa De la Gardie.

Jacob De la Gardie w 1606 na obrazie z Muzeum Narodowego w Sztokholmie

Biografia

Jacob Pontusson De la Gardie urodził się w Revalu. Przy porodzie zmarła jego matka, a ojciec 2 lata później w Narwie. Wychowywany był w Finlandii (wówczas części Szwecji) przez babkę Karin Hansdotter.

W latach 1606-1608 służył pod rozkazami holenderskiego generała Mauritsa van Nassau, księcia Orange. Doświadczenia te posłużyły mu później do reformy armii szwedzkiej. W czasie wojny polsko-moskiewskiej (1605-1618) Szwecja poparła cara Wasyla Szujskiego, a De la Gardie został oddelegowany na czele fińskich sił ekspedycyjnych królestwa Szwecji wewnątrz Rosji przeciw I Rzeczpospolitej (tzw. Kampania De la Gardie), później w łamiącej sojusz wojnie szwedzko-rosyjskiej 1610-1617 przeciw Rosji.

Wojska De la Gardie wsparły rosyjskiego księcia Michaiła Skopina-Szujskiego i ruszyły przez Nowogród na Moskwę ze wparciem dla Wasyla IV Szujskiego, po drodze przerywając oblężenie monastyru Św. Trójcy (23 września 1608 - 12 stycznia 1610) przez wojska I Rzeczpospolitej. W czerwcu 1610 wojska szwedzko-rosyjskie pod dowództwem Dymitra Szujskiego wyruszyły na Smoleńsk, celem przerwania oblężenia, lecz zostały pobite w Bitwie pod Kłuszynem 4 lipca 1610. Większa część armii najemnej De la Gardie została rozbita lub przeszła na stronę polską. Porażka ta przekreśliła plany szwedzkiego króla Karola XI osadzenia swojego syna Karola Filipa na tronie w Nowogrodzie.

W 1617 De la Gardie był głównym negocjatorem w czasie zawierania Pokoju w Stolbowie nad jeziorem Ładoga, w rezultacie którego Rosja straciła kosztem Szwecji dostęp do Morza Bałtyckiego. Po 1621 De la Gardie brał udział w wojnach polsko-szwedzkich w Inflantach przeciwko spokrewnionemu z nim królowi Zygmuntowi III Wazie. W 1635 był jednym z negocjatorów w czasie zawierania rozejmu w Sztumskiej Wsi.

W 1613 został tajnym radcą dworu, w 1621 gubernatorem generalnym szwedzkich Inflant, od 1628 Marszałek. Był jednym z 5 regentów rządzących Szwecją przed osiągnieciem pełnoletności przez królową Krystynę Wazównę.

Jego propolskie, profrancuskie i pacyfistyczne nastawienie było powodem częstych konfliktów z Kanclerzem Axelem Oxenstierną, który dowodził armią szwedzką w czasie Wojny trzydziestoletniej po śmierci Gustawa Adolfa w 1632. Prowadził skuteczną politykę ekonomiczną, która przynosiła znaczne dochody królestwu.

W 1626 nabył zamek i majątek Haapsalu w dzisiejszej Estonii. W 1652 zmarł w Sztokholmie i został pochowany w kościele Veckholm w regionie Uppsala. Na jego cześć powstało miasto Jakobstad w Finlandii.

Dzieci

Jacob Pontusson De la Gardie miał 14 dzieci ze swoja żoną Ebbą Brahe (1596-1674), z czego 6 dożyło wieku dojrzałego: