Fort Jesus: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{UNESCO infobox}}
Linia 1: Linia 1:
{{UNESCO infobox
{{UNESCO infobox
| nazwa = Fort Jesus
|nazwa = Fort Jesus
| grafika = Fort Jesus.jpg
|grafika = Fort Jesus.jpg
| kraj = {{Państwo|KEN}}
|opis grafiki =
| typ = kulturowe
|państwo = KEN
| kryterium = II, V
|typ = OK kulturowy
| ID = 1295
|kryterium = II, V
|ID = 1295
| region = [http://whc.unesco.org/en/list/?search=&search_by_country=&type=&media=&region=&order=region Afryka]
| rok = [[2011]]
|region = OK Afryka
| sesja = 35
|data wpisu = [[2011]]
| zmiany =
|sesja wpisu = 35
|dokonane zmiany =
| zagrożenie =
|zagrożenie =
| link = http://whc.unesco.org/en/list/1295
| stopniS = 4 | minutS = 03 | sekundS = 45.85
|kod mapy = Mombasa
|współrzędne = 4°3′45.85″S 39°40′46.69″E
| stopniE = 39 | minutE = 40 | sekundE = 46.69
| kod mapy = Mombasa
|commons =
}}
}}
'''Fort Jesus''' ([[suahili]]: ''Boma la Yesu'') – [[fort]] w [[Mombasa|Mombasie]] w [[Kenia|Kenii]], w 2011 roku wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]]<ref name="UNESCO">{{cytuj stronę|url=http://whc.unesco.org/en/news/773|tytuł=Sites in Ethiopia, Kenya and Viet Nam inscribed on UNESCO’s World Heritage List|autor=UNESCO|data=June 27, 2011|język=en|data dostępu=2011-07-02}}</ref>.
'''Fort Jesus''' ([[suahili]]: ''Boma la Yesu'') – [[fort]] w [[Mombasa|Mombasie]] w [[Kenia|Kenii]], w 2011 roku wpisany na [[lista światowego dziedzictwa UNESCO|listę światowego dziedzictwa]] [[UNESCO]]<ref name="UNESCO">{{cytuj stronę|url=http://whc.unesco.org/en/news/773|tytuł=Sites in Ethiopia, Kenya and Viet Nam inscribed on UNESCO’s World Heritage List|autor=UNESCO|data=June 27, 2011|język=en|data dostępu=2011-07-02}}</ref>.

Wersja z 17:21, 25 maj 2018

Fort Jesus[a]
Obiekt z listy światowego dziedzictwa UNESCO
Ilustracja
Państwo

 Kenia

Typ

OK kulturowy

Spełniane kryterium

II, V

Numer ref.

1295

Region[b]

OK Afryka

Historia wpisania na listę
Wpisanie na listę

2011
na 35. sesji

Położenie na mapie Mombasy
Mapa konturowa Mombasy, na dole po prawej znajduje się punkt z opisem „Fort Jesus”
Położenie na mapie Kenii
Mapa konturowa Kenii, blisko dolnej krawiędzi nieco na prawo znajduje się punkt z opisem „Fort Jesus”
Ziemia4°03′45,85″S 39°40′46,69″E/-4,062736 39,679636

Fort Jesus (suahili: Boma la Yesu) – fort w Mombasie w Kenii, w 2011 roku wpisany na listę światowego dziedzictwa UNESCO[1].

Historia

Fort zbudowali w 1593 roku Portugalczycy z rozkazu króla Filipa II. Na przestrzeni wieków wielokrotnie zmieniali się nim władający. Pierwsza zmiana nastąpiła w roku 1631 w czasie powstania miejscowej ludności arabskiej pod wodzą sułtana Dom Jeronimo Chingulii[2]. Wkrótce jednak przybyłe z Zanzibaru portugalskie wojska odbiły fort, dzięki czemu Portugalczycy utrzymali władzę w Mombasie, czerpiąc zyski z handlu na Oceanie Indyjskim aż do końca XVII wieku. Pod koniec lat 90. XVII wieku Mombasę przy wsparciu Lamu i Pate zajęli omańscy Arabowie, przy czym fort poddał się dopiero po 33 miesiącach oblężenia.

W 1728 roku doszło do buntu stacjonujących w forcie afrykańskich żołnierzy, niezadowolonych z rządów arabskich. Wykorzystując sytuację, Portugalczycy ponownie zajęli fort, jednak już po roku powrócili Arabowie z rodu Mazrui, którzy wkrótce ogłosili niepodległość od Omanu i panujących tam Busaidich. Ci ostatni, zająwszy pobliskie Lamu, wielokrotnie atakowali później Mombasę przy wsparciu Brytyjczyków. Busaidi ostatecznie zajęli Mombasę i Fort Jesus w połowie XIX wieku i panowali tam do roku 1875, kiedy to fort wraz z pasem wybrzeża wydzierżawili od nich Brytyjczycy. Od tamtej pory aż do roku 1958 Fort Jesus służył za miejskie więzienie.

Fort Jesus współcześnie

Do naszych czasów z dawnego kompleksu fortu zachował się między innymi "Dom Omański" (Omani House) oraz "Sala Mazruich" (ang. Hall of the Mazrui) z kamiennymi ławami i osiemnastowiecznymi inskrypcjami. Poza tym także ruiny kościoła, magazynów i sklepów.

Obecnie w forcie działa niewielkie muzeum, usytuowane we wschodniej części kompleksu, w dawnych koszarach. Muzeum poświęcone jest historii cywilizacji Suahili - wśród eksponatów znajduje się m.in. ceramika, zarówno miejscowa, jak i przywieziona w przeszłości z Azji (m.in. z Chin). Mieści się tu także ekspozycja etnograficzna poświęcona ludom Mijikenda.

Przypisy

  1. UNESCO: Sites in Ethiopia, Kenya and Viet Nam inscribed on UNESCO’s World Heritage List. June 27, 2011. [dostęp 2011-07-02]. (ang.).
  2. Fort Jesus, Kenya. Explanation, Facts And History. Indian Ocean Beach Vacations. [dostęp 2011-07-04]. (ang.).

Bibliografia

  • Richard Trillo, Jacek Torbicz: Kenia i Tanzania. Bielsko-Biała: Wydawnictwo Pascal, 2000, s. 390–392, seria: Praktyczny przewodnik.