Encyklopedia Britannica: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
int.
Wipur (dyskusja | edycje)
Redaktorzy
25 535 edycji
różne poprawki
Linia 22: Linia 22:
|wikicytaty =
|wikicytaty =
}}
}}
'''Encyclopædia Britannica''' – [[język angielski|angielskojęzyczna]] [[encyklopedia]] powszechna wydana po raz pierwszy w latach 1768–1771 w [[Edynburg]]u przez Colina Macfarquhara i [[William Smellie|Williama Smellie'a]], a od 1901 wydawana w [[Stany Zjednoczone|Stanach Zjednoczonych]]. Od 2012 wydawana tylko w wersji [[online]].
'''Encyclopædia Britannica''' – [[język angielski|angielskojęzyczna]] [[encyklopedia]] powszechna wydana po raz pierwszy w latach 1768–1771 w [[Edynburg]]u przez Colina Macfarquhara i [[William Smellie|Williama Smellie'a]], a od 1901 wydawana w Stanach Zjednoczonych. Od 2012 wydawana tylko w wersji [[online]].


== Historia encyklopedii ==
== Historia encyklopedii ==
[[Plik:EncycBrit1913.jpg|thumb|left|Reklama encyklopedii z 1913 roku]]
[[Plik:EncycBrit1913.jpg|thumb|left|Reklama encyklopedii z 1913]]
Wydawana od XVIII w. w [[Edynburg]]u. W przeciwieństwie do francuskiej ''[[Encyclopédie]]'' (1751–1766), na której się wzorowała, ''Encyclopædia Britannica'' była bardzo zachowawcza, późniejsze wydania były zwykle dedykowane monarchom. W 1870 wydawnictwo zostało przeniesione do [[Londyn]]u. 11. edycja encyklopedii, wydana w 1911 wspólnie z [[University of Cambridge|Uniwersytetem Cambridge]], uważana jest za klasyczne wydanie Encyklopedii Britanniki, reprezentujące sumę wiedzy dostępnej u progu XX w. (znajduje się ona w [[Domena publiczna|domenie publicznej]] i jest rozwijana w ramach [[Projekt Gutenberg|Projektu Gutenberg]] jako ''Project Gutenberg Encyclopedia''). Składa się na nią 29 tomów i 44 miliony wyrazów.
Wydawana od XVIII wieku w [[Edynburg]]u, w przeciwieństwie do francuskiej ''[[Encyclopédie]]'' (1751–1766), na której się wzorowała, ''Encyclopædia Britannica'' była bardzo zachowawcza; późniejsze wydania były zwykle dedykowane monarchom. W 1870 wydawnictwo zostało przeniesione do Londynu. 11. edycja encyklopedii, wydana w 1911 wspólnie z [[Uniwersytet w Cambridge|Uniwersytetem w Cambridge]], uważana jest za klasyczne wydanie Encyklopedii Britanniki, reprezentujące sumę wiedzy dostępnej u progu XX wieku (znajduje się ona w [[Domena publiczna|domenie publicznej]] i jest rozwijana w ramach [[Projekt Gutenberg|projektu Gutenberg]] jako ''Project Gutenberg Encyclopedia''). Składa się na nią 29 tomów i 44 miliony wyrazów.


Po wydaniu 11. edycji [[Znak towarowy|znak handlowy]] i prawa do publikacji encyklopedii zostały sprzedane wydawnictwu Sears Roebuck z [[Chicago]], które następnie w 1941 odstąpiło je [[University of Chicago|Uniwersytetowi Chicagowskiemu]]. W styczniu 1996 wydawnictwo Encyclopædia Britannica Inc. zostało kupione przez szwajcarskiego milionera [[Jacqui Safra]].
Po wydaniu 11. edycji [[Znak towarowy|znak handlowy]] i prawa do publikacji encyklopedii zostały sprzedane wydawnictwu Sears Roebuck z Chicago, które następnie w 1941 odstąpiło je [[Uniwersytet Chicagowski|Uniwersytetowi Chicagowskiemu]]. W styczniu 1996 wydawnictwo Encyclopædia Britannica Inc. zostało kupione przez szwajcarskiego milionera [[Jacqui Safra|Jacquiego Safrę]].


=== Obecnie ===
=== Obecnie ===
Linia 76: Linia 76:
|-----
|-----
| align="right" | 9. || 1875–1889
| align="right" | 9. || 1875–1889
| 25 tomów<ref group="uwaga">Wydanie 9. zawierało artykuły autorstwa wybitnych osobistości tamtych czasów, jak na przykład artykuł [[James Clerk Maxwell|Jamesa Maxwella]] na temat [[Elektryczność|elektryczności]] i [[magnetyzm]]u oraz [[Lord Kelvin|Williama Thomsona]] (który później przyjął imię Lord Kelvin) na temat [[Ciepło|ciepła]].</ref>
| 25 tomów<ref group="uwaga">Wydanie 9. zawierało artykuły autorstwa wybitnych osobistości tamtych czasów, na przykład artykuł [[James Clerk Maxwell|Jamesa Maxwella]] na temat elektryczności i magnetyzmu oraz [[William Thomson|Williama Thomsona]] (lorda Kelvina) na temat ciepła.</ref>
| Thomas Spencer Baynes (do 1880, później W. Robertson Smith)
| Thomas Spencer Baynes (do 1880, później W. Robertson Smith)
|-----
|-----

Wersja z 06:19, 13 sty 2019

Encyklopedia Britannica
Ilustracja
Drugie wydanie encyklopedii (1777–1784)
Tematyka

ogólna

Typ utworu

encyklopedia

Wydanie oryginalne
Język

angielski

Data wydania

1768–1771

Wydawca

Colin Macfarquhar i William Smellie

Pierwsze wydanie polskie
Data wydania polskiego

1997–2005

Wydawca

Wydawnictwo Kurpisz

Multimedia w Wikimedia Commons

Encyclopædia Britannica – angielskojęzyczna encyklopedia powszechna wydana po raz pierwszy w latach 1768–1771 w Edynburgu przez Colina Macfarquhara i Williama Smellie'a, a od 1901 wydawana w Stanach Zjednoczonych. Od 2012 wydawana tylko w wersji online.

Historia encyklopedii

Reklama encyklopedii z 1913

Wydawana od XVIII wieku w Edynburgu, w przeciwieństwie do francuskiej Encyclopédie (1751–1766), na której się wzorowała, Encyclopædia Britannica była bardzo zachowawcza; późniejsze wydania były zwykle dedykowane monarchom. W 1870 wydawnictwo zostało przeniesione do Londynu. 11. edycja encyklopedii, wydana w 1911 wspólnie z Uniwersytetem w Cambridge, uważana jest za klasyczne wydanie Encyklopedii Britanniki, reprezentujące sumę wiedzy dostępnej u progu XX wieku (znajduje się ona w domenie publicznej i jest rozwijana w ramach projektu Gutenberg jako Project Gutenberg Encyclopedia). Składa się na nią 29 tomów i 44 miliony wyrazów.

Po wydaniu 11. edycji znak handlowy i prawa do publikacji encyklopedii zostały sprzedane wydawnictwu Sears Roebuck z Chicago, które następnie w 1941 odstąpiło je Uniwersytetowi Chicagowskiemu. W styczniu 1996 wydawnictwo Encyclopædia Britannica Inc. zostało kupione przez szwajcarskiego milionera Jacquiego Safrę.

Obecnie

Wersja Encyklopedii Britannica wydana w 2004 zawiera około 120 tysięcy artykułów, liczących razem około 44 milionów słów. Wydana została w formie książkowej, dostępna on-line, na płytach CD-ROM oraz DVD-ROM. Artykuły do tego wydania powstały staraniem ponad czterech tysięcy współpracowników, a 35% jej zawartości zostało przepisanych lub napisanych od nowa od 2002 do 2004.

Od 2008 redakcja EB współpracuje przy edycji TIME Almanac.

Historia wydań

Wydanie Data publikacji Objętość Redaktorzy
1. 1768–1771 3 tomy William Smellie
2. 1777–1784 10 tomów James Tytler
3. 1788–1797, sup. 1801 18 tomów i 2 suplementy Colin Macfarquhar i George Gleig
4. 1801–1809 20 tomów James Millar
5. 1815 20 tomów James Millar i Thomas Bonar
6. 1820–1823, sup. 1815–1824 20 tomów i 6 suplementów[a] Charles Maclaren i Macvey Napier
7. 1830–1842 21 tomów Macvey Napier
8. 1853–1860 22 tomy[b] Thomas Stewart Traill
9. 1875–1889 25 tomów[c] Thomas Spencer Baynes (do 1880, później W. Robertson Smith)
10. 1902–1903 wydanie 9. + 11 suplementów[d] Sir Donald Mackenzie Wallace, Hugh Chisholm i Arthur T. Hadley z pomocą Franklina H. Hoopera
11. 1910–1911 29 tomów Hugh Chisholm
12. 1921–1922 wydanie 11. + 3 suplementy[e] Hugh Chisholm
13. 1926 wydanie 11. + 3 suplementy[f] James Louis Garvin
14. 1929–1973 24 tomy[g] James Louis Garvin z pomocą Franklina H. Hoopera
15. 1974–1984 30 tomów[h] Mortimer J. Adler, William Benton i Charles E. Swanson
1985–2010 32 tomy[i]

Pierwsze wydanie CD-ROM zostało przygotowane w 1994. W tym czasie została także udostępniona płatna możliwość korzystania z encyklopedii on-line. W 1999 dostęp ten był bezpłatny. Nie wydawano także uaktualnianych wersji drukowanych. Eksperyment ten zakończył się w 2001, a nowa wersja drukowana została wydana w 2002.

W 2012 redakcja ogłosiła, że wersja z 2010 będzie ostatnią wersją drukowaną. Encyklopedia dostępna będzie jedynie w wersji elektronicznej[1].

Edycja polska

Encyklopedia Britannica w wersji polskiej była wydawana przez Wydawnictwo Kurpisz w latach 1997–2005 pod tytułem „Britannica – edycja polska” i – wraz z suplementami – obejmowała 49 tomów[2].

Uwagi

  1. ↑ Suplementy do wydań czwartego, piątego i szóstego Encyclopaedia Britannica. Zawierają wstępne rozważania na temat historii nauki.
  2. ↑ Wydania ósme i czternaste zawierały osobne indeksy.
  3. ↑ Wydanie 9. zawierało artykuły autorstwa wybitnych osobistości tamtych czasów, na przykład artykuł Jamesa Maxwella na temat elektryczności i magnetyzmu oraz Williama Thomsona (lorda Kelvina) na temat ciepła.
  4. ↑ Wydanie 10. zawierało tom map i zbiorczy indeks tomów wydań 9. i 10.
  5. ↑ Tomy 30–32 Nowe tomy stanowią, w połączeniu z dwudziestoma dziewięcioma tomami wydania jedenastego, wydanie dwunaste.
  6. ↑ Suplement ten zastąpił poprzedni suplement: Trzy nowe tomy suplementu stanowią, wraz z tomami najnowszego wydania, wydanie trzynaste.
  7. ↑ Wydanie to było pierwszym, które było uaktualniane (zazwyczaj corocznie).
  8. ↑ Wydanie 15. (nazwane „Britannica 3”) zostało wydane jako wiele zbiorów: 10-tomowa Micropædia (zawierająca krótkie artykuły i służąca za indeks), 19-tomowa Macropædia oraz Propædia.
  9. ↑ W roku 1985 system wydań został zmodyfikowany – Micropædia przestała służyć za indeks. Zamiast tego zostały dodane dwa osobne tomy indeksu. Artykuły zbioru Macropædia zostały skonsolidowane w mniejszej liczbie bardziej rozbudowanych (na przykład osobne artykuły o 50 stanach Stanów Zjednoczonych zostały włączone do artykułu „Stany Zjednoczone Ameryki”), przy czym niektóre artykuły średniej wielkości zostały przeniesione do Micropædii.

Przypisy

  1. ↑ Po 244 latach koniec z drukowaniem Encyklopedii Britannica.
  2. ↑ Britannica – edycja polska, t. 1–49 (wraz z suplementem), Kurpisz Poznań 1997–2005

Linki zewnętrzne

  • Free Online Encyclopedia, hasła z Encyklopedii Britannica na podstawie wydania 11 z roku 1911. [Strony zarchiwizowane przez WayBack Machine]
Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Encyklopedia_Britannica&oldid=55577048”