Słoweńska Domobrana: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Paweł Ziemian BOT (dyskusja | edycje)
m Dodaję nagłówek przed Szablon:Przypisy
Nie podano opisu zmian
Linia 1: Linia 1:
{{Jednostka wojskowa infobox
[[Plik:Flag of the Slovene Home Guard.svg|thumb|300px|Flaga słoweńskich domobrańców]]
|nazwa = {{PAGENAME}}
'''Słoweńska Domobrana''' (SD), [[język niemiecki|niem.]] ''Slowenische Landeswehr'', [[język słoweński|sl.]] ''Slovensko domobranstvo'' ([[Domobrani|domobrańcy]]) – [[kolaboracja|kolaboracyjna]] słoweńska formacja pomocnicza o charakterze [[policja|policyjno]]-[[Siły zbrojne|wojskowym]], utworzona przez [[Niemcy|Niemców]] po kapitulacji [[Włochy|Włoch]] [[24 września]] [[1943]] r. na terenie [[Słowenia|Słowenii]] na bazie oddziałów [[Ochotnicza Milicja Antykomunistyczna|Ochotniczej Milicji Antykomunistycznej]].
|nazwa oryginalna = Slowenische Landeswehr
|znak = Flag of Slovenian axis supporters during WWII.png
|kategoria wojska = paramilitarny
|motto =
|grafika = Lev Rupnik in domobranci.jpg
|opis grafiki =
|państwo = III Rzesza
|sformowanie = 24 września 1943
|rozformowanie = 1945
|nazwa wyróżniająca =
|patron =
|święto =
|nadanie sztandaru =
|rodowód =
|kontynuacja =
|dowódca pierwszy = [[Leon Rupnik]]
|dowódca obecny =
|dowódca ostatni = [[Leon Rupnik]]
|działania zbrojne = [[II wojna światowa]] w Jugosławii
|numer =
|kryptonim =
|dyslokacja =
|rodzaj sił zbrojnych =
|formacja =
|rodzaj wojsk = głównie [[piechota]]
|podległość =
|skład = sześć [[batalion]]ów
|odznaczenia =
|commons =
|www =
}}
'''Słoweńska Domobrana''' (SD), [[język niemiecki|niem.]] ''Slowenische Landeswehr'', [[język słoweński|sl.]] ''Slovensko domobranstvo'' ([[Domobrani|domobrańcy]]) – [[kolaboracja|kolaboracyjna]] słoweńska formacja pomocnicza o charakterze [[policja|policyjno]]-[[Siły zbrojne|wojskowym]], utworzona przez [[III Rzesza|Niemców]] po kapitulacji [[Włochy|Włoch]] 24 września 1943 na terenie [[Słowenia|Słowenii]] na bazie oddziałów [[Ochotnicza Milicja Antykomunistyczna|Ochotniczej Milicji Antykomunistycznej]].


SD funkcjonowało na podobnych zasadach jak inne oddziały pomocnicze w [[Okupacja wojenna|okupowanej]] przez Niemców [[Europa|Europie]] podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], lecz posiadało ograniczoną [[autonomia|autonomię]]. Domobrańcy wywodzili się ze środowisk [[konserwatyzm|konserwatywnych]], [[klerykalizm|klerykalnych]], [[antykomunizm|antykomunistycznych]] i [[faszyzm|profaszystowskich]], ale w czasie walk nierzadko siłą wcielano ludzi do Słoweńskiego Legionu Obrony Narodowej (''Slovenska domobranska legija'').
SD funkcjonowało na podobnych zasadach jak inne oddziały pomocnicze w [[Okupacja wojenna|okupowanej]] przez Niemców Europie podczas [[II wojna światowa|II wojny światowej]], lecz posiadało ograniczoną [[autonomia|autonomię]]. Domobrańcy wywodzili się ze środowisk [[konserwatyzm|konserwatywnych]], [[klerykalizm|klerykalnych]], [[antykomunizm|antykomunistycznych]] i [[faszyzm|profaszystowskich]], ale w czasie walk nierzadko siłą wcielano ludzi do Słoweńskiego Legionu Obrony Narodowej (''Slovenska domobranska legija'').


Oddziały SD przysięgały wierność [[III Rzesza|III Rzeszy]], współpracę z [[Schutzstaffel|SS]] i [[policja|policją]] w walce z [[komunizm|komunistami]] o ''słoweńską ojczyznę i wolną Europę''. Żołnierze byli utrzymywani i wyposażani przez Niemców. Na czele SD stał gen. [[Leon Rupnik]] (szef administracji [[prowincja (podział administracyjny)|prowincji]] [[Lublana]] pod okupacją niemiecką w 1943 r.) jako szef inspektor ([[1944]] r.), a następnie [[komendant]] ([[1945]] r.). Słoweńska Domobrana zorganizowana była początkowo w [[pluton (wojsko)|plutony]] i [[kompania|kompanie]], następnie w [[batalion]]y lub grupy bojowe (''bojna skupina'', ''[[Kampfgruppe]]''). W kwietniu 1945 r. istniało sześć batalionów SD. Liczbę domobrańców ocenia się na 13,5 tys. (zapisanych ok. 17 tys.).
Oddziały SD przysięgały wierność [[III Rzesza|III Rzeszy]], współpracę z [[Schutzstaffel|SS]] i policją w walce z [[komunizm|komunistami]] o „słoweńską ojczyznę” i „wolną Europę”. Żołnierze byli utrzymywani i wyposażani przez Niemców. Na czele SD stał gen. [[Leon Rupnik]] (szef administracji prowincji [[Lublana]] pod okupacją niemiecką w 1943) jako szef inspektor (1944), a następnie [[komendant]] (1945). Słoweńska Domobrana zorganizowana była początkowo w [[pluton (wojsko)|plutony]] i [[kompania|kompanie]], następnie w [[batalion]]y lub grupy bojowe ({{w języku|de|[[Kampfgruppe]]}}). W kwietniu 1945 istniało sześć batalionów SD. Liczbę domobrańców ocenia się na 13500 (zapisanych około 17000).


Jednostki domobrańców początkowo uczestniczyły w organizowanych przez Niemców akcjach antypartyzanckich, później podejmowały także samodzielne działania wymierzone w lewicową partyzantkę ([[Narodowa Armia Wyzwolenia Jugosławii|NOVJ]]) na terenie [[Słowenia|Słowenii]].
Jednostki domobrańców początkowo uczestniczyły w organizowanych przez Niemców akcjach antypartyzanckich, później podejmowały także samodzielne działania wymierzone w lewicową partyzantkę ([[Front Wyzwolenia Ludu Słoweńskiego]]) na terenie Słowenii.


Większość oddziałów stanowiły jednostki piechoty. Istniały także oddziały artylerii, ale rzadko były używane. Brak było jednostek pancernych (poza kilkoma [[pociąg pancerny|pociągami pancernymi]]), mimo że kilkanaście załóg [[czołg]]owych odbyło przeszkolenie w Niemczech. Uzbrojenie i wyposażenie: początkowo głównie włoskie, potem niemieckie, a także wszelkiego rodzaju broń zdobyta na nieprzyjacielu.
Większość oddziałów stanowiły jednostki piechoty. Istniały także oddziały artylerii, ale rzadko były używane. Brak było jednostek pancernych (poza kilkoma [[pociąg pancerny|pociągami pancernymi]]), mimo że kilkanaście załóg [[czołg]]owych odbyło przeszkolenie w Rzeszy. Uzbrojenie i wyposażenie: początkowo głównie włoskie, potem niemieckie, a także wszelkiego rodzaju broń zdobyta na partyzantach.


W maju 1945 r. większość domobrańców opuściła Słowenię i schroniła się na terenie austriackiej [[Karyntia|Karyntii]], jednakże uciekinierzy zostali wydani przez [[Wielka Brytania|brytyjską]] administrację wojskową w ręce nowego [[komunizm|komunistycznego]] rządu [[Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii|Jugosławii]], gdzie zostali skazani na śmierć, a następnie rozstrzelani w lasach koło Kočevja (według szacunków około 10 tys.)<ref name="D. Jančar">{{cytuj książkę |nazwisko= Jančar |imię= Drago |autor link= Drago Jančar |tytuł= Spojrzenie anioła| rozdział= Uczeń Joyce’a| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= Pogranicze |miejsce= Sejny |rok= 2002 |strony= 48 |isbn= 83-86872-35-7}}</ref>. [[4 września]] [[1946]] r. rozstrzelano za zdradę gen. L. Rupnika.
W maju 1945 większość domobrańców opuściła Słowenię i ukrywała się na terenie austriackiej [[Karyntia|Karyntii]], jednakże uciekinierzy zostali wydani przez [[Wielka Brytania|brytyjską]] administrację wojskową w ręce nowego rządu [[Socjalistyczna Federacyjna Republika Jugosławii|Jugosławii]], gdzie w większości zostali skazani na śmierć, a następnie rozstrzelani w [[Kočevje]] (według szacunków około 10 tys.<ref name="D. Jančar">{{cytuj książkę |nazwisko= Jančar |imię= Drago |autor link= Drago Jančar |tytuł= Spojrzenie anioła| rozdział= Uczeń Joyce’a| nazwisko r= | imię r= | autor r link= |wydawca= Pogranicze |miejsce= Sejny |rok= 2002 |strony= 48 |isbn= 83-86872-35-7}}</ref>). 4 września 1946 w Lublanie rozstrzelano za zdradę i kolaborację generała Leona Rupnika.


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==
* [[domobrani]]
* [[domobrani]]
* [[Hrvatsko domobranstvo]]
* [[Hrvatsko domobranstvo]]
* [[Królewskie Wojska Jugosłowiańskie w Ojczyźnie|czetnicy]]
* [[Królewskie Wojska Jugosłowiańskie w Ojczyźnie]]
* [[Kolaboracja pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej]]
* [[Kolaboracja pod okupacją niemiecką podczas II wojny światowej]]



Wersja z 22:07, 2 cze 2019

Słoweńska Domobrana
Slowenische Landeswehr
Ilustracja
Historia
Państwo

 III Rzesza

Sformowanie

24 września 1943

Rozformowanie

1945

Komendanci
Pierwszy

Leon Rupnik

Ostatni

Leon Rupnik

Konflikty zbrojne
II wojna światowa w Jugosławii
Organizacja
Rodzaj wojsk

głównie piechota

Skład

sześć batalionów

Słoweńska Domobrana (SD), niem. Slowenische Landeswehr, sl. Slovensko domobranstvo (domobrańcy) – kolaboracyjna słoweńska formacja pomocnicza o charakterze policyjno-wojskowym, utworzona przez Niemców po kapitulacji Włoch 24 września 1943 na terenie Słowenii na bazie oddziałów Ochotniczej Milicji Antykomunistycznej.

SD funkcjonowało na podobnych zasadach jak inne oddziały pomocnicze w okupowanej przez Niemców Europie podczas II wojny światowej, lecz posiadało ograniczoną autonomię. Domobrańcy wywodzili się ze środowisk konserwatywnych, klerykalnych, antykomunistycznych i profaszystowskich, ale w czasie walk nierzadko siłą wcielano ludzi do Słoweńskiego Legionu Obrony Narodowej (Slovenska domobranska legija).

Oddziały SD przysięgały wierność III Rzeszy, współpracę z SS i policją w walce z komunistami o „słoweńską ojczyznę” i „wolną Europę”. Żołnierze byli utrzymywani i wyposażani przez Niemców. Na czele SD stał gen. Leon Rupnik (szef administracji prowincji Lublana pod okupacją niemiecką w 1943) jako szef inspektor (1944), a następnie komendant (1945). Słoweńska Domobrana zorganizowana była początkowo w plutony i kompanie, następnie w bataliony lub grupy bojowe (niem. Kampfgruppe). W kwietniu 1945 istniało sześć batalionów SD. Liczbę domobrańców ocenia się na 13500 (zapisanych około 17000).

Jednostki domobrańców początkowo uczestniczyły w organizowanych przez Niemców akcjach antypartyzanckich, później podejmowały także samodzielne działania wymierzone w lewicową partyzantkę (Front Wyzwolenia Ludu Słoweńskiego) na terenie Słowenii.

Większość oddziałów stanowiły jednostki piechoty. Istniały także oddziały artylerii, ale rzadko były używane. Brak było jednostek pancernych (poza kilkoma pociągami pancernymi), mimo że kilkanaście załóg czołgowych odbyło przeszkolenie w Rzeszy. Uzbrojenie i wyposażenie: początkowo głównie włoskie, potem niemieckie, a także wszelkiego rodzaju broń zdobyta na partyzantach.

W maju 1945 większość domobrańców opuściła Słowenię i ukrywała się na terenie austriackiej Karyntii, jednakże uciekinierzy zostali wydani przez brytyjską administrację wojskową w ręce nowego rządu Jugosławii, gdzie w większości zostali skazani na śmierć, a następnie rozstrzelani w Kočevje (według szacunków około 10 tys.[1]). 4 września 1946 w Lublanie rozstrzelano za zdradę i kolaborację generała Leona Rupnika.

Zobacz też

Przypisy

  1. Uczeń Joyce’a. W: Drago Jančar: Spojrzenie anioła. Sejny: Pogranicze, 2002, s. 48. ISBN 83-86872-35-7.