Parsek: Różnice pomiędzy wersjami

[wersja przejrzana]

Usunięta treść Dodana treść

Jednokolumnowy

Wersja z 08:33, 26 sie 2019

Parsek – jednostka odległości używana w astronomii. Jest to odległość, dla której paralaksa roczna położenia Ziemi widzianej prostopadle do płaszczyzny orbity wynosi 1 sekundę łuku. Parsek można równoważnie opisać jako odległość, z jakiej połowa wielkiej osi orbity ziemskiej (czyli 1 j.a.) jest widoczna jako łuk (na firmamencie obserwującego) o długości 1 sekundy kątowej.

Słowo parsek zostało wprowadzone przez Herberta Turnera w XIX w. Utworzył on je jako zbitkę pierwszych sylab słów paralaksa i sekunda. Parsek oznacza się skrótem pc, dawniej ps^[1]. Używanie drugiego ze skrótów nie jest wskazane, gdyż jest on identyczny ze skrótem dla pikosekundy (1 ps = 10^-12 s).

1\,\mathrm {pc} ={\frac {1\,\mathrm {j.a.} }{2\sin 0,5''}}\approx {\frac {1\,\mathrm {j.a.} }{1''}}\approx 206264{,}8\,\mathrm {j.a.}

W przeliczeniu na inne jednostki:

1 pc ≈ 3,2616 roku świetlnego ≈ 206265 jednostek astronomicznych ≈ 3,086·10¹⁶ m

Odległość wyrażona w parsekach jest odwrotnością paralaksy heliocentrycznej danego obiektu (wyrażonej w sekundach łuku).

Często stosowane jednostki pochodne to

w astronomii galaktycznej:
- miliparsek (mpc) = 10^-3 pc
- kiloparsek (kpc) = 10³ pc
w astronomii pozagalaktycznej i kosmologii:
- megaparsek (Mpc) = 10⁶ pc
- gigaparsek (Gpc) = 10⁹ pc

Przykładowe odległości

Odległość od Słońca do Proxima Centauri (V645 Centauri) – 1,29 pc.
Średnica Drogi Mlecznej – ok. 30 kpc.
Grubość Drogi Mlecznej (dysk) – ok. 300 pc.
Odległość Drogi Mlecznej od Galaktyki Andromedy – ok. 770 kpc.

Zobacz też

Przypisy

↑ Słownik tematyczny. Fizyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2011, s. 118. ISBN 978-83-01-16524-6.

[1] Słownik tematyczny. Fizyka. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN SA, 2011, s. 118. ISBN 978-83-01-16524-6.

[1]

@@ Linia 3: / Linia 3: @@
 Słowo parsek zostało wprowadzone przez [[Herbert Hall Turner|Herberta Turnera]] w [[XIX wiek|XIX w.]] Utworzył on je jako zbitkę pierwszych sylab słów '''par'''alaksa i '''sek'''unda. Parsek oznacza się skrótem '''pc''', dawniej '''ps'''<ref>{{Cytuj książkę | autor = | tytuł = Słownik tematyczny. Fizyka| wydawca =Wydawnictwo Naukowe PWN SA | miejsce = Warszawa| rok = 2011 | strony = 118 | isbn = 978-83-01-16524-6}}</ref>. Używanie drugiego ze skrótów nie jest wskazane, gdyż jest on identyczny ze skrótem dla [[sekunda|pikosekundy]] (1 ps = 10<sup>-12</sup> s).
-: <math>1\,\mathrm{pc}=\frac{1\,\mathrm{j.a.}}{2\sin 0,5''} \approx \frac{1\,\mathrm{j.a.}}{1''} \approx 206264{,}8\,\mathrm{j.a.}</math>
+:[[Plik:Parsek pl.png|alt=Graficzna ilustracja parseka.|mały|Graficzna ilustracja parseka.]]<math>1\,\mathrm{pc}=\frac{1\,\mathrm{j.a.}}{2\sin 0,5''} \approx \frac{1\,\mathrm{j.a.}}{1''} \approx 206264{,}8\,\mathrm{j.a.}</math>
 W przeliczeniu na inne jednostki: