Kościół Wizytek w Warszawie: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Linki zewnętrzne: drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne |
||
| Linia 77: | Linia 77: | ||
Siostry [[Wizytki]] sprowadziła z Francji do Polski [[Ludwika Maria Gonzaga]]. W [[1654]] wprowadziła zakonnice do przygotowanego dla nich niewielkiego, drewnianego klasztoru z kościołem. Kamień węgielny pod murowany kościół pod wezwaniem św. Józefa położył [[prymas]] Polski [[Wacław Leszczyński (prymas Polski)|Wacław Leszczyński]] w [[1664]]. Równolegle postępowała budowa klasztoru, w którym królowa była częstym gościem. Niedokończony kościół spłonął w [[1695]]. |
Siostry [[Wizytki]] sprowadziła z Francji do Polski [[Ludwika Maria Gonzaga]]. W [[1654]] wprowadziła zakonnice do przygotowanego dla nich niewielkiego, drewnianego klasztoru z kościołem. Kamień węgielny pod murowany kościół pod wezwaniem św. Józefa położył [[prymas]] Polski [[Wacław Leszczyński (prymas Polski)|Wacław Leszczyński]] w [[1664]]. Równolegle postępowała budowa klasztoru, w którym królowa była częstym gościem. Niedokończony kościół spłonął w [[1695]]. |
||
Dopiero w [[1728]] rozpoczęto budowę nowego kościoła w jego obecnym kształcie. Kościół ten projektował Karol Bay, fundatorką była [[Elżbieta Helena Sieniawska]]. W [[1734]] budowę przerwano z braku |
Dopiero w [[1728]] rozpoczęto budowę nowego kościoła w jego obecnym kształcie. Kościół ten projektował Karol Bay na co wskazuje podpisany z nim kontrakt z 1727 roku, fundatorką była [[Elżbieta Helena Sieniawska]]. W [[1734]] budowę przerwano z braku funduszy i w kilka lat później kontynuowano dzięki pomocy córki fundatorki, [[Zofia Czartoryska z Sieniawskich|Marii Zofii Czartoryskiej]] i innych ofiarodawców, choć pod innym kierownictwem, gdyż Karol Bay zmarł w [[1740]]. W [[1754]] zawalił się dach, co zainicjowało II etap budowy kościoła prowadzony w latach 1754-62. Autorem zwieńczenia fasady i wielkiego ołtarza został [[Efraim Szreger|Efraim Schroeger]]. Rzeźby na fasadzie i ambonie są dziełem [[Jan Jerzy Plersch|Jana Jerzego Plerscha]]. Zarysowanie sklepień kościoła w [[1765]] spowodowało konieczność wymurowania skarp bocznych. [[15 sierpnia]] [[1761]] odprawiono w kościele pierwszą mszę św., a konsekracji kościoła [[20 września]] dokonał biskup kijowski [[Józef Andrzej Załuski]]. |
||
Od tamtych czasów kościół przetrwał do dziś w niezmienionym stanie, przybywały jedynie pewne elementy we wnętrzu. Jeden z zabytków warszawskich nie zniszczonych w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Od [[1960]] roku aż do emerytury ksiądz i poeta - [[Jan Twardowski (poeta)|Jan Twardowski]] - był rektorem tego kościoła. |
Od tamtych czasów kościół przetrwał do dziś w niezmienionym stanie, przybywały jedynie pewne elementy we wnętrzu. Jeden z zabytków warszawskich nie zniszczonych w czasie [[II wojna światowa|II wojny światowej]]. Od [[1960]] roku aż do emerytury ksiądz i poeta - [[Jan Twardowski (poeta)|Jan Twardowski]] - był rektorem tego kościoła. |
||
== Architektura == |
== Architektura == |
||
Fasada kościoła jest jednym z najciekawszych elementów budowli. Jej |
Fasada kościoła jest jednym z najciekawszych elementów budowli. Jej dolna część jest prawdopodobnie dziełem Karola Baya, który stworzył dzieło charakterystyczne dla okresu dojrzałego [[barok]]u (pojawiła się też hipoteza że jej projektantem był [[Gaetano Chiaveri]]). Falujący, jakby w ruchu będący mur podzielony parami kolumn, rozbudowany, łamany gzyms daje doskonałe efekty światłocieniowe i wzbogaca bryłę budowli. Zwieńczenie fasady jest nieco bardziej płaskie i jego autorstwo przypisuje się Efraimowi Szregerowi lub Jakubowi Fontanie. Nad [[portal]]em herb [[Wizytki|Zakonu Wizytek]] - serce przebite strzałami, zwieńczone krzyżem. |
||
Jest to kościół jednonawowy z rzędami kaplic. Na końcu nawy znajduje się zamknięte prosto [[prezbiterium]], przykryte [[sklepienie kolebkowe|sklepieniem kolebkowym]] z [[Luneta (architektura)|lunetami]], opartym na pasach sklepieniowych. Nad kolumnami bardzo szerokie belkowanie, bogato urozmaicony [[gzyms]]. Delikatna dekoracja [[stiuk]]owa o charakterze [[rokoko]]wym głównie na łukach arkad otwartych do nawy. |
Jest to kościół jednonawowy z rzędami kaplic. Na końcu nawy znajduje się zamknięte prosto [[prezbiterium]], przykryte [[sklepienie kolebkowe|sklepieniem kolebkowym]] z [[Luneta (architektura)|lunetami]], opartym na pasach sklepieniowych. Nad kolumnami bardzo szerokie belkowanie, bogato urozmaicony [[gzyms]]. Delikatna dekoracja [[stiuk]]owa o charakterze [[rokoko]]wym głównie na łukach arkad otwartych do nawy. |
||
Wersja z 14:55, 14 paź 2011
.jpg) Kościół sióstr Wizytek (2010) | |||||||||
| Państwo | |||||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
| Miejscowość | |||||||||
| Adres |
{{{adres}}} | ||||||||
| Wyznanie | |||||||||
| Kościół | |||||||||
| Wezwanie |
Opieki św. Józefa Oblubieńca Niepokalanej Bogurodzicy Maryi | ||||||||
| |||||||||
| |||||||||
Położenie na mapie brak  Brak mapy: POL-MZ Warszawa Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||
Położenie na mapie świata  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |||||||||
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} | |||||||||
Kościół Wizytek w Warszawie, pod wezwaniem Opieki św. Józefa Oblubieńca Niepokalanej Bogurodzicy Maryi[2] – późnobarokowy kościół, zbudowany w 1728–1761 według projektu Karola Baya, zlokalizowany w dzielnicy Śródmieście przy ulicy Krakowskie Przedmieście 34. Należy do parafii pod wezwaniem św. Krzyża.
Historia
Siostry Wizytki sprowadziła z Francji do Polski Ludwika Maria Gonzaga. W 1654 wprowadziła zakonnice do przygotowanego dla nich niewielkiego, drewnianego klasztoru z kościołem. Kamień węgielny pod murowany kościół pod wezwaniem św. Józefa położył prymas Polski Wacław Leszczyński w 1664. Równolegle postępowała budowa klasztoru, w którym królowa była częstym gościem. Niedokończony kościół spłonął w 1695.
Dopiero w 1728 rozpoczęto budowę nowego kościoła w jego obecnym kształcie. Kościół ten projektował Karol Bay na co wskazuje podpisany z nim kontrakt z 1727 roku, fundatorką była Elżbieta Helena Sieniawska. W 1734 budowę przerwano z braku funduszy i w kilka lat później kontynuowano dzięki pomocy córki fundatorki, Marii Zofii Czartoryskiej i innych ofiarodawców, choć pod innym kierownictwem, gdyż Karol Bay zmarł w 1740. W 1754 zawalił się dach, co zainicjowało II etap budowy kościoła prowadzony w latach 1754-62. Autorem zwieńczenia fasady i wielkiego ołtarza został Efraim Schroeger. Rzeźby na fasadzie i ambonie są dziełem Jana Jerzego Plerscha. Zarysowanie sklepień kościoła w 1765 spowodowało konieczność wymurowania skarp bocznych. 15 sierpnia 1761 odprawiono w kościele pierwszą mszę św., a konsekracji kościoła 20 września dokonał biskup kijowski Józef Andrzej Załuski.
Od tamtych czasów kościół przetrwał do dziś w niezmienionym stanie, przybywały jedynie pewne elementy we wnętrzu. Jeden z zabytków warszawskich nie zniszczonych w czasie II wojny światowej. Od 1960 roku aż do emerytury ksiądz i poeta - Jan Twardowski - był rektorem tego kościoła.
Architektura
Fasada kościoła jest jednym z najciekawszych elementów budowli. Jej dolna część jest prawdopodobnie dziełem Karola Baya, który stworzył dzieło charakterystyczne dla okresu dojrzałego baroku (pojawiła się też hipoteza że jej projektantem był Gaetano Chiaveri). Falujący, jakby w ruchu będący mur podzielony parami kolumn, rozbudowany, łamany gzyms daje doskonałe efekty światłocieniowe i wzbogaca bryłę budowli. Zwieńczenie fasady jest nieco bardziej płaskie i jego autorstwo przypisuje się Efraimowi Szregerowi lub Jakubowi Fontanie. Nad portalem herb Zakonu Wizytek - serce przebite strzałami, zwieńczone krzyżem. Jest to kościół jednonawowy z rzędami kaplic. Na końcu nawy znajduje się zamknięte prosto prezbiterium, przykryte sklepieniem kolebkowym z lunetami, opartym na pasach sklepieniowych. Nad kolumnami bardzo szerokie belkowanie, bogato urozmaicony gzyms. Delikatna dekoracja stiukowa o charakterze rokokowym głównie na łukach arkad otwartych do nawy.
W kościele znajduje się epitafium ks. Jana Twardowskiego w formie klęcznika z wyrytym jednym z ostatnich wierszy księdza-poety.
W latach 2009-2010, w związku z Rokiem Chopinowskim, elewacje kościoła zostały poddane konserwacji. Jednocześnie wycięto drzewa zasłaniające fasadę kościoła od strony Krakowskiego Przedmieścia. W kościele znajdują się organy, na których w latach 1825-1826 grał Fryderyk Chopin, będąc uczniem Liceum Warszawskiego. Tu odbywały się niedzielne msze dla uczniów liceum, a kompozytorowi powierzono rolę organisty licejskiego. Do dzisiaj większość piszczałek została wymieniona, natomiast sam prospekt organowy jest oryginalny[3].
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych m. st. Warszawy. [dostęp 2010-01-23].
- ↑ Świętego Krzyża na Trakcie Królewskim - bazylika. [w:] Archidiecezja warszawska :: Parafie [on-line]. [dostęp 2010-01-08]. Cytat: Na terenie parafii: Kościół Sióstr wizytek pw. Opieki św. Józefa Oblubieńca Niepokalanej Bogurodzicy Maryi 00-325 Warszawa, ul. Krakowskie Przedmieście 34
- ↑ Kościół Wizytek | Warszawa Chopina 2010
Linki zewnętrzne
- zakon Nawiedzenia Najświętszej Maryi Panny
- zdjęcie kościoła Wizytek
- kościół Wizytek na portalu sztuka.net
Bibliografia
- Baranowski A.J., Królewska fundacja klasztoru wizytek na tle rywalizacji francusko-habsburskiej w Warszawie, „Rocznik Warszawski”, 33 (2005), s. 139-150
- Guttmejer K., Bay czy Chiaveri? Kto zaprojektował kościół wizytek w Warszawie, „Rocznik Warszawski”, 33 (2005), s. 201-209
- Karpowicz M., Piękne nieznajome, PIW, Warszawa 1986
- Malinowska I., Nieznana umowa o budowę kościoła pp. wizytek w Wrszawie, BHS, 21 (1959), nr 3-4