Richard Carlson: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian |
Gjakovarus (dyskusja | edycje) m →Życiorys: drobne redakcyjne |
||
(Nie pokazano 12 wersji utworzonych przez 10 użytkowników) | |||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Aktor infobox |
{{Aktor infobox |
||
|imię i nazwisko = Richard Carlson |
|imię i nazwisko = Richard Carlson |
||
| |
|imię i nazwisko org = |
||
| |
|grafika = Richard Carlson 1952.JPG |
||
|opis grafiki = Richard Carlson (1952) |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
⚫ | |||
|data urodzenia = [[29 kwietnia]] [[1912]] |
|data urodzenia = [[29 kwietnia]] [[1912]] |
||
|miejsce urodzenia = [[Albert Lea |
|miejsce urodzenia = [[Albert Lea]] |
||
|data śmierci = [[24 listopada]] [[1977]] |
|data śmierci = [[24 listopada]] [[1977]] |
||
|miejsce śmierci = |
|miejsce śmierci = [[Encino (Los Angeles)|Encino]], [[Kalifornia]], [[Stany Zjednoczone|USA]] |
||
|zawód = |
|zawód = aktor, reżyser, scenarzysta |
||
|współmałżonek = |
|współmałżonek = Mona Carlson<br /><small>(1939–1977; jego śmierć)</small> |
||
|lata aktywności = |
|lata aktywności = 1935–1975 |
||
|zespół artystyczny = |
|zespół artystyczny = |
||
| |
|odznaczenia = |
||
| |
|commons = Category:Richard Carlson (actor) |
||
| |
|www = |
||
⚫ | |||
|www = |
|||
}} |
}} |
||
'''Richard Carlson''' (ur. 29 kwietnia 1912 zm. 24 listopada 1977) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[aktor]] [[ |
'''Richard Du Toit Carlson''' (ur. [[29 kwietnia]] [[1912]] w [[Albert Lea]], zm. [[24 listopada]] [[1977]] w [[Encino (Los Angeles)|Encino]] w stanie [[Kalifornia]]) – [[Stany Zjednoczone|amerykański]] [[aktor]], [[reżyser]] i [[scenarzysta]]. |
||
8 lutego 1960 otrzymał własną [[Gwiazdy Hollywood Walk of Fame|gwiazdę]] w [[Aleja Gwiazd w Los Angeles|Alei Gwiazd w Los Angeles]] znajdującą się przy 6333 [[Hollywood Boulevard]]<ref name="walk">{{Cytuj stronę|url =http://www.walkoffame.com/richard-carlson|tytuł =Richard Carlson|opublikowany =Hollywood Walk of Fame|język =en|data dostępu =2023-08-18}}</ref><ref>{{Cytuj stronę|url=https://projects.latimes.com/hollywood/star-walk/richard-carlson/index.html|data=1977-11-26|tytuł=Hollywood Star Walk: Richard Carlson|opublikowany=„[[Los Angeles Times]]”|język=en|data dostępu=2023-08-18}}</ref>. |
|||
⚫ | |||
== Życiorys == |
|||
'''seriale''' |
|||
* 1946: [[Lights Out (serial telewizyjny 1946)|Lights Out]] |
|||
* 1950: [[Pulitzer Prize Playhouse]] |
|||
* 1954: [[Climax!]] jako Dobie / Cass Terhgune |
|||
* 1961: [[Bus Stop]] jako George Whaley |
|||
* 1968: [[Lancer]] jako Judah Abbott |
|||
⚫ | |||
Urodził się w Albert Lea<ref name="rt">{{cytuj stronę|url=https://www.rottentomatoes.com/celebrity/richard_carlson|tytuł=Richard Carlson|opublikowany=[[Rotten Tomatoes]]|język=en|data dostępu=2023-08-18}}</ref> w stanie [[Minnesota]] jako najmłodsze z trojga dzieci Mabel E. DuToit i Henry’ego Claya Carlsona, adwokata pochodzenia [[Duńczycy|duńskiego]]<ref>{{Cytuj książkę|nazwisko=Weaver|imię=Tom|nazwisko2=Schecter|imię2=David|nazwisko3=Kronenberg|imię3=Steve|tytuł=The Creature Chronicles: Exploring the Black Lagoon Trilogy| wydawca =McFarland| data = 2014-10-31| isbn =9781476615806|odn=tak}}</ref>. Miał starszą siostrę Margaret i starszego brata Henry’ego<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.findagrave.com/memorial/6268552/richard-carlson|tytuł=Richard Carlson (1912–1977)|opublikowany=[[Find a Grave]]|język=en|data dostępu=2023-07-18}}</ref>. Ukończył studia na wydziale teatralnym [[Uniwersytet Minnesoty|Uniwersytetu Minnesoty]]<ref name="all">{{cytuj stronę|url=https://www.allmovie.com/artist/richard-carlson-vn15370691|tytuł=Richard Carlson Biography|opublikowany=[[AllMovie]]|język=en|data dostępu=2023-08-18}}</ref>, gdzie pisał i reżyserował sztuki teatralne oraz był członkiem [[Phi Beta Kappa Society]]<ref name="wp">{{cytuj stronę|url=https://www.washingtonpost.com/archive/local/1977/11/27/richard-carlson-dies-actor-in-tv-series-films-writer/3449fec4-f007-4c76-a5e4-1da94ad3b950/|tytuł=Richard Carlson Dies, Actor In TV Series, Films, Writer|opublikowany=„[[The Washington Post]]”|język=en|data=1977-11-27}}</ref>. Ukończył z [[cum laude]], uzyskując tytuł [[Master of Arts]]<ref name="wp"/>. Następnie Carlson otworzył własny teatr repertuarowy w [[Saint Paul]]<ref name="ny">{{cytuj stronę|url=https://www.nytimes.com/1977/11/27/archives/richard-carlson-actor-dies-at-65-star-of-i-led-three-lives-on-tv.html|tytuł=Richard Carlson, Actor, Dies at 65; Star of 'I Led Three Lives' on TV|opublikowany=„[[The New York Times]]”|język=en|data=1977-11-27}}</ref>. Kiedy teatr upadł, Carlson przeniósł się do [[Nowy Jork|Nowego Jorku]]<ref name="ny"/>. |
|||
'''film''' |
|||
* 1938: [[The Duke of West Point]] jako Jack West |
|||
* 1940: [[Howardowie z Wirginii]] jako Thomas Jefferson |
|||
* 1947: [[Nieodrodna córka]] jako Charles Winslow |
|||
* 1951: [[The Blue Veil]] jako Gerald Kean |
|||
* 1953: [[Należysz do mnie]] jako Henry Murdoch |
|||
* 1964: [[Della (film)|Della]] jako David Stafford |
|||
* 1969: [[The Valley of Gwangi]] jako Champ Connors |
|||
W 1935 debiutował na scenie [[Broadway (teatr)|Broadwayu]] w przedstawieniu ''Trzech mężczyzn na koniu''<ref name="ny"/>. Wystąpił potem na Broadway w komedii [[Mary Chase]] ''Teraz to zrobiłeś'' (1937) w roli Lawrence’a Ainswortha, sztuce [[Sidney Howard|Sidneya Howarda]] ''Duch Yankee Doodle'' (1937) jako Martin Holme u boku [[Ethel Barrymore]], ''Whiteoaks'' (1938) w roli Piersa i komedii muzycznej ''Gwiazdy w twoich oczach'' (1939) jako John Blake. Napisał też sztukę ''Western Waters'', wystawianą w 1937<ref>{{cytuj stronę|url=https://www.ibdb.com/broadway-cast-staff/richard-carlson-34549|tytuł=Richard Carlson|opublikowany=[[Internet Broadway Database]]|język=en|data dostępu=2023-07-18}}</ref>. Po raz pierwszy wystąpił na ekranie w komedii ''[[Młode serca]]'' (''The Young in Heart'', 1938) z [[Janet Gaynor]]. W 1952 zadebiutował jako reżyser krótkometrażowego filmu familijnego ''Lot do Kalifornii'' (''Flight to California''). Dwa lata później zrealizował niezależny amerykański film fantastycznonaukowy ''Jeźdźcy do gwiazd'' (''Riders to the Stars'', 1954) i western ''Strzały na granicy'' (''Four Guns to the Border'', 1954) z udziałem [[George Nader|George’a Nadera]]. |
|||
== Wyróżnienia == |
|||
Posiada swoją gwiazdę na [[Hollywood Walk of Fame|Hollywoodzkiej Alei Gwiazd]]. |
|||
Zmarł na [[krwotok śródmózgowy]] w wieku 65 lat<ref name="wp"/><ref name="ny"/>. |
|||
⚫ | |||
=== Filmy === |
|||
* 1938: ''[[Młode serca]]'' (''The Young in Heart'') jako Duncan Macrae |
|||
* 1939: ''[[Dancing Co-Ed]]'' jako Michael „Pug” Braddock |
|||
* 1950: ''[[Kopalnie króla Salomona (film 1950)|Kopalnie króla Salomona]]'' jako John Goode |
|||
* 1953: ''[[Seminole (film)|Seminole]]'' jako major Harlan Degan |
|||
* 1953: ''[[Przybysze z przestrzeni kosmicznej]]'' jako John Putnam |
|||
* 1955: ''[[Potwór z Czarnej Laguny]]'' jako dr David Reed |
|||
* 1968: ''[[Władza (film 1968)|Władza]]'' jako profesor Norman E. Van Zandt |
|||
* 1969: ''[[Złamane śluby (film 1969)|Złamane śluby]]'' jako biskupa Finley |
|||
=== Seriale === |
|||
* 1964: ''[[Ścigany (serial telewizyjny)|Ścigany]]'' jako Allan Pruitt |
|||
⚫ | |||
== Przypisy == |
|||
{{Przypisy}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{ |
* {{IMDb|osoba|0137999|Richard Carlson}} |
||
* {{ |
* {{Filmweb|osoba|85227|Richard Carlson}} |
||
* {{NNDB|osoba|994/000120634|Richard Carlson}} |
|||
{{Kontrola autorytatywna}} |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Amerykanie pochodzenia duńskiego]] |
|||
⚫ | |||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]] |
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy filmowi]] |
||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy teatralni]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy aktorzy telewizyjni]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy reżyserzy filmowi]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy reżyserzy telewizyjni]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy scenarzyści filmowi]] |
|||
[[Kategoria:Amerykańscy scenarzyści XX wieku]] |
|||
[[Kategoria:Urodzeni w 1912]] |
[[Kategoria:Urodzeni w 1912]] |
||
[[Kategoria:Zmarli w 1977]] |
[[Kategoria:Zmarli w 1977]] |
Aktualna wersja na dzień 22:33, 15 lis 2023
Richard Du Toit Carlson (ur. 29 kwietnia 1912 w Albert Lea, zm. 24 listopada 1977 w Encino w stanie Kalifornia) – amerykański aktor, reżyser i scenarzysta.
8 lutego 1960 otrzymał własną gwiazdę w Alei Gwiazd w Los Angeles znajdującą się przy 6333 Hollywood Boulevard[1][2].
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się w Albert Lea[3] w stanie Minnesota jako najmłodsze z trojga dzieci Mabel E. DuToit i Henry’ego Claya Carlsona, adwokata pochodzenia duńskiego[4]. Miał starszą siostrę Margaret i starszego brata Henry’ego[5]. Ukończył studia na wydziale teatralnym Uniwersytetu Minnesoty[6], gdzie pisał i reżyserował sztuki teatralne oraz był członkiem Phi Beta Kappa Society[7]. Ukończył z cum laude, uzyskując tytuł Master of Arts[7]. Następnie Carlson otworzył własny teatr repertuarowy w Saint Paul[8]. Kiedy teatr upadł, Carlson przeniósł się do Nowego Jorku[8].
W 1935 debiutował na scenie Broadwayu w przedstawieniu Trzech mężczyzn na koniu[8]. Wystąpił potem na Broadway w komedii Mary Chase Teraz to zrobiłeś (1937) w roli Lawrence’a Ainswortha, sztuce Sidneya Howarda Duch Yankee Doodle (1937) jako Martin Holme u boku Ethel Barrymore, Whiteoaks (1938) w roli Piersa i komedii muzycznej Gwiazdy w twoich oczach (1939) jako John Blake. Napisał też sztukę Western Waters, wystawianą w 1937[9]. Po raz pierwszy wystąpił na ekranie w komedii Młode serca (The Young in Heart, 1938) z Janet Gaynor. W 1952 zadebiutował jako reżyser krótkometrażowego filmu familijnego Lot do Kalifornii (Flight to California). Dwa lata później zrealizował niezależny amerykański film fantastycznonaukowy Jeźdźcy do gwiazd (Riders to the Stars, 1954) i western Strzały na granicy (Four Guns to the Border, 1954) z udziałem George’a Nadera.
Zmarł na krwotok śródmózgowy w wieku 65 lat[7][8].
Filmografia[edytuj | edytuj kod]
Filmy[edytuj | edytuj kod]
- 1938: Młode serca (The Young in Heart) jako Duncan Macrae
- 1939: Dancing Co-Ed jako Michael „Pug” Braddock
- 1950: Kopalnie króla Salomona jako John Goode
- 1953: Seminole jako major Harlan Degan
- 1953: Przybysze z przestrzeni kosmicznej jako John Putnam
- 1955: Potwór z Czarnej Laguny jako dr David Reed
- 1968: Władza jako profesor Norman E. Van Zandt
- 1969: Złamane śluby jako biskupa Finley
Seriale[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Richard Carlson. Hollywood Walk of Fame. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
- ↑ Hollywood Star Walk: Richard Carlson. „Los Angeles Times”, 1977-11-26. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
- ↑ Richard Carlson. Rotten Tomatoes. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
- ↑ Tom Weaver, David Schecter, Steve Kronenberg: The Creature Chronicles: Exploring the Black Lagoon Trilogy. McFarland, 2014-10-31. ISBN 978-1-4766-1580-6.
- ↑ Richard Carlson (1912–1977). Find a Grave. [dostęp 2023-07-18]. (ang.).
- ↑ Richard Carlson Biography. AllMovie. [dostęp 2023-08-18]. (ang.).
- ↑ a b c Richard Carlson Dies, Actor In TV Series, Films, Writer. „The Washington Post”, 1977-11-27. (ang.).
- ↑ a b c d Richard Carlson, Actor, Dies at 65; Star of 'I Led Three Lives' on TV. „The New York Times”, 1977-11-27. (ang.).
- ↑ Richard Carlson. Internet Broadway Database. [dostęp 2023-07-18]. (ang.).
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Richard Carlson w bazie IMDb (ang.)
- Richard Carlson w bazie Filmweb
- Richard Carlson w bazie Notable Names Database (ang.)