Przejdź do zawartości

Zamek w Kowalewie Pomorskim: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Konarski (dyskusja | edycje)
→‎Zabytki: drobne redakcyjne
Konarski (dyskusja | edycje)
drobne merytoryczne, infobox
Linia 7: Linia 7:
| miejscowość = [[Kowalewo Pomorskie]]
| miejscowość = [[Kowalewo Pomorskie]]
| adres =
| adres =
| typ budynku =
| typ budynku =
| styl architektoniczny =
| styl architektoniczny = gotyk
| architekt =
| architekt =
| inwestor =
| inwestor =
Linia 15: Linia 15:
| kondygnacje =
| kondygnacje =
| powierzchnia użytkowa =
| powierzchnia użytkowa =
| rozpoczęcie budowy =
| rozpoczęcie budowy = 1. ćwierć XIV w.
| ukończenie budowy = [[XIII wiek]]
| ukończenie budowy = około 1330
| przebudowy =
| przebudowy =
| zniszczono = [[XIX wiek]]
| zniszczono = [[XIX wiek]]
Linia 32: Linia 32:
'''Zamek w Kowalewie Pomorskim''' – [[zamek]] znajdujący się w [[Kowalewo Pomorskie|Kowalewie Pomorskim]], w [[powiat golubsko-dobrzyński|powiecie golubsko-dobrzyńskim]], w [[województwo kujawsko-pomorskie|województwie kujawsko-pomorskim]]. Obecnie w stanie ruiny.
'''Zamek w Kowalewie Pomorskim''' – [[zamek]] znajdujący się w [[Kowalewo Pomorskie|Kowalewie Pomorskim]], w [[powiat golubsko-dobrzyński|powiecie golubsko-dobrzyńskim]], w [[województwo kujawsko-pomorskie|województwie kujawsko-pomorskim]]. Obecnie w stanie ruiny.


Zamek został zbudowany w [[XIII wiek]]u przez [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] w zachodniej części miasta pomiędzy dwoma jeziorami, dziś już nieistniejącymi, w sąsiedztwie przesmyku, przez który prowadził szlak komunikacyjny.
Zamek został zbudowany przypuszczalnie między latami 1300-1330<ref>http://www.skz.pl/sites/default/files/wiadomosci_konserwatorskie/wk_45_ver_15.pdf</ref> przez [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] w zachodniej części miasta pomiędzy dwoma jeziorami, dziś już nieistniejącymi, w sąsiedztwie przesmyku, przez który prowadził szlak komunikacyjny.


Nieznany jest plan tego zamku, nie zachowały się źródła ikonograficzne, a funkcjonujący w literaturze szkic Conrada Steinbrechta może być uznany jedynie za jego ogólną wizję. Po układzie przestrzennym wzgórza stwierdzić można jedynie, że zespół obronny składał się z zamku właściwego przypuszczalnie o planie [[czworokąt|czworoboku]] i przedzamczy, otoczony [[fosa|fosą]].
Nieznany jest plan tego zamku, nie zachowały się źródła ikonograficzne, a funkcjonujący w literaturze szkic Conrada Steinbrechta może być uznany jedynie za jego ogólną wizję. Po układzie przestrzennym wzgórza stwierdzić można jedynie, że zespół obronny składał się z zamku właściwego na planie [[czworokąt|czworoboku]] z wieżą główną i przedzamczy, otoczony [[fosa|fosą]]. Na południe od zamku właściwego znajdowały się dwa dodatkowe duże przedzamcza otoczone odrębnymi obwodami murów.


Budowę zamku konwentualnego rozpoczęto w miejscu wcześniejszego grodu mazowieckiego, który został nadany Krzyżakom w 1222 r. przez księcia [[Konrad I mazowiecki|Konrada]]<ref>D. Poliński, ''"Chełmińskie” warownie Zakonu na pograniczu krzyżacko-pruskim i krzyżacko-polskim'' [w:] Pogranicze polsko-pruskie i krzyżackie, t. 2, red. K. Grążawski, Włocławek–Brodnica 2007, s. 155–178</ref>. Obiekt ten był siedzibą [[komtur]]ów do [[1410]] roku. W [[1410]] i [[1422]] roku w rękach wojsk [[król]]a [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]]. Po [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] ([[1466]] rok) był siedzibą starostów grodowych i miejscem sądów grodzkich [[Województwo chełmińskie|województwa chełmińskiego]]. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w [[XVII wiek]]u uległ ruinie w okresie zaborów. Rozebrany przez władze pruskie około połowy [[XIX wiek]]u na budowę kościoła ewangelickiego.
Budowę zamku konwentualnego rozpoczęto w okolicy wcześniejszego grodu mazowieckiego, który został nadany w 1222 r. przez księcia [[Konrad I mazowiecki|Konrada I]] biskupowi misyjnemu [[Christian z Oliwy|Chrystianowi]], który w [[1231]] r. przekazał go zakonowi krzyżackiemu<ref>D. Poliński, ''"Chełmińskie” warownie Zakonu na pograniczu krzyżacko-pruskim i krzyżacko-polskim'' [w:] Pogranicze polsko-pruskie i krzyżackie, t. 2, red. K. Grążawski, Włocławek–Brodnica 2007, s. 155–178</ref>. Gród ten chronił skutecznie Krzyżaków przed najazdami Litwinów, [[Bartowie|Bartów]] i [[Jaćwingowie|Jaćwingów]] w latach [[1262]], 1269-1273. Informacje na temat walk krzyżackiej obsady pierwszej warowni z Bartami podaje [[Piotr z Dusburga]]. Komturia krzyżacka powstała tu pomiędzy 1272 a 1275 rokiem i funkcjonowała do [[1410]] roku. Zamek murowany zbudowano przypuszczalnie pomiędzy latami 1300-1330. Podczas wojny polsko-krzyżackiej, we wrześniu 1330 roku zamek oblegało rycerstwo polskie pod dowództwem Władysława Łokietka.


W [[1410]] i [[1422]] roku zamek był obsadzony przez wojska [[król]]a [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]]. Po [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] ([[1466]] rok) był siedzibą starostów grodowych i miejscem sądów grodzkich [[Województwo chełmińskie|województwa chełmińskiego]]. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w [[XVII wiek]]u popadł już w tym samym stuleciu w ruinę. Ostatecznie rozebrany przez władze pruskie około połowy [[XIX wiek]]u na budowę kościoła ewangelickiego. W 1911 roku na dziedzińcu dawnego zamku wysokiego zbudowano wieżę wodociągową.
Zachowały się fragmenty murów przyziemia i filar wieży ustępowej<ref>Rogalski B., ''Dzieje miasta do XVIII w. oraz rozwój przestrzenny'', [w:] Dzieje Kowalewa

Zachowały się fragmenty murów przyziemia i filar gdaniska<ref>Rogalski B., ''Dzieje miasta do XVIII w. oraz rozwój przestrzenny'', [w:] Dzieje Kowalewa
Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz, s. 57–95</ref>.
Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz, s. 57–95</ref>.



Wersja z 11:30, 5 sie 2016

Zamek w Kowalewie Pomorskim
Symbol zabytku nr rej. A/150/66 z 18.10.1934
Ilustracja
zachowany filar danskeru
Państwo

 Polska

Miejscowość

Kowalewo Pomorskie

Styl architektoniczny

gotyk

Rozpoczęcie budowy

1. ćwierć XIV w.

Ukończenie budowy

około 1330

Zniszczono

XIX wiek

Położenie na mapie Kowalewa Pomorskiego
Mapa konturowa Kowalewa Pomorskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego
Mapa konturowa województwa kujawsko-pomorskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie powiatu golubsko-dobrzyńskiego
Mapa konturowa powiatu golubsko-dobrzyńskiego
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Położenie na mapie gminy Kowalewo Pomorskie
Mapa konturowa gminy Kowalewo Pomorskie
Brak współrzędnych
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}}
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building}

Zamek w Kowalewie Pomorskimzamek znajdujący się w Kowalewie Pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w województwie kujawsko-pomorskim. Obecnie w stanie ruiny.

Zamek został zbudowany przypuszczalnie między latami 1300-1330[1] przez Krzyżaków w zachodniej części miasta pomiędzy dwoma jeziorami, dziś już nieistniejącymi, w sąsiedztwie przesmyku, przez który prowadził szlak komunikacyjny.

Nieznany jest plan tego zamku, nie zachowały się źródła ikonograficzne, a funkcjonujący w literaturze szkic Conrada Steinbrechta może być uznany jedynie za jego ogólną wizję. Po układzie przestrzennym wzgórza stwierdzić można jedynie, że zespół obronny składał się z zamku właściwego na planie czworoboku z wieżą główną i przedzamczy, otoczony fosą. Na południe od zamku właściwego znajdowały się dwa dodatkowe duże przedzamcza otoczone odrębnymi obwodami murów.

Budowę zamku konwentualnego rozpoczęto w okolicy wcześniejszego grodu mazowieckiego, który został nadany w 1222 r. przez księcia Konrada I biskupowi misyjnemu Chrystianowi, który w 1231 r. przekazał go zakonowi krzyżackiemu[2]. Gród ten chronił skutecznie Krzyżaków przed najazdami Litwinów, Bartów i Jaćwingów w latach 1262, 1269-1273. Informacje na temat walk krzyżackiej obsady pierwszej warowni z Bartami podaje Piotr z Dusburga. Komturia krzyżacka powstała tu pomiędzy 1272 a 1275 rokiem i funkcjonowała do 1410 roku. Zamek murowany zbudowano przypuszczalnie pomiędzy latami 1300-1330. Podczas wojny polsko-krzyżackiej, we wrześniu 1330 roku zamek oblegało rycerstwo polskie pod dowództwem Władysława Łokietka.

W 1410 i 1422 roku zamek był obsadzony przez wojska króla Władysława II Jagiełły. Po wojnie trzynastoletniej (1466 rok) był siedzibą starostów grodowych i miejscem sądów grodzkich województwa chełmińskiego. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w XVII wieku popadł już w tym samym stuleciu w ruinę. Ostatecznie rozebrany przez władze pruskie około połowy XIX wieku na budowę kościoła ewangelickiego. W 1911 roku na dziedzińcu dawnego zamku wysokiego zbudowano wieżę wodociągową.

Zachowały się fragmenty murów przyziemia i filar gdaniska[3].

  1. http://www.skz.pl/sites/default/files/wiadomosci_konserwatorskie/wk_45_ver_15.pdf
  2. D. Poliński, "Chełmińskie” warownie Zakonu na pograniczu krzyżacko-pruskim i krzyżacko-polskim [w:] Pogranicze polsko-pruskie i krzyżackie, t. 2, red. K. Grążawski, Włocławek–Brodnica 2007, s. 155–178
  3. Rogalski B., Dzieje miasta do XVIII w. oraz rozwój przestrzenny, [w:] Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz, s. 57–95

Bibliografia

  • Marcin Wiewióra, Długi wiek XIII – początki krzyżackiej murowanej architektury obronnej na ziemi chełmińskiej w świetle najnowszych badań, Archaeologia Historica Polona, tom 22, 2014, s.128-130
  • „Katalog Zabytków Sztuki w Polsce” 1973, z. 6, s. 34–35
  • Antkowiak W., Lamparski P., Zamki i strażnice krzyżackie ziemi chełmińskiej, Toruń 2000