Zamek w Kowalewie Pomorskim: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Zabytki: drobne redakcyjne |
drobne merytoryczne, infobox |
||
Linia 7: | Linia 7: | ||
| miejscowość = [[Kowalewo Pomorskie]] |
| miejscowość = [[Kowalewo Pomorskie]] |
||
| adres = |
| adres = |
||
| typ budynku = |
| typ budynku = |
||
| styl architektoniczny = |
| styl architektoniczny = gotyk |
||
| architekt = |
| architekt = |
||
| inwestor = |
| inwestor = |
||
Linia 15: | Linia 15: | ||
| kondygnacje = |
| kondygnacje = |
||
| powierzchnia użytkowa = |
| powierzchnia użytkowa = |
||
| rozpoczęcie budowy = |
| rozpoczęcie budowy = 1. ćwierć XIV w. |
||
| ukończenie budowy = |
| ukończenie budowy = około 1330 |
||
| przebudowy = |
| przebudowy = |
||
| zniszczono = [[XIX wiek]] |
| zniszczono = [[XIX wiek]] |
||
Linia 32: | Linia 32: | ||
'''Zamek w Kowalewie Pomorskim''' – [[zamek]] znajdujący się w [[Kowalewo Pomorskie|Kowalewie Pomorskim]], w [[powiat golubsko-dobrzyński|powiecie golubsko-dobrzyńskim]], w [[województwo kujawsko-pomorskie|województwie kujawsko-pomorskim]]. Obecnie w stanie ruiny. |
'''Zamek w Kowalewie Pomorskim''' – [[zamek]] znajdujący się w [[Kowalewo Pomorskie|Kowalewie Pomorskim]], w [[powiat golubsko-dobrzyński|powiecie golubsko-dobrzyńskim]], w [[województwo kujawsko-pomorskie|województwie kujawsko-pomorskim]]. Obecnie w stanie ruiny. |
||
Zamek został zbudowany |
Zamek został zbudowany przypuszczalnie między latami 1300-1330<ref>http://www.skz.pl/sites/default/files/wiadomosci_konserwatorskie/wk_45_ver_15.pdf</ref> przez [[Zakon krzyżacki|Krzyżaków]] w zachodniej części miasta pomiędzy dwoma jeziorami, dziś już nieistniejącymi, w sąsiedztwie przesmyku, przez który prowadził szlak komunikacyjny. |
||
Nieznany jest plan tego zamku, nie zachowały się źródła ikonograficzne, a funkcjonujący w literaturze szkic Conrada Steinbrechta może być uznany jedynie za jego ogólną wizję. Po układzie przestrzennym wzgórza stwierdzić można jedynie, że zespół obronny składał się z zamku właściwego |
Nieznany jest plan tego zamku, nie zachowały się źródła ikonograficzne, a funkcjonujący w literaturze szkic Conrada Steinbrechta może być uznany jedynie za jego ogólną wizję. Po układzie przestrzennym wzgórza stwierdzić można jedynie, że zespół obronny składał się z zamku właściwego na planie [[czworokąt|czworoboku]] z wieżą główną i przedzamczy, otoczony [[fosa|fosą]]. Na południe od zamku właściwego znajdowały się dwa dodatkowe duże przedzamcza otoczone odrębnymi obwodami murów. |
||
Budowę zamku konwentualnego rozpoczęto |
Budowę zamku konwentualnego rozpoczęto w okolicy wcześniejszego grodu mazowieckiego, który został nadany w 1222 r. przez księcia [[Konrad I mazowiecki|Konrada I]] biskupowi misyjnemu [[Christian z Oliwy|Chrystianowi]], który w [[1231]] r. przekazał go zakonowi krzyżackiemu<ref>D. Poliński, ''"Chełmińskie” warownie Zakonu na pograniczu krzyżacko-pruskim i krzyżacko-polskim'' [w:] Pogranicze polsko-pruskie i krzyżackie, t. 2, red. K. Grążawski, Włocławek–Brodnica 2007, s. 155–178</ref>. Gród ten chronił skutecznie Krzyżaków przed najazdami Litwinów, [[Bartowie|Bartów]] i [[Jaćwingowie|Jaćwingów]] w latach [[1262]], 1269-1273. Informacje na temat walk krzyżackiej obsady pierwszej warowni z Bartami podaje [[Piotr z Dusburga]]. Komturia krzyżacka powstała tu pomiędzy 1272 a 1275 rokiem i funkcjonowała do [[1410]] roku. Zamek murowany zbudowano przypuszczalnie pomiędzy latami 1300-1330. Podczas wojny polsko-krzyżackiej, we wrześniu 1330 roku zamek oblegało rycerstwo polskie pod dowództwem Władysława Łokietka. |
||
W [[1410]] i [[1422]] roku zamek był obsadzony przez wojska [[król]]a [[Władysław II Jagiełło|Władysława II Jagiełły]]. Po [[wojna trzynastoletnia|wojnie trzynastoletniej]] ([[1466]] rok) był siedzibą starostów grodowych i miejscem sądów grodzkich [[Województwo chełmińskie|województwa chełmińskiego]]. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w [[XVII wiek]]u popadł już w tym samym stuleciu w ruinę. Ostatecznie rozebrany przez władze pruskie około połowy [[XIX wiek]]u na budowę kościoła ewangelickiego. W 1911 roku na dziedzińcu dawnego zamku wysokiego zbudowano wieżę wodociągową. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz, s. 57–95</ref>. |
Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz, s. 57–95</ref>. |
||
Wersja z 11:30, 5 sie 2016
nr rej. A/150/66 z 18.10.1934 | |
zachowany filar danskeru | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Styl architektoniczny |
gotyk |
Rozpoczęcie budowy |
1. ćwierć XIV w. |
Ukończenie budowy |
około 1330 |
Zniszczono | |
Położenie na mapie Kowalewa Pomorskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie Polski Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie województwa kujawsko-pomorskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie powiatu golubsko-dobrzyńskiego Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Położenie na mapie gminy Kowalewo Pomorskie Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|type:building} |
Zamek w Kowalewie Pomorskim – zamek znajdujący się w Kowalewie Pomorskim, w powiecie golubsko-dobrzyńskim, w województwie kujawsko-pomorskim. Obecnie w stanie ruiny.
Zamek został zbudowany przypuszczalnie między latami 1300-1330[1] przez Krzyżaków w zachodniej części miasta pomiędzy dwoma jeziorami, dziś już nieistniejącymi, w sąsiedztwie przesmyku, przez który prowadził szlak komunikacyjny.
Nieznany jest plan tego zamku, nie zachowały się źródła ikonograficzne, a funkcjonujący w literaturze szkic Conrada Steinbrechta może być uznany jedynie za jego ogólną wizję. Po układzie przestrzennym wzgórza stwierdzić można jedynie, że zespół obronny składał się z zamku właściwego na planie czworoboku z wieżą główną i przedzamczy, otoczony fosą. Na południe od zamku właściwego znajdowały się dwa dodatkowe duże przedzamcza otoczone odrębnymi obwodami murów.
Budowę zamku konwentualnego rozpoczęto w okolicy wcześniejszego grodu mazowieckiego, który został nadany w 1222 r. przez księcia Konrada I biskupowi misyjnemu Chrystianowi, który w 1231 r. przekazał go zakonowi krzyżackiemu[2]. Gród ten chronił skutecznie Krzyżaków przed najazdami Litwinów, Bartów i Jaćwingów w latach 1262, 1269-1273. Informacje na temat walk krzyżackiej obsady pierwszej warowni z Bartami podaje Piotr z Dusburga. Komturia krzyżacka powstała tu pomiędzy 1272 a 1275 rokiem i funkcjonowała do 1410 roku. Zamek murowany zbudowano przypuszczalnie pomiędzy latami 1300-1330. Podczas wojny polsko-krzyżackiej, we wrześniu 1330 roku zamek oblegało rycerstwo polskie pod dowództwem Władysława Łokietka.
W 1410 i 1422 roku zamek był obsadzony przez wojska króla Władysława II Jagiełły. Po wojnie trzynastoletniej (1466 rok) był siedzibą starostów grodowych i miejscem sądów grodzkich województwa chełmińskiego. Uszkodzony w czasie wojen szwedzkich w XVII wieku popadł już w tym samym stuleciu w ruinę. Ostatecznie rozebrany przez władze pruskie około połowy XIX wieku na budowę kościoła ewangelickiego. W 1911 roku na dziedzińcu dawnego zamku wysokiego zbudowano wieżę wodociągową.
Zachowały się fragmenty murów przyziemia i filar gdaniska[3].
- ↑ http://www.skz.pl/sites/default/files/wiadomosci_konserwatorskie/wk_45_ver_15.pdf
- ↑ D. Poliński, "Chełmińskie” warownie Zakonu na pograniczu krzyżacko-pruskim i krzyżacko-polskim [w:] Pogranicze polsko-pruskie i krzyżackie, t. 2, red. K. Grążawski, Włocławek–Brodnica 2007, s. 155–178
- ↑ Rogalski B., Dzieje miasta do XVIII w. oraz rozwój przestrzenny, [w:] Dzieje Kowalewa Pomorskiego, red. J. Danielewicz, Bydgoszcz, s. 57–95
Bibliografia
- Marcin Wiewióra, Długi wiek XIII – początki krzyżackiej murowanej architektury obronnej na ziemi chełmińskiej w świetle najnowszych badań, Archaeologia Historica Polona, tom 22, 2014, s.128-130
- „Katalog Zabytków Sztuki w Polsce” 1973, z. 6, s. 34–35
- Antkowiak W., Lamparski P., Zamki i strażnice krzyżackie ziemi chełmińskiej, Toruń 2000