Biało-czerwono-biała flaga Białorusi: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m drobne redakcyjne, poprawa linków |
ilustracja, galeria |
||
Linia 15: | Linia 15: | ||
|opis = Trzy równej wielkości pasy: dwa białe i czerwony między nimi. |
|opis = Trzy równej wielkości pasy: dwa białe i czerwony między nimi. |
||
}} |
}} |
||
[[Plik:Sciah sviatoha Jura.svg|thumb|rigth|Flaga jazdy podczas Bitwy pod Orszą]] |
|||
[[Plik:Flag of Belarus (government in exile, 1919-1925).svg|thumb|Flaga używana przez władze białoruskie na uchodźstwie w latach 1919‒1925]] |
[[Plik:Flag of Belarus (government in exile, 1919-1925).svg|thumb|Flaga używana przez władze białoruskie na uchodźstwie w latach 1919‒1925]] |
||
⚫ | |||
'''Historyczna flaga Białorusi''' ([[język białoruski|biał.]] ''Бел-чырвона-белы сцяг'', [[łacinka białoruska|łacinka]] ''Bieł-čyrvona-bieły ściah'', [[transkrypcja (językoznawstwo)|transkrypcja]] ''Bieł-czyrwona-bieły ściah'') – historyczna [[flaga Białorusi]] przyjęta w 1918 roku przez władze Białoruskiej Republiki Ludowej, będąca również jej symbolem na emigracji, w latach 1991-1995 flaga państwowa Republiki Białorusi, obecnie używana przez demokratycznie i niepodległościowo nastawioną część społeczeństwa Białorusi jako symbol państwowości. Składa się z trzech równej wielkości pasów: dwóch białych i czerwonego między nimi. |
'''Historyczna flaga Białorusi''' ([[język białoruski|biał.]] ''Бел-чырвона-белы сцяг'', [[łacinka białoruska|łacinka]] ''Bieł-čyrvona-bieły ściah'', [[transkrypcja (językoznawstwo)|transkrypcja]] ''Bieł-czyrwona-bieły ściah'') – historyczna [[flaga Białorusi]] przyjęta w 1918 roku przez władze Białoruskiej Republiki Ludowej, będąca również jej symbolem na emigracji, w latach 1991-1995 flaga państwowa Republiki Białorusi, obecnie używana przez demokratycznie i niepodległościowo nastawioną część społeczeństwa Białorusi jako symbol państwowości. Składa się z trzech równej wielkości pasów: dwóch białych i czerwonego między nimi. |
||
== Historia == |
== Historia == |
||
⚫ | |||
Istnieje wiele wersji pochodzenia flagi – najpopularniejsza z nich mówi, że posługiwały się nią już ruskie wojska w [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwie pod Grunwaldem]]. Zdaniem innych stanowi odzwierciedlenie kolorystyki białorusko-litewskiego herbu ''Pahonia'' ([[Pogoń (herb)|Pogoń]]) lub pochodzi od sztandaru [[Święty Jerzy|Św. Jerzego]] (por. obecna [[flaga Gruzji]]), który wykorzystywała białoruska kawaleria w [[Bitwa pod Orszą (1514)|bitwie pod Orszą w 1514 roku]]. Mimo tak długich tradycji aż do XX wieku nie była w żaden sposób wykorzystywana na ziemiach białoruskich: ani jako symbol narodowy, ani lokalny. |
Istnieje wiele wersji pochodzenia flagi – najpopularniejsza z nich mówi, że posługiwały się nią już ruskie wojska w [[Bitwa pod Grunwaldem|bitwie pod Grunwaldem]]. Zdaniem innych stanowi odzwierciedlenie kolorystyki białorusko-litewskiego herbu ''Pahonia'' ([[Pogoń (herb)|Pogoń]]) lub pochodzi od sztandaru [[Święty Jerzy|Św. Jerzego]] (por. obecna [[flaga Gruzji]]), który wykorzystywała białoruska kawaleria w [[Bitwa pod Orszą (1514)|bitwie pod Orszą w 1514 roku]]. Mimo tak długich tradycji aż do XX wieku nie była w żaden sposób wykorzystywana na ziemiach białoruskich: ani jako symbol narodowy, ani lokalny. |
||
Linia 37: | Linia 35: | ||
14 maja 1995 roku przeprowadzono referendum dotyczące m.in. zmiany symboliki państwowej Białorusi – na zastąpienie biało-czerwono-białej flagi sztandarem nawiązującym do czasów Białoruskiej SRR (pozbawionym jedynie sierpa i młota) zgodziło się 75% obywateli. Następnego dnia po przeprowadzeniu głosowania flaga została zdjęta z gmachu parlamentu i z polecenia prezydenta [[Alaksandr Łukaszenka|Łukaszenki]] pocięta na kawałki. Od tego czasu jej oficjalne używanie jest zabronione, mimo to jest powszechnie wykorzystywana jako symbol białoruskiej państwowości przez antyłukaszenkowską opozycję. |
14 maja 1995 roku przeprowadzono referendum dotyczące m.in. zmiany symboliki państwowej Białorusi – na zastąpienie biało-czerwono-białej flagi sztandarem nawiązującym do czasów Białoruskiej SRR (pozbawionym jedynie sierpa i młota) zgodziło się 75% obywateli. Następnego dnia po przeprowadzeniu głosowania flaga została zdjęta z gmachu parlamentu i z polecenia prezydenta [[Alaksandr Łukaszenka|Łukaszenki]] pocięta na kawałki. Od tego czasu jej oficjalne używanie jest zabronione, mimo to jest powszechnie wykorzystywana jako symbol białoruskiej państwowości przez antyłukaszenkowską opozycję. |
||
== Galeria == |
|||
<gallery> |
|||
Autor nieznany (malarz z kręgu Lukasa Cranacha Starszego), Bitwa pod Orszą (кавалерыя ВКЛ).jpg|Flaga św. Jerzego podczas Bitwy pod Orszą (fragment obrazu) |
|||
Битва під Оршею. Battle of Orsha 15.JPG|Flaga św. Jerzego podczas Bitwy pod Orszą w 1524 (fragment obrazu) |
|||
Битва під Оршею. Battle of Orsha 12.JPG|Flaga św. Jerzego podczas Bitwy pod Orszą w 1524 (fragment obrazu) |
|||
Bieł-čyrvona-bieły ściah. Бел-чырвона-белы сьцяг (1619).jpg|Biało czerwono biała flaga używana przez jazdę podczas Bitwy pod Kircholmem (fragment obrazu) |
|||
Miensk, BNR. Менск, БНР (1918).jpg|Flaga na sekretariacie BRL w Mińsku w 1918 r. |
|||
Biełaruskaja kamendatura, Horadnia (1919).png|Komendantura w Grodnie w 1919 r. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
</gallery> |
|||
== Zobacz też == |
== Zobacz też == |
Wersja z 13:38, 18 maj 2017
Informacje | |
W użyciu | |
---|---|
Proporcje |
1:2 |
Wprowadzona |
25 marca 1918, |
Opis flagi |
Trzy równej wielkości pasy: dwa białe i czerwony między nimi. |
Historyczna flaga Białorusi (biał. Бел-чырвона-белы сцяг, łacinka Bieł-čyrvona-bieły ściah, transkrypcja Bieł-czyrwona-bieły ściah) – historyczna flaga Białorusi przyjęta w 1918 roku przez władze Białoruskiej Republiki Ludowej, będąca również jej symbolem na emigracji, w latach 1991-1995 flaga państwowa Republiki Białorusi, obecnie używana przez demokratycznie i niepodległościowo nastawioną część społeczeństwa Białorusi jako symbol państwowości. Składa się z trzech równej wielkości pasów: dwóch białych i czerwonego między nimi.
Historia
Istnieje wiele wersji pochodzenia flagi – najpopularniejsza z nich mówi, że posługiwały się nią już ruskie wojska w bitwie pod Grunwaldem. Zdaniem innych stanowi odzwierciedlenie kolorystyki białorusko-litewskiego herbu Pahonia (Pogoń) lub pochodzi od sztandaru Św. Jerzego (por. obecna flaga Gruzji), który wykorzystywała białoruska kawaleria w bitwie pod Orszą w 1514 roku. Mimo tak długich tradycji aż do XX wieku nie była w żaden sposób wykorzystywana na ziemiach białoruskich: ani jako symbol narodowy, ani lokalny.
Podczas rewolucji lutowej 1917 roku białoruscy działacze narodowi posługiwali się białą flagą z namalowanymi na niej hasłami, dopiero w 1918 roku została opracowana współczesna flaga białoruska. Pierwszy szkic, przyjęty przez władze BRL, wykonał młody architekt, absolwent Instytutu Politechnicznego w Petersburgu Klaudiusz Duż-Duszewski. Według niektórych wersji dodając do białej flagi czerwony pas lewicowe władze Białoruskiej Republiki Ludowej chciały się odciąć od oskarżeń o wykorzystywanie reakcyjnej symboliki.
Jeszcze 25 marca 1917 roku, gdy w Mińsku odbywał się Kongres Białoruski, nad budynkiem, w którym obradowano, powiewała biała flaga jako symbol Białej Rusi (według relacji uczestniczki zjazdu Zośki Wieras). 11 sierpnia 1918 roku w gazecie „Wolna Biełaruś” opublikowano po raz pierwszy opis państwowego herbu i flagi, od początku 1918 roku używanej już jedynie w biało-czerwono-białej wersji. W latach 1918–1921 sztandar był oficjalnym symbolem białoruskiej państwowości, używały go również białoruskie formacje walczące wraz z wojskiem polskim oraz uczestnicy narodowego powstania słuckiego w 1920 roku.
Po udaniu się na emigrację do Kowna w 1921 roku rząd białoruski pod przewodnictwem Wacława Łastowskiego używał takiej samej flagi jak w latach 1918‒1921, jednak wzbogaconej o dwie czarne wstążki włożone między kolory biały i czerwony, mające symbolizować polską i sowiecką okupację oraz podział Białorusi w Traktacie Ryskim.
W Białoruskiej SRR używanie flagi – jako „burżuazyjnego przeżytku” – było zakazane, jednak powszechnie używano jej za granicą, w głównych ośrodkach emigracji białoruskiej (Kowno, Praga, Berlin). Podczas II wojny światowej flaga była wykorzystywana przez białoruskie formacje narodowe utworzone za pozwoleniem władz III Rzeszy (m.in. Białoruską Obronę Krajową i Samopomoc) oraz służyła za symbol parapaństwowości białoruskiej w ramach Białoruskiej Centralnej Rady. Jej używanie w czasie okupacji niemieckiej stało się dla władz sowieckich pretekstem w jeszcze silniejszym zwalczaniu białoruskiej symboliki narodowej. Argumenty z czasów ZSRR były często przytaczane w trakcie debaty nad zmianą symboliki państwowej w 1995 roku.
Współczesność
19 września 1991 roku Rada Najwyższa Białorusi przyjęła ustawę o fladze państwowej Białorusi, następnego dnia została ona wywieszona na budynku parlamentu i przez cztery lata była oficjalnie uznaną flagą kraju.
14 maja 1995 roku przeprowadzono referendum dotyczące m.in. zmiany symboliki państwowej Białorusi – na zastąpienie biało-czerwono-białej flagi sztandarem nawiązującym do czasów Białoruskiej SRR (pozbawionym jedynie sierpa i młota) zgodziło się 75% obywateli. Następnego dnia po przeprowadzeniu głosowania flaga została zdjęta z gmachu parlamentu i z polecenia prezydenta Łukaszenki pocięta na kawałki. Od tego czasu jej oficjalne używanie jest zabronione, mimo to jest powszechnie wykorzystywana jako symbol białoruskiej państwowości przez antyłukaszenkowską opozycję.
Galeria
-
Flaga św. Jerzego podczas Bitwy pod Orszą (fragment obrazu)
-
Flaga św. Jerzego podczas Bitwy pod Orszą w 1524 (fragment obrazu)
-
Flaga św. Jerzego podczas Bitwy pod Orszą w 1524 (fragment obrazu)
-
Biało czerwono biała flaga używana przez jazdę podczas Bitwy pod Kircholmem (fragment obrazu)
-
Flaga na sekretariacie BRL w Mińsku w 1918 r.
-
Komendantura w Grodnie w 1919 r.
-
Flaga na pocztówce BRL
-
Demonstranci używający narodowej symboliki Białorusi na wiecu