Zamek w Przedczu: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Budynek infobox}} |
merytoryczne, źródła/przypisy |
||
Linia 33: | Linia 33: | ||
'''Zamek w Przedczu''' – [[zamek]] z XIV wieku zlokalizowany w miejscowości [[Przedecz]] w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]], [[powiat kolski|powiecie kolskim]], nad [[Przedecz (jezioro)|jeziorem Przedecz]], przy ulicy Zamkowej. Obecnie częściowo zachowany w bryle kościoła, który pełni funkcję domu kultury. |
'''Zamek w Przedczu''' – [[zamek]] z XIV wieku zlokalizowany w miejscowości [[Przedecz]] w [[województwo wielkopolskie|województwie wielkopolskim]], [[powiat kolski|powiecie kolskim]], nad [[Przedecz (jezioro)|jeziorem Przedecz]], przy ulicy Zamkowej. Obecnie częściowo zachowany w bryle kościoła, który pełni funkcję domu kultury. |
||
Zamek zbudowany w stylu [[gotyk|gotyckim]] w [[XIV wiek]]u przez [[Kazimierz III Wielki|Kazimierza III Wielkiego]]. Najstarszym elementem murowanym była cylindryczna wieża o średnicy 7 metrów. Długość murów zamkowych założonych na planie prostokąta wynosiła ok. 52 metry na ok. 30 metrów. W północno-zachodnim narożnik muru obwodowego znajdowało się niewysoka wieża bramna na planie czworoboku, do której prowadził [[most zwodzony]]. Gotycki zamek spłonął w [[1538]] roku. Około 1555 roku zamek został przebudowany przez starostę Wojciecha Korycińskiego, który zamek wyremontował i polecił przebić nową bramę w zachodnim murze, obok dawnej wieży bramnej, wzmocnionym przedbramiem. Nadbudowano też wieżę o renesansową attykę. Do wieży dobudowano budynek mieszkalny zwany ''kamienicą'' o wymiarach 11,47 x 28,42 metra. Pod zamkiem znajdowały się zabudowania gospodarcze podzamcza zwane ''Przygródkiem'', gdzie była kuźnia, stajnia na 48 koni, wozownia, obora, browar, kancelaria itp. Zamek został częściowo zrujnowany w czasie wojen w połowie [[XVII wiek]]u. |
|||
⚫ | |||
⚫ | |||
Wpisany do rejestru zabytków 14.11.1967. |
|||
Wpisany do rejestru zabytków w dniu 14.11.1967. W dniu 11 grudnia 1977 roku w zamku rozpoczął działalność Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury. |
|||
== Przypisy == |
== Przypisy == |
||
Linia 41: | Linia 43: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
*[http://kpbc.umk.pl/dlibra/applet?mimetype=image%2Fx.djvu&sec=false&handler=djvu_html5&content_url=%2FContent%2F49797%2Fmdd_600001.djvu&p=6 Łbik Lech, ''Zamek w Przedczu na Kujawach''<nowiki> [w:] Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu - 2001, z. 6, s. 123-144</nowiki>] |
|||
* Polska: mapa zamków - Warszawa Wrocław: Polskie Przedsiębiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera, [[1995]] |
|||
*Pietrzak Jan, ''Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych prowincji wielkopolskiej'' |
|||
*Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan, ''Leksykon zamków w Polsce'' |
|||
*Kajzer Leszek, ''Wieże zamków prowincji wielkopolskiej'' |
|||
*W. Posadzy, ''Studium historyczno-urbanistyczne miasta Przedcza'', Poznań 1962- maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu, Delegatura w Koninie, s. 4, 8-9, 13-14, 15 |
|||
*Z. Nawrocki, ''Przedecz- zamek. Dokumentacja historyczno-konserwatorska'', Toruń 1967 - maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu, Delegatura w Koninie |
|||
*I. Slawiński, ''Zamek Przedecz- później kościół ewangelicki. Inwentaryzacja budowlano-konserwatorska i badania architektoniczne'', Toruń 1967- maszynopis w zbiorach Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu; |
|||
*''Przedecz, powiat Włocławek. Kościół ewangelicki - dawny zamek piastowski. Inwentaryzacja budowlano-konserwatorska odkrywek architektonicznych'', cz. 1-2, Toruń 1973-1974- maszynopis w zbiorach Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu; |
|||
{{DEFAULTSORT:Przedecz}} |
{{DEFAULTSORT:Przedecz}} |
Wersja z 12:01, 17 lip 2018
nr rej. 242/20 z 14.11.1967[1] | |
Ruiny zamku w Przedczu | |
Państwo | |
---|---|
Miejscowość | |
Adres |
ul. Zamkowa |
Rozpoczęcie budowy |
XIV w. |
Położenie na mapie Przedeczy | |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa wielkopolskiego | |
Położenie na mapie powiatu kolskiego | |
Położenie na mapie gminy Przedecz | |
52°19′55″N 18°53′57″E/52,331944 18,899167 |
Zamek w Przedczu – zamek z XIV wieku zlokalizowany w miejscowości Przedecz w województwie wielkopolskim, powiecie kolskim, nad jeziorem Przedecz, przy ulicy Zamkowej. Obecnie częściowo zachowany w bryle kościoła, który pełni funkcję domu kultury.
Zamek zbudowany w stylu gotyckim w XIV wieku przez Kazimierza III Wielkiego. Najstarszym elementem murowanym była cylindryczna wieża o średnicy 7 metrów. Długość murów zamkowych założonych na planie prostokąta wynosiła ok. 52 metry na ok. 30 metrów. W północno-zachodnim narożnik muru obwodowego znajdowało się niewysoka wieża bramna na planie czworoboku, do której prowadził most zwodzony. Gotycki zamek spłonął w 1538 roku. Około 1555 roku zamek został przebudowany przez starostę Wojciecha Korycińskiego, który zamek wyremontował i polecił przebić nową bramę w zachodnim murze, obok dawnej wieży bramnej, wzmocnionym przedbramiem. Nadbudowano też wieżę o renesansową attykę. Do wieży dobudowano budynek mieszkalny zwany kamienicą o wymiarach 11,47 x 28,42 metra. Pod zamkiem znajdowały się zabudowania gospodarcze podzamcza zwane Przygródkiem, gdzie była kuźnia, stajnia na 48 koni, wozownia, obora, browar, kancelaria itp. Zamek został częściowo zrujnowany w czasie wojen w połowie XVII wieku.
Rozebrany w 1789 roku na budowę kościoła ewangelickiego. Zachowała się wieża zamku zamieniona na dzwonnicę oraz sklepione piwnice.
Wpisany do rejestru zabytków w dniu 14.11.1967. W dniu 11 grudnia 1977 roku w zamku rozpoczął działalność Miejsko-Gminny Ośrodek Kultury.
Przypisy
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo wielkopolkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 31 marca 2024 [dostęp 2012-12-26] .
Bibliografia
- Łbik Lech, Zamek w Przedczu na Kujawach [w:] Materiały do Dziejów Kultury i Sztuki Bydgoszczy i Regionu - 2001, z. 6, s. 123-144
- Pietrzak Jan, Zamki i dwory obronne w dobrach państwowych prowincji wielkopolskiej
- Kajzer Leszek, Kołodziejski Stanisław, Salm Jan, Leksykon zamków w Polsce
- Kajzer Leszek, Wieże zamków prowincji wielkopolskiej
- W. Posadzy, Studium historyczno-urbanistyczne miasta Przedcza, Poznań 1962- maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu, Delegatura w Koninie, s. 4, 8-9, 13-14, 15
- Z. Nawrocki, Przedecz- zamek. Dokumentacja historyczno-konserwatorska, Toruń 1967 - maszynopis w Archiwum Wojewódzkiego Oddziału Służby Ochrony Zabytków w Poznaniu, Delegatura w Koninie
- I. Slawiński, Zamek Przedecz- później kościół ewangelicki. Inwentaryzacja budowlano-konserwatorska i badania architektoniczne, Toruń 1967- maszynopis w zbiorach Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu;
- Przedecz, powiat Włocławek. Kościół ewangelicki - dawny zamek piastowski. Inwentaryzacja budowlano-konserwatorska odkrywek architektonicznych, cz. 1-2, Toruń 1973-1974- maszynopis w zbiorach Regionalnego Ośrodka Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu;