Przejdź do zawartości

Zamek w Ćmielowie: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Przeglądaj historię interaktywnie
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
← poprzednia edycjanastępna edycja →
Usunięta treść Dodana treść
WizualnieWikikod
AndrzeiBOT (dyskusja | edycje)
Boty
404 682 edycje
m Bot poprawia linkowanie wewnętrzne oraz inne drobne sprawy
Konarski (dyskusja | edycje)
11 504 edycje
drobne merytoryczne
Linia 34: Linia 34:


== Historia ==
== Historia ==
Zamek w Ćmielowie pojawia się w dokumentach w 1388 roku, jednak dotyczą one raczej warowni w pobliskim [[Podgrodzie (województwo świętokrzyskie)|Podgrodziu]]. Istniejące obecnie ruiny to pozostałość po zamku zbudowanym w latach 1519–1531 przez [[Krzysztof Szydłowiecki|Krzysztofa Szydłowieckiego]].
Zamek w Ćmielowie pojawia się w dokumentach w 1388 roku, jednak dotyczą one raczej warowni w pobliskim [[Podgrodzie (województwo świętokrzyskie)|Podgrodziu]]. Istniejące obecnie ruiny to pozostałość po renesansowym zamku zbudowanym w latach 1519–1531 przez [[Krzysztof Szydłowiecki|Krzysztofa Szydłowieckiego]].


Zamek składał się z dwóch członów, właściwego zamku ulokowanego na wyspie oraz przedzamcza z wieżą bramną na południu. Znajdowały się tu dwa budynki mieszkalne połączone zamkową kaplicą. Kaplica składała się z [[nawa|nawy]] i zamkniętego wielobocznie [[prezbiterium]]. Była ona ulokowana w przyziemiu. Ponad nią znajdowały się pomieszczenia mieszkalne. Brama przejazdowa, która znajduje się w przyziemiu wieży jest przysklepiona. Otwory wjazdowe [[ostrołuk]]owe z [[Cios (architektura)|ciosowymi]] obramieniami. Po obydwu stronach otworu bramnego znajdują się strzelnice kluczowe. Ponad bramą umieszczona była tablica fundacyjna z 1531 roku w [[renesans]]owym obramieniu. W 1549 roku na zamku urodził się [[Mikołaj Krzysztof Radziwiłł]]. Potem zamek należał do [[Tarnowscy|Tarnowskich]]. Po 1606 roku właścicielem zamku był [[Janusz Ostrogski]], który traktował zamek jako swoją główną siedzibę, w związku z czym wzmocnił obronność zamku budując w narożach cztery bastiony ziemne. Po jego bezpotomnej śmierci w 1621 roku, zamek odziedziczył ród Zasławskich, a później [[Wiśniowieccy|Wiśniowieckich]]. W 1657 roku został zdobyty przez Szwedów. Podczas wojny północnej zamek został zniszczony w 1702 roku i częściowo rozebrany. W 1709 roku dobra w których leżał zamek stały się własnością Aleksandra Dominika Lubomirskiego. W 1753 roku właścicielem zamku został kanclerz [[Jacek Małachowski]].
Zamek składał się z dwóch członów, właściwego zamku ulokowanego na wyspie oraz przedzamcza z wieżą bramną na południu. Znajdowały się tu dwa budynki mieszkalne połączone zamkową kaplicą. Kaplica składała się z [[nawa|nawy]] i zamkniętego wielobocznie [[prezbiterium]]. Była ona ulokowana w przyziemiu. Ponad nią znajdowały się pomieszczenia mieszkalne. Brama przejazdowa, która znajduje się w przyziemiu wieży jest przysklepiona. Otwory wjazdowe [[ostrołuk]]owe z [[Cios (architektura)|ciosowymi]] obramieniami. Po obydwu stronach otworu bramnego znajdują się strzelnice kluczowe. Ponad bramą umieszczona była tablica fundacyjna z 1531 roku w [[renesans]]owym obramieniu. W 1549 roku na zamku urodził się [[Mikołaj Krzysztof Radziwiłł]]. Potem zamek należał do [[Tarnowscy|Tarnowskich]]. Po 1606 roku właścicielem zamku był [[Janusz Ostrogski]], który traktował zamek jako swoją główną siedzibę, w związku z czym wzmocnił obronność zamku budując w narożach cztery bastiony ziemne. Po jego bezpotomnej śmierci w 1621 roku, zamek odziedziczył ród Zasławskich, a później [[Wiśniowieccy|Wiśniowieckich]]. W 1657 roku został zdobyty przez Szwedów. Podczas [[III wojna północna|III wojny północnej]] zamek w 1702 roku został zniszczony i częściowo rozebrany. W 1709 roku dobra, w których leżał zamek, stały się własnością [[Aleksander Dominik Lubomirski|Aleksandra Dominika Lubomirskiego]]. W 1753 roku właścicielem zamku został kanclerz [[Jacek Małachowski]].


Około 1800 roku przedzamcze przerobiono na [[browar]], w 1905 na [[Łaźnia|łaźnię]], a w 1944 roku Niemcy urządzili w nim szpital wojskowy. W 2009 roku zamek stał się własnością osoby prywatnej, do której należy też [[Zamek Niesytno]]. W tym samym roku powstało Centrum Edukacji Historycznej „Zamek Ćmielów”. Na zamku przeprowadzono wykopaliska archeologiczne i urządzono wystawę. Po niedługim czasie jednak zamek ponownie został opuszczony.
Około 1800 roku przedzamcze przerobiono na [[browar]], w 1905 na [[Łaźnia|łaźnię]], a w 1944 roku Niemcy urządzili w nim szpital wojskowy. W 2009 roku zamek stał się własnością osoby prywatnej, do której należy też [[Zamek Niesytno]]. W tym samym roku powstało Centrum Edukacji Historycznej „Zamek Ćmielów”. Na zamku przeprowadzono wykopaliska archeologiczne i urządzono wystawę. Po niedługim czasie jednak zamek ponownie został opuszczony.

Wersja z 10:26, 1 kwi 2020

Zamek w Ćmielowie
Symbol zabytku nr rej. A.600/1-5 z 4.12.1956, z 23.04.1967 i z 20.05.1977[1]
Ilustracja
Ruiny zamku
Państwo

 Polska

Miejscowość

Ćmielów

Typ budynku

zamek

Położenie na mapie Ćmielowa
Mapa konturowa Ćmielowa, blisko centrum na lewo znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Ćmielowie”
Położenie na mapie Polski
Mapa konturowa Polski, po prawej nieco na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Ćmielowie”
Położenie na mapie województwa świętokrzyskiego
Mapa konturowa województwa świętokrzyskiego, po prawej nieco u góry znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Ćmielowie”
Położenie na mapie powiatu ostrowieckiego
Mapa konturowa powiatu ostrowieckiego, blisko centrum po prawej na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Ćmielowie”
Położenie na mapie gminy Ćmielów
Mapa konturowa gminy Ćmielów, blisko centrum na dole znajduje się ikonka zamku z wieżą z opisem „Zamek w Ćmielowie”
Ziemia50°53′29″N 21°31′10″E/50,891389 21,519444
Multimedia w Wikimedia Commons

Zamek w Ćmielowie – niezachowany zamek w miejscowości Ćmielów w Małopolsce, województwie świętokrzyskim.

Historia

Zamek w Ćmielowie pojawia się w dokumentach w 1388 roku, jednak dotyczą one raczej warowni w pobliskim Podgrodziu. Istniejące obecnie ruiny to pozostałość po renesansowym zamku zbudowanym w latach 1519–1531 przez Krzysztofa Szydłowieckiego.

Zamek składał się z dwóch członów, właściwego zamku ulokowanego na wyspie oraz przedzamcza z wieżą bramną na południu. Znajdowały się tu dwa budynki mieszkalne połączone zamkową kaplicą. Kaplica składała się z nawy i zamkniętego wielobocznie prezbiterium. Była ona ulokowana w przyziemiu. Ponad nią znajdowały się pomieszczenia mieszkalne. Brama przejazdowa, która znajduje się w przyziemiu wieży jest przysklepiona. Otwory wjazdowe ostrołukowe z ciosowymi obramieniami. Po obydwu stronach otworu bramnego znajdują się strzelnice kluczowe. Ponad bramą umieszczona była tablica fundacyjna z 1531 roku w renesansowym obramieniu. W 1549 roku na zamku urodził się Mikołaj Krzysztof Radziwiłł. Potem zamek należał do Tarnowskich. Po 1606 roku właścicielem zamku był Janusz Ostrogski, który traktował zamek jako swoją główną siedzibę, w związku z czym wzmocnił obronność zamku budując w narożach cztery bastiony ziemne. Po jego bezpotomnej śmierci w 1621 roku, zamek odziedziczył ród Zasławskich, a później Wiśniowieckich. W 1657 roku został zdobyty przez Szwedów. Podczas III wojny północnej zamek w 1702 roku został zniszczony i częściowo rozebrany. W 1709 roku dobra, w których leżał zamek, stały się własnością Aleksandra Dominika Lubomirskiego. W 1753 roku właścicielem zamku został kanclerz Jacek Małachowski.

Około 1800 roku przedzamcze przerobiono na browar, w 1905 na łaźnię, a w 1944 roku Niemcy urządzili w nim szpital wojskowy. W 2009 roku zamek stał się własnością osoby prywatnej, do której należy też Zamek Niesytno. W tym samym roku powstało Centrum Edukacji Historycznej „Zamek Ćmielów”. Na zamku przeprowadzono wykopaliska archeologiczne i urządzono wystawę. Po niedługim czasie jednak zamek ponownie został opuszczony.

Badania archeologiczne

  • lata 2009, 2010 – dr Mariusz Ziółkowski

Zamek obecnie

Z właściwego zamku zachowały się fragmenty murów, a z przedzamcza wieża bramna połączona z budynkiem gospodarczym. Ślady bastionów zachowały się do dzisiaj, z wyjątkiem jednego, znajdującego się od strony południowo-wschodniej, który uległ całkowitemu zniszczeniu.

Przypisy

  1. ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo świętokrzyskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 23 lipca 2024, s. 44 [dostęp 2015-12-21].

Bibliografia

Szablon:Zamki Kielecczyzny

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Zamek_w_Ćmielowie&oldid=59270133”