Llullaillaco: Różnice pomiędzy wersjami
24°43′S 68°32′W/-24,716667 -68,533333| [wersja przejrzana] | [wersja nieprzejrzana] |
m drobne techniczne |
dodanie informacji na temat fauny i flory Znaczniki: Wycofane VisualEditor |
||
| Linia 26: | Linia 26: | ||
Pierwszego wejścia dokonali [[Bión González]] i [[Juan Harseim]] 1 grudnia 1952 roku<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.guiasdealtura.com.ar/notas2.html |tytuł=Las Montañas Mas Altas De América<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |data dostępu=2010-12-13 |archiwum=https://web.archive.org/web/20081026103340/http://www.guiasdealtura.com.ar/notas2.html |zarchiwizowano=2008-10-26 }}</ref>. |
Pierwszego wejścia dokonali [[Bión González]] i [[Juan Harseim]] 1 grudnia 1952 roku<ref>{{Cytuj stronę |url=http://www.guiasdealtura.com.ar/notas2.html |tytuł=Las Montañas Mas Altas De América<!-- Tytuł wygenerowany przez bota --> |data dostępu=2010-12-13 |archiwum=https://web.archive.org/web/20081026103340/http://www.guiasdealtura.com.ar/notas2.html |zarchiwizowano=2008-10-26 }}</ref>. |
||
== Flora i fauna == |
|||
Roślinność jest rzadka w suchym klimacie, zwłaszcza poniżej 3700–3800 m n.p.m., gdzie opady są zbyt niskie, aby umożliwić rozwój roślinności. Przybiera formę stepu z rzadkimi roślinami poduszkowymi i krzewami. Acantholippia punensis, Atriplex imbricata i Cristaria andicola to gatunki pierwsze rośliny, które wyrosły powyżej tego wzniesienia. Na wysokości 3900 m n.p.m. łączy je Stipa frigida, którą można spotkać na wysokości do 4910 m n.p.m. Maksymalne zagęszczenie roślinności występuje na wysokości 4250 m przy 12% powierzchni. Oprócz wcześniej wymienionych roślin na tej wysokości występują Adesmia spinosissima, Fabiana bryoides, Mulinum crassifolium i Parastrephia quadrangularis. Powyżej tej wysokości szata roślinna ponownie maleje, prawdopodobnie z powodu niskich temperatur i znika powyżej 5000 m npm; większość wulkanu leży powyżej tej linii. Deyeuxia curvula, Distichia muscoides i Oxychloe andina tworzą tereny podmokłe (bofedales) w dolinach. |
|||
Faunę reprezentują jelenie, guanako, wikunie i vizcachas. Szczególnie wokół zbiorników wodnych[162] żyją ptaki takie jak kaczki, flamingi i nandu.Większość zwierząt nie osiąga wysokości powyżej 4600 m. Nazwa gatunku skorpiona pochodzi od wulkanu. Wydaje się, że na Llullaillaco występuje populacja myszy Phyllotis xanthopygus; prawdopodobnie jest to stała populacja położona najwyżej ze wszystkich znanych gatunków kręgowców. |
|||
Porosty rosną na skałach. Glony, w tym glony śnieżne i sinice żyją na penitentach, czasami tworząc kolorowe plamy, a w Lago Llullaillaco rosną glony i maty mikrobiologiczne.[170] W jeziorze odkryto gatunek bakterii. Mikroorganizmy w jeziorze przypominają te z innych jezior środkowoandyjskich, takich jak Aguas Calientes i jezioro Licancabur, pod pewnymi względami i różnią się pod innymi. W glebie (dokładniej: tefry) Llullaillaco znaleziono ubogie w gatunki zbiorowiska grzybów i bakterii, przy czym najpospolitszym gatunkiem jest grzyb Naganishia friedmanii. Gleby są wyjątkowo ubogie w materię organiczną i występują w nich proste zbiorowiska ekologiczne. Muszą przetrwać warunki środowiskowe, jedne z najbardziej ekstremalnych na naszej planecie, z suchością, silnym promieniowaniem UV, codziennymi cyklami zamrażania i rozmrażania oraz brakiem składników odżywczych. Życie może zależeć od nietypowych źródeł pożywienia, takich jak gazowy tlenek węgla lub materiał organiczny (np. pozostałości roślin) przenoszony w góry przez wiatr, podczas gdy organizmy fotosyntetyzujące są ograniczone do miejsc o większej dostępności wody. |
|||
Obszar Llullaillaco jest częścią Parku Narodowego Llullaillaco, obszaru chronionego utworzonego w 1995 i nazwanego na cześć góry. Zanieczyszczenie powietrza z kopalni miedzi Escondida może dotrzeć do Llullaillaco i zagrozić tamtejszym ekosystemom |
|||
== Uwagi == |
== Uwagi == |
||
Wersja z 17:52, 25 maj 2024
 Wulkan Llullaillaco | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie |
departament Los Andes |
| Pasmo | |
| Wysokość |
6739 m n.p.m. |
| Wybitność |
2344 m |
| Pierwsze wejście |
1 grudnia 1952 |
Położenie na mapie prowincji Salta  | |
Położenie na mapie Argentyny  | |
| 24°43′S 68°32′W/-24,716667 -68,533333
| |
Llullaillaco – najwyższy na Ziemi (6739 m n.p.m.) czynny wulkan[a].
Stratowulkan znajduje się w Ameryce Południowej w Andach Środkowych na granicy Argentyny i Chile, na obszarze Puna de Atacama. Zanotowano erupcje w latach: 1854, 1868, 1877.
Najwyższe partie pokryte wiecznym śniegiem, ze względu na położenie w obszarze klimatu zwrotnikowego – gorącego i skrajnie suchego, znajduje się tutaj najwyżej położona na kuli ziemskiej granica wiecznego śniegu (powyżej 6000 m n.p.m.).
Na lodowcu w pierwszej dekadzie XXI wieku znaleziono zmumifikowane zwłoki trojga inkaskich dzieci (tzw. Dzieci z Llullaillaco).
Pierwszego wejścia dokonali Bión González i Juan Harseim 1 grudnia 1952 roku[1].
Flora i fauna
Roślinność jest rzadka w suchym klimacie, zwłaszcza poniżej 3700–3800 m n.p.m., gdzie opady są zbyt niskie, aby umożliwić rozwój roślinności. Przybiera formę stepu z rzadkimi roślinami poduszkowymi i krzewami. Acantholippia punensis, Atriplex imbricata i Cristaria andicola to gatunki pierwsze rośliny, które wyrosły powyżej tego wzniesienia. Na wysokości 3900 m n.p.m. łączy je Stipa frigida, którą można spotkać na wysokości do 4910 m n.p.m. Maksymalne zagęszczenie roślinności występuje na wysokości 4250 m przy 12% powierzchni. Oprócz wcześniej wymienionych roślin na tej wysokości występują Adesmia spinosissima, Fabiana bryoides, Mulinum crassifolium i Parastrephia quadrangularis. Powyżej tej wysokości szata roślinna ponownie maleje, prawdopodobnie z powodu niskich temperatur i znika powyżej 5000 m npm; większość wulkanu leży powyżej tej linii. Deyeuxia curvula, Distichia muscoides i Oxychloe andina tworzą tereny podmokłe (bofedales) w dolinach.
Faunę reprezentują jelenie, guanako, wikunie i vizcachas. Szczególnie wokół zbiorników wodnych[162] żyją ptaki takie jak kaczki, flamingi i nandu.Większość zwierząt nie osiąga wysokości powyżej 4600 m. Nazwa gatunku skorpiona pochodzi od wulkanu. Wydaje się, że na Llullaillaco występuje populacja myszy Phyllotis xanthopygus; prawdopodobnie jest to stała populacja położona najwyżej ze wszystkich znanych gatunków kręgowców.
Porosty rosną na skałach. Glony, w tym glony śnieżne i sinice żyją na penitentach, czasami tworząc kolorowe plamy, a w Lago Llullaillaco rosną glony i maty mikrobiologiczne.[170] W jeziorze odkryto gatunek bakterii. Mikroorganizmy w jeziorze przypominają te z innych jezior środkowoandyjskich, takich jak Aguas Calientes i jezioro Licancabur, pod pewnymi względami i różnią się pod innymi. W glebie (dokładniej: tefry) Llullaillaco znaleziono ubogie w gatunki zbiorowiska grzybów i bakterii, przy czym najpospolitszym gatunkiem jest grzyb Naganishia friedmanii. Gleby są wyjątkowo ubogie w materię organiczną i występują w nich proste zbiorowiska ekologiczne. Muszą przetrwać warunki środowiskowe, jedne z najbardziej ekstremalnych na naszej planecie, z suchością, silnym promieniowaniem UV, codziennymi cyklami zamrażania i rozmrażania oraz brakiem składników odżywczych. Życie może zależeć od nietypowych źródeł pożywienia, takich jak gazowy tlenek węgla lub materiał organiczny (np. pozostałości roślin) przenoszony w góry przez wiatr, podczas gdy organizmy fotosyntetyzujące są ograniczone do miejsc o większej dostępności wody.
Obszar Llullaillaco jest częścią Parku Narodowego Llullaillaco, obszaru chronionego utworzonego w 1995 i nazwanego na cześć góry. Zanieczyszczenie powietrza z kopalni miedzi Escondida może dotrzeć do Llullaillaco i zagrozić tamtejszym ekosystemom
Uwagi
- ↑ Ojos del Salado ma wysokość 6893 m n.p.m., ale jest wygasły
Przypisy
- ↑ Las Montañas Mas Altas De América. [dostęp 2010-12-13]. [zarchiwizowane z tego adresu (2008-10-26)].