Żegota Pauli: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Dodano kategorię "Pochowani na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie" za pomocą HotCat
drobne merytoryczne, źródła/przypisy
Linia 4: Linia 4:
Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "[[krajoznawstwo]]". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] (m. in. w [[Pieniny]]), której opis ogłosił później pt. ''Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831''. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o [[Święta Kinga|św. Kindze]]). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. [[Michał Głowacki]] "Świętopełk", później jeden z organizatorów [[Powstanie chochołowskie|„poruseństwa” chochołowskiego]]. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840-42 podróżował po [[Beskidy|Beskidach]], docierając do [[Żywiec|Żywca]]. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym [[Lwów|Lwowa]]. W 1854 r. odbył większą podróż w [[Tatry]] i na [[Spisz]]. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum [[Potoccy|Potockich]] w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i [[Podhale|Podhala]] (przechowywane w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]).
Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "[[krajoznawstwo]]". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po [[Galicja (Europa Środkowa)|Galicji]] (m. in. w [[Pieniny]]), której opis ogłosił później pt. ''Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831''. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o [[Święta Kinga|św. Kindze]]). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. [[Michał Głowacki]] "Świętopełk", później jeden z organizatorów [[Powstanie chochołowskie|„poruseństwa” chochołowskiego]]. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840-42 podróżował po [[Beskidy|Beskidach]], docierając do [[Żywiec|Żywca]]. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym [[Lwów|Lwowa]]. W 1854 r. odbył większą podróż w [[Tatry]] i na [[Spisz]]. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum [[Potoccy|Potockich]] w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i [[Podhale|Podhala]] (przechowywane w [[Biblioteka Jagiellońska|Bibliotece Jagiellońskiej]]).


W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru [[Bonifratrzy|bonifratrów]], gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł. Płyta nagrobna Pauliego znajduje się na krakowskim [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]]. Upamiętnia go również epitafium w [[Kościół św. Anny w Krakowie|kościele św. Anny w Krakowie]].
W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru [[Bonifratrzy|bonifratrów]] przy ul. Krakowskiej 48, gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł, głoszącą: "W tych celkach Braci Miłosierdzia przemieszkał ostatnich 25 lat życia swego Żegota Pauli, nestor archeologów i etnografów polskich; historiograf Uniwersytetu Jagiellońskiego"<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Krawczuk| imię = Aleksander| autor link = Aleksander Krawczuk| tytuł = Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki część 3 i 4| wydawca = Krajowa Agencja Wydawnicza w Krakowie| miejsce = Kraków| rok = 1988| strony = 129| isbn = 83-03-02300-4}}</ref>.. Pochowany został na [[Cmentarz Rakowicki|Cmentarzu Rakowickim]] w Krakowie, w kwaterze Kr<ref>{{cytuj książkę |nazwisko = Grodziska-Ożóg| imię = Karolina| autor link = Karolina Grodziska| tytuł = Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939)| wydanie = II| wydawca = Wydawnictwo Literackie| miejsce = Kraków| rok = 1987| strony = 131| isbn = 83-08-01428-3}}</ref>. Upamiętnia go również epitafium w [[Kościół św. Anny w Krakowie|kościele św. Anny w Krakowie]].


=== Publikacje ===
=== Publikacje ===
Linia 13: Linia 13:
* ''Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621'', Kraków [[1853]]
* ''Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621'', Kraków [[1853]]
* ''Spór o Morskie Oko'' (Kraków 1891, odbitka z "[[Czas]]u")
* ''Spór o Morskie Oko'' (Kraków 1891, odbitka z "[[Czas]]u")

{{przypisy}}


=== Bibliografia ===
=== Bibliografia ===

Wersja z 17:48, 21 kwi 2014

Strona tytułowa "Pieśni ludu polskiego w Galicji"

Żegota Pauli, właśc. (do 1831 r.) Ignacy Pauli (ur. 1 lipca 1814 w Nowym Saczu, zm. 20 października 1895 w Krakowie) – polski historyk i archeolog, bibliotekarz i bibliograf, badacz polskiej i słowiańskiej kultury ludowej, jeden z pierwszych polskich etnografów i krajoznawców.

Od najwcześniejszych lat interesował się wszystkimi tymi dziedzinami wiedzy, które łącznie mieścimy dziś w haśle "krajoznawstwo". Jeszcze jako uczeń nowosądeckiego gimnazjum odbył swą pierwszą podróż po Galicji (m. in. w Pieniny), której opis ogłosił później pt. Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831. Zawarł w nim m.in. szereg danych historycznych, opisy strojów i zwyczajów górali pienińskich oraz podania ludowe (w tym o św. Kindze). Ważny wpływ na jego późniejsze zainteresowania posiadał sądecki wikary i katecheta ks. Michał Głowacki "Świętopełk", później jeden z organizatorów „poruseństwa” chochołowskiego. W latach 1835/36 był więziony za kontakty z patriotyczną spiskową organizacją młodzieży lwowskiej. W latach 1840-42 podróżował po Beskidach, docierając do Żywca. Od 1843 r. brał czynny udział w życiu literackim i politycznym Lwowa. W 1854 r. odbył większą podróż w Tatry i na Spisz. Pracował jako bibliotekarz i konserwator archiwum Potockich w Krakowie, a następnie (od 1872 r.) w Bibliotece Jagiellońskiej. Poza wydanymi pozycjami pozostawił liczne materiały rękopiśmienne, m.in. tekę materiałów dotyczących Tatr i Podhala (przechowywane w Bibliotece Jagiellońskiej).

W 1896 r. Pauli został uczczony w Krakowie tablicą pamiątkową na murze klasztoru bonifratrów przy ul. Krakowskiej 48, gdzie przez szereg lat mieszkał i gdzie zmarł, głoszącą: "W tych celkach Braci Miłosierdzia przemieszkał ostatnich 25 lat życia swego Żegota Pauli, nestor archeologów i etnografów polskich; historiograf Uniwersytetu Jagiellońskiego"[1].. Pochowany został na Cmentarzu Rakowickim w Krakowie, w kwaterze Kr[2]. Upamiętnia go również epitafium w kościele św. Anny w Krakowie.

Publikacje

  • Wyimki z podróży po Galicyi w r. 1831 ("Rozmaitości" nr 47-52/1835)
  • Pieśni ludu polskiego w Galicji (1838)
  • Pieśni ludu ruskiego w Galicji (t. 1-2, Lwów 1839-40)
  • Pamiątki do życia i sprawy Samuela i Krzysztofa Zborowskich, Lwów 1846
  • Pamiętniki o wyprawie chocimskiej r. 1621, Kraków 1853
  • Spór o Morskie Oko (Kraków 1891, odbitka z "Czasu")
  1. Aleksander Krawczuk: Opowieści o zmarłych. Cmentarz Rakowicki część 3 i 4. Kraków: Krajowa Agencja Wydawnicza w Krakowie, 1988, s. 129. ISBN 83-03-02300-4.
  2. Karolina Grodziska-Ożóg: Cmentarz Rakowicki w Krakowie (1803-1939). Wyd. II. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 1987, s. 131. ISBN 83-08-01428-3.

Bibliografia

  1. Encyklopedia powszechna PWN, t. 5. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1974.
  2. Zofia Radwańska-Paryska, Witold Henryk Paryski: Wielka encyklopedia tatrzańska. Poronin: Wyd. Górskie, 2004. ISBN 83-7104-009-1.
  3. Ks. Witold Józef Kowalów, Ks. Michał Stanisław Głowacki "Świętopełk" (1804-1846). Folklorysta i współorganizator powstania, Biały Dunajec - Ostróg 1999.

Linki zewnętrzne