Kretowate: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Linia 42: Linia 42:
[[Plik:Desman-drawing.jpg|thumb|240px|[[Wychuchol ukraiński]]]]
[[Plik:Desman-drawing.jpg|thumb|240px|[[Wychuchol ukraiński]]]]


{{Przypisy|przypisy =
{{Przypisy||przypisy =
* <ref name="miiz">Nazwa polska za: {{Cytuj książkę | autor = Włodzimierz Cichocki, Agnieszka Ważna, Jan Cichocki, Ewa Rajska, Artur Jasiński, Wiesław Bogdanowicz| tytuł = Polskie nazewnictwo ssaków świata | wydawca = Muzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 75-77}}</ref>
* <ref name="miiz"nunuewjnunj4fwnjnfggfwwwwzeum i Instytut Zoologii PAN | miejsce = Warszawa | rok = 2015 | isbn = 978-83-88147-15-9| strony = 75-77}}</ref>
* <ref name="msz">{{cytuj książkę |nazwisko = Kowalski (redaktor naukowy)| imię = K.|nazwisko2 = Krzanowski |imię2 = A.|nazwisko3 = Kubiak|imię3 = H.|nazwisko4 = Rzebik-Kowalska|imię4 = G. |nazwisko5 = Sych|imię5 = L.| wydanie = IV| tytuł = Ssaki|wydawca = Wiedza Powszechna| seria = Mały słownik zoologiczny | miejsce = Warszawa| rok = 1991| strony = 151|isbn = 83-214-0637-8}}</ref>
* <ref name="msz">{{cytuj książkę |nazwisko = Kowalski (redaktor naukowy)| imię = K.|nazwisko2 = Krzanowski |imię2 = A.|nazwisko3 = Kubiak|imię3 = H.|nazwisko4 = Rzebik-Kowalska|imię4 = G. |nazwisko5 = Sych|imię5 = L.| wydanie = IV| tytuł = Ssaki|wydawca = Wiedza Powszechna| seria = Mały słownik zoologiczny | miejsce = Warszawa| rok = 1991| strony = 151|isbn = 83-214-0637-8}}</ref>
}}
}}

Wersja z 18:37, 3 paź 2016

Kretowate
Talpidae[1]
G. Fischer, 1817
Ilustracja
Kret europejski
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

strunowce

Podtyp

kręgowce

Gromada

ssaki

Podgromada

żyworodne

Infragromada

łożyskowce

Rząd

ryjówkokształtne

Rodzina

kretowate

Podrodziny

zobacz opis w tekście

Kretowate[2][3] (Talpidae) – rodzina ssaków z rzędu ryjówkokształtnych (Soricomorpha) przystosowanych do życia pod ziemią.

Występowanie

Występują na półkuli północnej – w Europie. Azji i Ameryce Północnej. Jedynym przedstawicielem rodziny występującym współcześnie na terenie Polski jest kret europejski (Talpa europaea). Kretowate są znane ze śladów kopalnych eocenu. Na terenie Polski występowały w pliocenie wymarłe gatunki z podrodziny Desmaninae.

Charakterystyka

Budową ciała zbliżone są do ryjówkowatych. Charakteryzują się niewielkimi rozmiarami ciała, wąską, spłaszczoną czaszką z charakterystycznymi cienkimi łukami jarzmowymi. Większość ma silnie rozwinięte, zwrócone na zewnątrz, zakończone szpadlowatymi pazurami przednie kończyny przystosowane do kopania tuneli. Niektóre gatunki potrafią wykopać dziennie do 20 m podziemnego korytarza[4]. Mają małe, często silnie uwstecznione oczy. Na pyszczkach i kończynach występują włosy czuciowe (zatokowe). U przedstawicieli podrodziny Talpinae brak uszu zewnętrznych. Otwory słuchowe mogą być przysłaniane małymi fałdami skórnymi, dzięki którym ziemia nie dostaje się do uszu.

Wzór zębowy przedstawia się następująco:

Wzór zębowy I C P M
32-44 = 2-3 1 3-4 3
1-3 0-1 3-4 3


Tryb życia

Kretowate prowadzą głównie podziemny, a nieliczne ziemnowodny tryb życia. W większości są samotnikami wykazującymi silnie rozwinięty terytorializm. Nie zapadają w sen zimowy. Na zimę gromadzą pod ziemią zapasy. Samica rodzi średnio trzy młode w miocie. Karmi je mlekiem przez ok. miesiąc.

Systematyka

Klasyfikacja rodzajów zaliczanych do rodziny kretowatych ulegała wielu zmianom. Autorzy wyróżniają od 3 do 5[5] podrodzin. Poniżej przedstawiono klasyfikację opartą na badaniach genetycznych Shinohara i in. (2003)[6][2]:

Wychuchol ukraiński
  1. Talpidae, [w:] Integrated Taxonomic Information System (ang.).
  2. a b Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie miiz
    BŁĄD PRZYPISÓW
  3. Błąd w przypisach: Błąd w składni elementu <ref>. Brak tekstu w przypisie o nazwie msz
    BŁĄD PRZYPISÓW
  4. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005, s. 89. ISBN 83-01-14344-4.
  5. Kowalski K. (1971)
  6. Wilson Don E. & Reeder DeeAnn M. (red.) Talpidae. w: Mammal Species of the World. A Taxonomic and Geographic Reference (Wyd. 3.) [on-line]. Johns Hopkins University Press, 2005. (ang.) [dostęp 27 marca 2008]
{{Przypisy}} Nieprawidłowe pola: przypisy.

Bibliografia

  1. Ciszek, D. & P. Myers.: Talpidae. (On-line), Animal Diversity Web, 2000. [dostęp 3 maja 2008]. (ang.).
  2. Kazimierz Kowalski: Ssaki, zarys teriologii. Warszawa: PWN, 1971.
  3. Zwierzęta : encyklopedia ilustrowana. Warszawa: Wydawnictwo Naukowe PWN, 2005. ISBN 83-01-14344-4.