Polskie Termopile: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
Nie podano opisu zmian Znaczniki: Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej) |
m Wycofano edycje użytkownika 195.116.158.98 (dyskusja). Autor przywróconej wersji to Snoflaxe. Znacznik: Wycofanie zmian |
||
Linia 13: | Linia 13: | ||
* '''[[Obrona Wizny]]''' (7–10 września 1939 r.) – bitwa stoczona w trakcie [[kampania wrześniowa|wojny obronnej 1939 r.]] Przeciw 42 200 żołnierzom niemieckim walczyło 720 Polaków pod dowództwem kpt. [[Władysław Raginis|Władysława Raginisa]]. Niemcy dysponowali 350 czołgami, 457 moździerzami, działami i granatnikami, mieli też wsparcie powietrzne 600 samolotów Luftwaffe – na jednego Polaka przypadło więc w przybliżeniu sześćdziesięciu Niemców. Tylko kilkudziesięciu polskich żołnierzy dostało się w niewolę niemiecką. Reszta zginęła walcząc do końca, dowódca dopełnił złożonej wcześniej przysięgi, że żywy nie odda bronionych pozycji. Po wyczerpaniu amunicji i wydaniu rozkazu kapitulacji ostatnim ocalałym podwładnym, sam pozostał na stanowisku dowodzenia i popełnił samobójstwo rozrywając się granatem. |
* '''[[Obrona Wizny]]''' (7–10 września 1939 r.) – bitwa stoczona w trakcie [[kampania wrześniowa|wojny obronnej 1939 r.]] Przeciw 42 200 żołnierzom niemieckim walczyło 720 Polaków pod dowództwem kpt. [[Władysław Raginis|Władysława Raginisa]]. Niemcy dysponowali 350 czołgami, 457 moździerzami, działami i granatnikami, mieli też wsparcie powietrzne 600 samolotów Luftwaffe – na jednego Polaka przypadło więc w przybliżeniu sześćdziesięciu Niemców. Tylko kilkudziesięciu polskich żołnierzy dostało się w niewolę niemiecką. Reszta zginęła walcząc do końca, dowódca dopełnił złożonej wcześniej przysięgi, że żywy nie odda bronionych pozycji. Po wyczerpaniu amunicji i wydaniu rozkazu kapitulacji ostatnim ocalałym podwładnym, sam pozostał na stanowisku dowodzenia i popełnił samobójstwo rozrywając się granatem. |
||
== Bibliografia == |
|||
Lol |
|||
* {{cytuj książkę | nazwisko = Nicieja | imię = Stanisław | autor link = Stanisław Nicieja | tytuł = Zadwórze – Polskie Termopile | wydawca = Śródmiejski Ośrodek Kultury Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich | miejsce = Kraków | rok = 2000}} |
|||
* Wiktorzak A., ''Wizna – Polskie Termopile'', Głos Weterana, nr 9, 1997. |
|||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 14:33, 12 lut 2019
Polskie Termopile – termin publicystyczny, używany na określenie kilku bitew z historii Polski, na wzór starożytnej bitwy pod Termopilami. Wspólnymi cechami wszystkich tych starć, które upodabniają je do desperackiej obrony Spartan przed Persami w wąwozie termopilskim, jest rażąca dysproporcja sił na korzyść strony atakującej, a także odważna postawa obrońców, walczących do wyczerpania zapasów i nawet za cenę śmierci większości oddziału.
Określenia polskie Termopile jako pierwszy użył francuski poeta August Barbier w wierszu Atak pod Węgrowem z 1863 r. Natchnieniem była bitwa pod Węgrowem stoczona w trakcie powstania styczniowego. Poeta porównał atak polskich kosynierów na rosyjskie armaty do heroicznych walk starożytnych Spartan. Wkrótce określenie to przylgnęło na trwałe do boju powstańców; porównania tego starcia do bitwy pod Termopilami znalazły się także w wierszach Vanitas Cypriana Kamila Norwida i Bój pod Węgrowem Marii Konopnickiej. Z czasem zaczęto tak określać również inne bitwy.
Bitwy
Tradycyjne mianem polskich Termopil określa się następujące starcia:
- Bitwa pod Hodowem (11 czerwca 1694 r.) – bitwa pomiędzy wojskami polskimi, a tatarskimi w takcie wojny polsko-tureckiej (1683–1699). Wygrana przez stronę polską dzięki szarży husarii, pomimo stosunku sił wynoszącego w przybliżeniu 100:1 (ok. 40 tys. Tatarów przeciwko 400 Polakom).
- Bitwa pod Węgrowem (3 lutego 1863 r.) – bitwa stoczona w trakcie powstania styczniowego w otoczonej przez rosyjskie wojska wsi Węgrów. Liczący ok. 1 tys. ludzi oddział kosynierów kontratakował w kierunku rosyjskiej artylerii, wybił obsługę dział i zmusił do odwrotu wrogą piechotę za cenę dużych strat własnych.
- Bitwa pod Zadwórzem (17 sierpnia 1920 r.) – bitwa stoczona w trakcie wojny polsko-bolszewickiej we wsi Zadwórze, gdzie batalion polskich wojsk, złożony z ochotników spośród lwowskiej młodzieży, zagrodził drogę na Lwów oddziałom 1 Armii Konnej Siemiona Budionnego. Z 330 polskich żołnierzy poległo 318, kilkunastu rannych dostało się do niewoli. Dowódca batalionu kpt. Bolesław Zajączkowski, popełnił z kilkoma żołnierzami samobójstwo. Zwłoki pięciu oficerów, które udało się zidentyfikować, pochowano na cmentarzu Orląt we Lwowie; pozostali spoczęli na miejscu swej bohaterskiej śmierci, gdzie został usypany kurhan i umieszczona tablica pamiątkowa z napisem: Orlętom, poległym w dniu 17 sierpnia 1920 r. w walkach o całość ziem kresowych.
- Bitwa pod Dytiatynem (16 września 1920 r.) – bitwa stoczona w trakcie wojny polsko-bolszewickiej, gdzie poddziały 13 pułku piechoty i dwie baterie 8 Brygady Artylerii liczące łącznie ok. 600 żołnierzy powstrzymywały przez cały dzień natarcie bolszewickiej piechoty i konnicy w sile ok. 2 tys. ludzi na wzgórzu 385 pod wsią Dytiatyn. Pod koniec starcia na miejscu pozostał już tyko jeden pluton piechoty z 13 pułku i resztki artylerii pod dowództwem kpt. Adama Zająca, które broniły się do ostatniego człowieka. Bohaterska postawa obrońców pozwoliła dać czas na przegrupowanie oddziałom polsko-ukraińskich w okolicach Halicza, które bez osłony 13 PP pod Dytiatynem zostałyby najpewniej zaatakowane od flanki i unicestwione.
- Obrona Wizny (7–10 września 1939 r.) – bitwa stoczona w trakcie wojny obronnej 1939 r. Przeciw 42 200 żołnierzom niemieckim walczyło 720 Polaków pod dowództwem kpt. Władysława Raginisa. Niemcy dysponowali 350 czołgami, 457 moździerzami, działami i granatnikami, mieli też wsparcie powietrzne 600 samolotów Luftwaffe – na jednego Polaka przypadło więc w przybliżeniu sześćdziesięciu Niemców. Tylko kilkudziesięciu polskich żołnierzy dostało się w niewolę niemiecką. Reszta zginęła walcząc do końca, dowódca dopełnił złożonej wcześniej przysięgi, że żywy nie odda bronionych pozycji. Po wyczerpaniu amunicji i wydaniu rozkazu kapitulacji ostatnim ocalałym podwładnym, sam pozostał na stanowisku dowodzenia i popełnił samobójstwo rozrywając się granatem.
Bibliografia
- Stanisław Nicieja: Zadwórze – Polskie Termopile. Kraków: Śródmiejski Ośrodek Kultury Towarzystwo Miłośników Lwowa i Kresów Południowo-Wschodnich, 2000.
- Wiktorzak A., Wizna – Polskie Termopile, Głos Weterana, nr 9, 1997.
Linki zewnętrzne
- Dytiatyn 1920 – Polskie Termopile. [dostęp 2011-10-13]. (pol.).