Uniwersalny czas koordynowany: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
TAI to time atomic international |
Orbwiki107 (dyskusja | edycje) Wycofano ostatnią zmianę treści (wprowadzoną przez 89.76.141.76) i przywrócono wersję 54978560 autorstwa Ghulamabbascs |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
[[Plik:Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej 2015 01.JPG|thumb|280px|Zegary pokazujące czas UTC i czas lokalny w [[Polska|Polsce]] ([[czas środkowoeuropejski letni]]) w [[Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej|Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej]] w [[Warszawa|Warszawie]]]] |
[[Plik:Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej 2015 01.JPG|thumb|280px|Zegary pokazujące czas UTC i czas lokalny w [[Polska|Polsce]] ([[czas środkowoeuropejski letni]]) w [[Instytut Meteorologii i Gospodarki Wodnej|Instytucie Meteorologii i Gospodarki Wodnej]] w [[Warszawa|Warszawie]]]] |
||
'''Uniwersalny czas koordynowany''' ([[język angielski|ang.]] ''Coordinated Universal Time'', ''Universal Time Coordinated''<ref>[http://www.nhc.noaa.gov/aboututc.shtml What is UTC or GMT Time?], nhc.noaa.gov {{lang|en}}</ref>, '''''UTC'''''; [[język francuski|fr.]] ''Temps Universel Coordonné'') – wzorcowy [[czas]] ustalany na podstawie [[Międzynarodowy czas atomowy|TAI]] (fr. '' |
'''Uniwersalny czas koordynowany''' ([[język angielski|ang.]] ''Coordinated Universal Time'', ''Universal Time Coordinated''<ref>[http://www.nhc.noaa.gov/aboututc.shtml What is UTC or GMT Time?], nhc.noaa.gov {{lang|en}}</ref>, '''''UTC'''''; [[język francuski|fr.]] ''Temps Universel Coordonné'') – wzorcowy [[czas]] ustalany na podstawie [[Międzynarodowy czas atomowy|TAI]] (fr. ''Temps Atomique International''), uwzględniający nieregularność [[ruch obrotowy Ziemi|ruchu obrotowego Ziemi]] i koordynowany względem [[czas słoneczny|czasu słonecznego]]. |
||
Aby zapewnić, że [[Słońce]] średnio w ciągu roku przechodzi nad [[południk zerowy|południkiem zerowym]] o godz. 12:00 UTC z dokładnością nie mniejszą niż 0,9 [[sekunda|s]], od czasu do czasu do UTC dodawana jest tzw. [[sekunda przestępna]] (zakłada się również możliwość odjęcia sekundy przestępnej, jednak dotychczas taka konieczność nie zdarzyła się). Operację tę przeprowadza [[IERS]] (''International Earth Rotation and Reference Systems Service''). |
Aby zapewnić, że [[Słońce]] średnio w ciągu roku przechodzi nad [[południk zerowy|południkiem zerowym]] o godz. 12:00 UTC z dokładnością nie mniejszą niż 0,9 [[sekunda|s]], od czasu do czasu do UTC dodawana jest tzw. [[sekunda przestępna]] (zakłada się również możliwość odjęcia sekundy przestępnej, jednak dotychczas taka konieczność nie zdarzyła się). Operację tę przeprowadza [[IERS]] (''International Earth Rotation and Reference Systems Service''). |
Wersja z 16:11, 26 lut 2019
Uniwersalny czas koordynowany (ang. Coordinated Universal Time, Universal Time Coordinated[1], UTC; fr. Temps Universel Coordonné) – wzorcowy czas ustalany na podstawie TAI (fr. Temps Atomique International), uwzględniający nieregularność ruchu obrotowego Ziemi i koordynowany względem czasu słonecznego.
Aby zapewnić, że Słońce średnio w ciągu roku przechodzi nad południkiem zerowym o godz. 12:00 UTC z dokładnością nie mniejszą niż 0,9 s, od czasu do czasu do UTC dodawana jest tzw. sekunda przestępna (zakłada się również możliwość odjęcia sekundy przestępnej, jednak dotychczas taka konieczność nie zdarzyła się). Operację tę przeprowadza IERS (International Earth Rotation and Reference Systems Service).
Opis
Coordinated Universal Time jest wyrażany za pomocą 24-godzinnego zegara i wykorzystuje kalendarz gregoriański. Jest używany w nawigacji lotniczej i morskiej, gdzie jest znany pod swoją wojskową nazwą Zulu time („Czas Zulu” – „Zulu” w alfabecie fonetycznym odpowiada literze „z”, oznaczającej południk zerowy, czyli długość geograficzną 0, w londyńskiej dzielnicy Greenwich).
UTC został zdefiniowany przez Comité Consultatif International des Radiocommunications (CCIR), poprzednika Międzynarodowego Związku Telekomunikacyjnego. Pełną definicję zawiera CCIR Recommendation 460-4[2] lub ITU-T Recommendation X.680[3] z lipca 1994 (z późniejszymi poprawkami).
Akronim UTC jest niezależny od języka i odpowiada w języku angielskim nazwie Coordinated Universal Time, a w języku francuskim Temps Universel Coordonné. W komunikacji radiowej na morzu i w powietrzu poza określeniem „Czas Zulu” używa się również rozwinięcia akronimu Universal Time Correct.
Polska znajduje się w strefach czasowych:
- UTC+01:00 (czas środkowoeuropejski (CET), w okresie zimowym) oraz
- UTC+02:00 (czas środkowoeuropejski letni (CEST), w okresie letnim).
Różnią się one odpowiednio o 1 i 2 godziny od uniwersalnego czasu skoordynowanego.
W Polsce stosuje się czas UTC(PL) – wprowadzony w 2003 ustawowo jako czas urzędowy[4] do zastosowań oficjalnych, udostępniany z dwóch adresów IP[5] przez Główny Urząd Miar, oraz czas UTC (AOS) – podawany do celów naukowych przez jednostkę PAN Obserwatorium Astrogeodynamiczne w Borówcu pod Poznaniem.
Zobacz też
- strefa czasowa
- czas uniwersalny (czas zachodnioeuropejski)
- ISO 8601
Przypisy
- ↑ What is UTC or GMT Time?, nhc.noaa.gov (ang.)
- ↑ CCIR Recommendation 460-4 (plik PDF)
- ↑ ITU-T Recommendation X.680 (plik PDF); wersja HTML
- ↑ Rozporządzenie Ministra Gospodarki, Pracy i Polityki Społecznej z dnia 19 marca 2004 r. w sprawie sposobów rozpowszechniania sygnałów czasu urzędowego i uniwersalnego czasu koordynowanego UTC(PL) (Dz.U. z 2004 r. nr 56, poz. 548).
- ↑ Serwery czasu Głównego Urzędu Miar. [dostęp 2018-09-06]. (pol.).