Medal Waleczności (Austria): Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
szablon |
|||
Linia 25: | Linia 25: | ||
== Historia == |
== Historia == |
||
Złoty lub srebrny medal dla żołnierzy i [[podoficer]]ów wyróżniających się w walce został po raz pierwszy ustanowiony 19 lipca [[1789]] przez cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II]]. Od 1809 otrzymał on nazwę Medal Waleczności (''Tapferkeitsmedaille''). W 1848 podzielono srebrny medal na dwa stopnie: srebrny duży i srebrny mały |
Złoty lub srebrny medal dla żołnierzy i [[podoficer]]ów wyróżniających się w walce został po raz pierwszy ustanowiony 19 lipca [[1789]] przez cesarza [[Józef II Habsburg|Józefa II]]. Od 1809 otrzymał on nazwę Medal Waleczności (''Tapferkeitsmedaille''). W 1848 podzielono srebrny medal na dwa stopnie: srebrny duży i srebrny mały, a 14 lutego 1915 cesarz [[Franciszek Józef I|Franciszek Józef]] wprowadził stopień brązowy. |
||
Medal ten do 1917 mógł być nadawany jedynie żołnierzom i podoficerom. Od 15 września 1917 nadawano złoty i srebrny medal także [[oficer (wojsko)|oficerom]] – wersja oficerska wyróżniała się złotą lub srebrną literą |
Medal ten do 1917 mógł być nadawany jedynie żołnierzom i podoficerom. Od 15 września 1917 nadawano złoty i srebrny medal także [[oficer (wojsko)|oficerom]] – wersja oficerska wyróżniała się złotą lub srebrną literą „K” na wstążce. Medale dla żołnierzy i podoficerów nadawali dowódcy, natomiast medale oficerskie – cesarz. |
||
Nagrodzeni złotym lub srebrnym Medalem Waleczności mieli prawo do dożywotniej pensji miesięcznej, w wysokości (w październiku 1914): 30 koron za złoty medal, 15 i 7,50 koron za srebrny duży i mały. |
Nagrodzeni złotym lub srebrnym Medalem Waleczności mieli prawo do dożywotniej pensji miesięcznej, w wysokości (w październiku 1914): 30 koron za złoty medal, 15 i 7,50 koron za srebrny duży i mały. |
||
== Wygląd == |
== Wygląd == |
||
Medal jest w kształcie okręgu, z profilem głowy panującego cesarza na awersie, otoczonej napisem. W przypadku Franciszka Józefa, profil jego głowy zmieniał się trzykrotnie podczas długiego panowania, a napis od 1859 brzmiał: |
Medal jest w kształcie okręgu, z profilem głowy panującego cesarza na awersie, otoczonej napisem. W przypadku Franciszka Józefa, profil jego głowy zmieniał się trzykrotnie podczas długiego panowania, a napis od 1859 brzmiał: „FRANZ JOSEPH I. V. G. G. KAISER V. OESTERREICH”. Na rewersie widniało sześć skrzyżowanych flag otoczonych wieńcem laurowym i napis: „Der Tapferkeit”. Od 4 kwietnia 1917, po śmierci cesarza Franciszka Józefa, na awersie widniał portret cesarza [[Karol I Habsburg|Karola]] otoczony napisem: „CAROLVS D. G. IMP. AVST. REX BOH. ETC. ET REX APOST. HVNG.”, a na rewersie napis: „FORTITVDINI”. |
||
Średnica medali złotego i srebrnego I klasy wynosi 40 mm (masa odpowiednio 28 g i 17 g), a średnica medalu srebrnego II klasy i brązowego wynosi 31 mm. Od [[1848]] medal jest zawieszony na trójkątnej biało-czerwonej wstążce. Dekret z 29 listopada 1915 wprowadził metalowe poprzeczki szerokości 8 mm na wstążce, oznaczające kolejne nadania medalu. |
Średnica medali złotego i srebrnego I klasy wynosi 40 mm (masa odpowiednio 28 g i 17 g), a średnica medalu srebrnego II klasy i brązowego wynosi 31 mm. Od [[1848]] medal jest zawieszony na trójkątnej biało-czerwonej wstążce. Dekret z 29 listopada 1915 wprowadził metalowe poprzeczki szerokości 8 mm na wstążce, oznaczające kolejne nadania medalu. |
||
Linia 39: | Linia 39: | ||
== Odznaczeni == |
== Odznaczeni == |
||
Najczęściej dekorowanym podoficerem armii austro-węgierskiej był [[as myśliwski]] [[Julius Arigi]], który otrzymał czterokrotnie złoty Medal Waleczności, czterokrotnie duży srebrny i dwukrotnie mały srebrny medal i dwa brązowe<ref>Johann Stolzer, Christian Steeb: ''Österreichs Orden vom Mittelalter bis zur Gegenwart''. Graz 1996, s. 242</ref>. Oprócz niego, czterokrotnie złoty medal otrzymał jedynie as [[Kurt Gruber]], a 6 osób otrzymało go trzykrotnie (z tego 3 pośmiertnie)<ref>{{Cytuj stronę | |
Najczęściej dekorowanym podoficerem armii austro-węgierskiej był [[as myśliwski]] [[Julius Arigi]], który otrzymał czterokrotnie złoty Medal Waleczności, czterokrotnie duży srebrny i dwukrotnie mały srebrny medal i dwa brązowe<ref>Johann Stolzer, Christian Steeb: ''Österreichs Orden vom Mittelalter bis zur Gegenwart''. Graz 1996, s. 242.</ref>. Oprócz niego, czterokrotnie złoty medal otrzymał jedynie as [[Kurt Gruber]], a 6 osób otrzymało go trzykrotnie (z tego 3 pośmiertnie)<ref>{{Cytuj stronę |url = http://www.austro-hungarian-army.co.uk/gtmbars.htm |tytuł = Winners of the Golden Bravery Medal with bars for repeat awards |opublikowany = austro-hungarian-army.co.uk |język = en |data dostępu = 2017-07-29}}</ref>. Zgodnie z praktyką dowództwa austriackiego, laureatów złotego medalu starano się odsyłać do służby tyłowej, wyjątek czyniono jedynie dla lotników. Po I wojnie światowej medal został zniesiony wraz z rozpadem cesarstwa austriackiego. Podczas I wojny światowej nadano ok. 3700 medali złotych, 143 tys. dużych srebrnych, 384 tys. małych srebrnych i 950 tys. brązowych. |
||
{{Kategoria główna|Odznaczeni Medalem Waleczności}} |
{{Kategoria główna|Odznaczeni Medalem Waleczności}} |
||
{{Kategoria główna|Polacy odznaczeni Medalem Waleczności}} |
{{Kategoria główna|Polacy odznaczeni Medalem Waleczności}} |
||
Linia 47: | Linia 47: | ||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
* {{Cytuj książkę | |
* {{Cytuj książkę |autor = Wiesław Bończa-Tomaszewski |tytuł = Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak |url = http://kpbc.ukw.edu.pl/dlibra/plain-content?id=85516|wydawca = Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa |miejsce = Warszawa-Kraków |data = 1939 |strony = 283}} |
||
* [http://www.austro-hungarian-army.co.uk/bravmed.htm The Austrian Golden, Silver and Bronze Bravery Medals 1914-1918] ([[język angielski|ang.]]) |
* [http://www.austro-hungarian-army.co.uk/bravmed.htm The Austrian Golden, Silver and Bronze Bravery Medals 1914-1918] ([[język angielski|ang.]]) |
||
Wersja z 19:23, 27 lis 2020
Awers złotego Medalu Waleczności | |
Awers srebrnego Medalu Waleczności | |
Awers brązowego Medalu Waleczności | |
Baretka | |
Ustanowiono | |
---|---|
Wydano |
ponad 1,4 mln. |
Medal Waleczności (niem. Tapferkeitsmedaille) – austro-węgierskie odznaczenie wojskowe.
Historia
Złoty lub srebrny medal dla żołnierzy i podoficerów wyróżniających się w walce został po raz pierwszy ustanowiony 19 lipca 1789 przez cesarza Józefa II. Od 1809 otrzymał on nazwę Medal Waleczności (Tapferkeitsmedaille). W 1848 podzielono srebrny medal na dwa stopnie: srebrny duży i srebrny mały, a 14 lutego 1915 cesarz Franciszek Józef wprowadził stopień brązowy.
Medal ten do 1917 mógł być nadawany jedynie żołnierzom i podoficerom. Od 15 września 1917 nadawano złoty i srebrny medal także oficerom – wersja oficerska wyróżniała się złotą lub srebrną literą „K” na wstążce. Medale dla żołnierzy i podoficerów nadawali dowódcy, natomiast medale oficerskie – cesarz.
Nagrodzeni złotym lub srebrnym Medalem Waleczności mieli prawo do dożywotniej pensji miesięcznej, w wysokości (w październiku 1914): 30 koron za złoty medal, 15 i 7,50 koron za srebrny duży i mały.
Wygląd
Medal jest w kształcie okręgu, z profilem głowy panującego cesarza na awersie, otoczonej napisem. W przypadku Franciszka Józefa, profil jego głowy zmieniał się trzykrotnie podczas długiego panowania, a napis od 1859 brzmiał: „FRANZ JOSEPH I. V. G. G. KAISER V. OESTERREICH”. Na rewersie widniało sześć skrzyżowanych flag otoczonych wieńcem laurowym i napis: „Der Tapferkeit”. Od 4 kwietnia 1917, po śmierci cesarza Franciszka Józefa, na awersie widniał portret cesarza Karola otoczony napisem: „CAROLVS D. G. IMP. AVST. REX BOH. ETC. ET REX APOST. HVNG.”, a na rewersie napis: „FORTITVDINI”.
Średnica medali złotego i srebrnego I klasy wynosi 40 mm (masa odpowiednio 28 g i 17 g), a średnica medalu srebrnego II klasy i brązowego wynosi 31 mm. Od 1848 medal jest zawieszony na trójkątnej biało-czerwonej wstążce. Dekret z 29 listopada 1915 wprowadził metalowe poprzeczki szerokości 8 mm na wstążce, oznaczające kolejne nadania medalu.
Wstążka była biała, z dwoma czerwonymi paskami blisko krawędzi połączonymi czerwonymi prążkami.
Odznaczeni
Najczęściej dekorowanym podoficerem armii austro-węgierskiej był as myśliwski Julius Arigi, który otrzymał czterokrotnie złoty Medal Waleczności, czterokrotnie duży srebrny i dwukrotnie mały srebrny medal i dwa brązowe[1]. Oprócz niego, czterokrotnie złoty medal otrzymał jedynie as Kurt Gruber, a 6 osób otrzymało go trzykrotnie (z tego 3 pośmiertnie)[2]. Zgodnie z praktyką dowództwa austriackiego, laureatów złotego medalu starano się odsyłać do służby tyłowej, wyjątek czyniono jedynie dla lotników. Po I wojnie światowej medal został zniesiony wraz z rozpadem cesarstwa austriackiego. Podczas I wojny światowej nadano ok. 3700 medali złotych, 143 tys. dużych srebrnych, 384 tys. małych srebrnych i 950 tys. brązowych.
- Z tym tematem związana jest kategoria:
- Z tym tematem związana jest kategoria:
Przypisy
- ↑ Johann Stolzer, Christian Steeb: Österreichs Orden vom Mittelalter bis zur Gegenwart. Graz 1996, s. 242.
- ↑ Winners of the Golden Bravery Medal with bars for repeat awards. austro-hungarian-army.co.uk. [dostęp 2017-07-29]. (ang.).
Bibliografia
- Wiesław Bończa-Tomaszewski: Kodeks orderowy. Przepisy obowiązujące posiadaczy orderów, odznaczeń, medali i odznak. Warszawa-Kraków: Główna Księgarnia Wojskowa, Drukarnia Narodowa, 1939, s. 283.
- The Austrian Golden, Silver and Bronze Bravery Medals 1914-1918 (ang.)