Kosaciec bródkowy: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m MalarzBOT: przerabiam link na wywołania szablonu {{Angiosperm Phylogeny Website}}
m MalarzBOT: regeneracja szablonu {{Takson infobox}}
Linia 1: Linia 1:
{{Takson infobox
{{Takson infobox
|nazwa=Kosaciec bródkowy
|nazwa = Kosaciec bródkowy
|obrazek=Illustration Iris germanica0.jpg
|grafika = Illustration Iris germanica0.jpg
|opis obrazka=
|opis grafiki =
|alt grafiki =
|systematyka_ref=<ref name=apweb>{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-01-26}}</ref>
|systematyka ref = <ref name="ruggiero" /><ref name="apweb" />
|domena=[[eukarionty]]
|domena = [[eukarionty]]
|królestwo=[[rośliny]]
|klad1= [[rośliny naczyniowe]]
|królestwo = [[rośliny]]
|klad3= [[rośliny nasienne]]
|podkrólestwo = [[rośliny zielone]]
|nadgromada = [[rośliny telomowe]]
|klasa= [[okrytonasienne]]
|gromada = [[rośliny naczyniowe]]
|klad5= [[jednoliścienne]]
|podgromada = [[rośliny nasienne]]
| rząd = [[szparagowce]]
|nadklasa = [[okrytonasienne]]
| rodzina = [[kosaćcowate]]
|klasa = ''[[Magnoliopsida]]''
| rodzaj=[[kosaciec]]
|nadrząd = [[liliopodobne]] <small>(≡&nbsp;[[jednoliścienne]])</small>
|gatunek=kosaciec bródkowy
|rząd = [[szparagowce]]
|łacina=Iris germanica
|rodzina = [[kosaćcowate]]
|autor=[[Karol Linneusz|L.]]
|rodzaj = [[kosaciec]]
|cytat=[[Species Plantarum|Sp. pl. 1:38. 1753]]<ref name=grin>{{cytuj stronę |url=https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?20310 |tytuł=Taxon: Iris ×germanica L. |opublikowany=USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN) | data dostępu=2010-05-16 |język=en}}</ref>.
|gatunek = kosaciec bródkowy
|commons=Iris germanica
|nazwa łacińska = Iris germanica
|autor = [[Karol Linneusz|L.]]
|cytat = [[Species Plantarum|Sp. pl. 1:38. 1753]]<ref name=grin>{{cytuj stronę |url=https://npgsweb.ars-grin.gov/gringlobal/taxonomydetail.aspx?20310 |tytuł=Taxon: Iris ×germanica L. |opublikowany=USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN) | data dostępu=2010-05-16 |język=en}}</ref>.
|synonimy =
|IUCN id =
|status IUCN =
|wikispecies =
|commons = Iris germanica
}}
}}
[[Plik:Iris germanica Perigord.jpg|thumb|250px|Kwiat]]
[[Plik:Iris germanica Perigord.jpg|thumb|250px|Kwiat]]
Linia 31: Linia 39:


== Przypisy ==
== Przypisy ==
{{Przypisy}}
{{Przypisy|
<ref name="ruggiero">{{Ruggiero |data dostępu = 2020-02-20}}</ref>
<ref name="apweb">{{Angiosperm Phylogeny Website |data dostępu = 2010-01-26}}</ref>
}}


{{Kontrola autorytatywna}}
{{Kontrola autorytatywna}}

Wersja z 02:31, 7 mar 2021

Kosaciec bródkowy
Ilustracja
Systematyka[1][2]
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Podkrólestwo

rośliny zielone

Nadgromada

rośliny telomowe

Gromada

rośliny naczyniowe

Podgromada

rośliny nasienne

Nadklasa

okrytonasienne

Klasa

Magnoliopsida

Nadrząd

liliopodobne (≡ jednoliścienne)

Rząd

szparagowce

Rodzina

kosaćcowate

Rodzaj

kosaciec

Gatunek

kosaciec bródkowy

Nazwa systematyczna
Iris germanica L.
Sp. pl. 1:38. 1753[3].
Kwiat

Kosaciec bródkowy, kosaciec niemiecki (Iris germanica L.) – gatunek byliny z rodziny kosaćcowatych (Iridaceae). Pochodzi prawdopodobnie z basenu Morza Śródziemnego, uprawiany w wielu innych krajach[3]. Kwitnie w maju i na początku czerwca.

Morfologia

Pokrój
Rośliny tego gatunku dorastają do ok. 80 cm wysokości. Gatunek jest bardzo zmienny – uzyskano liczne odmiany uprawne różniące się znacznie wielkością roślin i kwiatów[4].
Liście
Szablaste[4].
Kwiaty
Na szczycie rozgałęzionego pędu kwiatowego. Poszczególne kwiaty o budowie typowej dla kosaćców – zewnętrzne trzy listki okwiatu są odgięte, a trzy znajdujące się wewnątrz są wzniesione. Wzdłuż środkowej części listków wywiniętych na zewnątrz wyrastają krótkie włoski zwane bródką (stąd nazwa). Listki okwiatu są niebiesko-liliowe, podczas gdy bródka ma barwę żółtą[4].

Zastosowanie i uprawa

Kosaciec bródkowy uprawiany jest jako roślina ozdobna na rabatach bylinowych oraz na kwiaty cięte. Wymaga żyznych próchniczych gleb oraz słonecznego lub półcienistego miejsca. Źle rośnie na glebie kamienistej i piaszczystej. Zwłaszcza w okresie wzrostu i kwitnienia potrzebuje dużo wody. Rozmnażanie, a także przesadzanie, należy wykonywać od początku sierpnia do października[5].

Przypisy

  1. Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI10.1371/journal.pone.0119248, PMID25923521, PMCIDPMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
  2. Peter F. Stevens, Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-01-26] (ang.).
  3. a b Taxon: Iris ×germanica L.. USDA, ARS, National Genetic Resources Program. Germplasm Resources Information Network – (GRIN). [dostęp 2010-05-16]. (ang.).
  4. a b c Kazimierz Grabowski, Joanna Krause, Anna Lisiecka, Krystyna Oszkinis, Stanisława Szczepaniak: Rośliny ozdobne. Warszawa: Państwowe Wydawnictwo Naukowe, 1990, s. 401. ISBN 03-01-06672-5.
  5. Kosaciec bródkowy. 2013. [dostęp 2013-04-01]. (pol.).