Paradokument: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja nieprzejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Kacper3100 (dyskusja | edycje)
ulepszenia
m MalarzBOT: WP:CHECK#64: poprawiam link tożsamy z tekstem linka
Linia 1: Linia 1:
'''Paradokument''' – gatunek filmu lub serialu znajdującego się na granicy [[film dokumentalny|filmu dokumentalnego]] i [[Film fabularny|filmu fabularnego]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://sjp.pwn.pl/szukaj/paradokument|tytuł=paradokument – definicja, synonimy, przykłady użycia|data dostępu=|autor=PWN|data=|opublikowany=|język=pl}}</ref>.
'''Paradokument''' – gatunek filmu lub serialu znajdującego się na granicy [[Film dokumentalny|filmu dokumentalnego]] i [[Film fabularny|filmu fabularnego]]<ref>{{cytuj stronę|url=http://sjp.pwn.pl/szukaj/paradokument|tytuł=paradokument – definicja, synonimy, przykłady użycia|data dostępu=|autor=PWN|data=|opublikowany=|język=pl}}</ref>.


Tradycja paradokumentu sięga czasów słuchowiska [[Wojna światów (słuchowisko)|''Wojna światów'']] Orsona Wellesa z 1938 roku, zaś pierwsze przykłady zastosowania formy paradokumentu w kinie znalazły się w ''[[Obywatel Kane|Obywatelu Kanie]]'' tegoż reżysera<ref name="becla">{{Cytuj |autor = Wojciech Becla |redaktor = dr Agnieszka Dytman-Stasieńko |tytuł = Filmy paradokumentalne – analiza genologiczna |data = 2014 |miejsce = Wrocław |s = 30-31, 37 |url = https://www.dropbox.com/s/cbmg2f7slj0pzry/Filmy_paradokumentalne14.pdf?dl=0}}</ref>, jednakże formą stosowaną w kinie rozrywkowym, paradokument stał się na przełomie XX i XXI wieku. Zdecydowana większość najpopularniejszych produkcji paradokumentalnych powstała po 2000 roku<ref name="becla"/>.
Tradycja paradokumentu sięga czasów słuchowiska ''[[Wojna światów (słuchowisko)|Wojna światów]]'' Orsona Wellesa z 1938 roku, zaś pierwsze przykłady zastosowania formy paradokumentu w kinie znalazły się w ''[[Obywatel Kane|Obywatelu Kanie]]'' tegoż reżysera<ref name="becla">{{Cytuj |autor = Wojciech Becla |redaktor = dr Agnieszka Dytman-Stasieńko |tytuł = Filmy paradokumentalne – analiza genologiczna |data = 2014 |miejsce = Wrocław |s = 30-31, 37 |url = https://www.dropbox.com/s/cbmg2f7slj0pzry/Filmy_paradokumentalne14.pdf?dl=0}}</ref>, jednakże formą stosowaną w kinie rozrywkowym, paradokument stał się na przełomie XX i XXI wieku. Zdecydowana większość najpopularniejszych produkcji paradokumentalnych powstała po 2000 roku<ref name="becla"/>.


W serialach paradokumentalnych występują postacie fikcyjne odgrywane najczęściej przez aktorów-amatorów i statystów wyłonionych z [[casting]]u. Sytuacje oparte i nieoparte na faktach są reżyserowane i odgrywane przez aktorów.
W serialach paradokumentalnych występują postacie fikcyjne odgrywane najczęściej przez aktorów-amatorów i statystów wyłonionych z [[casting]]u. Sytuacje oparte i nieoparte na faktach są reżyserowane i odgrywane przez aktorów.


Pierwszym polskim docu-crime był ''[[W11 – Wydział Śledczy]]'' nadawany przez telewizję [[TVN]] od 2004 do 2014 roku<ref>{{cytuj stronę | url = https://naekranie.pl/artykuly/czemu-ogladamy-programy-scripted-docu | tytuł = Czemu oglądamy programy scripted docu? | data dostępu = | autor = |data = 21 sierpnia 2015 | opublikowany = 21 sierpnia 2015 | język = pl}}</ref>. Ze względu na popularność, jaką zdobył serial, zaczęły powstawać kolejne produkcje tego gatunku, np. docu-crime ''[[Detektywi]]'' czy [[Court show|court-show]] [[Sędzia Anna Maria Wesołowska|''Sędzia Anna Maria Wesołowska'']], stylizowany na [[dramat sądowy]], w którym główna bohaterka jest zawodową sędzią pozostającą w stanie spoczynku<ref>{{Cytuj |tytuł = Najlepsze polskie seriale o prawnikach - Proszę wstać, sąd idzie! |data = 2019-04-10 |data dostępu = 2019-07-29 |opublikowany = Serialowy.pl |url = https://serialowy.pl/rankingi/najlepsze-polskie-seriale-o-prawnikach-10080/ |język = pl-PL}}</ref>.
Pierwszym polskim docu-crime był ''[[W11 – Wydział Śledczy]]'' nadawany przez telewizję [[TVN]] od 2004 do 2014 roku<ref>{{cytuj stronę | url = https://naekranie.pl/artykuly/czemu-ogladamy-programy-scripted-docu | tytuł = Czemu oglądamy programy scripted docu? | data dostępu = | autor = |data = 21 sierpnia 2015 | opublikowany = 21 sierpnia 2015 | język = pl}}</ref>. Ze względu na popularność, jaką zdobył serial, zaczęły powstawać kolejne produkcje tego gatunku, np. docu-crime ''[[Detektywi]]'' czy [[Court show|court-show]] ''[[Sędzia Anna Maria Wesołowska]]'', stylizowany na [[dramat sądowy]], w którym główna bohaterka jest zawodową sędzią pozostającą w stanie spoczynku<ref>{{Cytuj |tytuł = Najlepsze polskie seriale o prawnikach - Proszę wstać, sąd idzie! |data = 2019-04-10 |data dostępu = 2019-07-29 |opublikowany = Serialowy.pl |url = https://serialowy.pl/rankingi/najlepsze-polskie-seriale-o-prawnikach-10080/ |język = pl-PL}}</ref>.


== Rodzaje paradokumentów ==
== Rodzaje paradokumentów ==
* [[Film dokumentalno-kryminalny|docu-crime]] – posiada cechy dokumentu i kryminału,
* [[Film dokumentalno-kryminalny|docu-crime]] – posiada cechy dokumentu i kryminału,
* [[court show|court-show]] – jest inscenizacją rozprawy sądowej,
* [[Court show|court-show]] – jest inscenizacją rozprawy sądowej,
* [[scripted docu|scripted-docu]] – ma charakter obyczajowy.
* [[Scripted docu|scripted-docu]] – ma charakter obyczajowy.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 14:18, 23 sie 2021

Paradokument – gatunek filmu lub serialu znajdującego się na granicy filmu dokumentalnego i filmu fabularnego[1].

Tradycja paradokumentu sięga czasów słuchowiska Wojna światów Orsona Wellesa z 1938 roku, zaś pierwsze przykłady zastosowania formy paradokumentu w kinie znalazły się w Obywatelu Kanie tegoż reżysera[2], jednakże formą stosowaną w kinie rozrywkowym, paradokument stał się na przełomie XX i XXI wieku. Zdecydowana większość najpopularniejszych produkcji paradokumentalnych powstała po 2000 roku[2].

W serialach paradokumentalnych występują postacie fikcyjne odgrywane najczęściej przez aktorów-amatorów i statystów wyłonionych z castingu. Sytuacje oparte i nieoparte na faktach są reżyserowane i odgrywane przez aktorów.

Pierwszym polskim docu-crime był W11 – Wydział Śledczy nadawany przez telewizję TVN od 2004 do 2014 roku[3]. Ze względu na popularność, jaką zdobył serial, zaczęły powstawać kolejne produkcje tego gatunku, np. docu-crime Detektywi czy court-show Sędzia Anna Maria Wesołowska, stylizowany na dramat sądowy, w którym główna bohaterka jest zawodową sędzią pozostającą w stanie spoczynku[4].

Rodzaje paradokumentów

Przypisy

  1. PWN: paradokument – definicja, synonimy, przykłady użycia. (pol.).
  2. a b Wojciech Becla, Filmy paradokumentalne – analiza genologiczna, Agnieszka Dytman-Stasieńko (red.), Wrocław 2014, s. 30-31, 37.
  3. Czemu oglądamy programy scripted docu?. 21 sierpnia 2015, 21 sierpnia 2015. (pol.).
  4. Najlepsze polskie seriale o prawnikach - Proszę wstać, sąd idzie! [online], Serialowy.pl, 10 kwietnia 2019 [dostęp 2019-07-29] (pol.).