Korund

{{{nazwa}}}

[[Plik:{{{grafika}}}|240x240px|alt={{{alt grafiki}}}|{{{opis grafiki}}}]] {{{opis grafiki}}}
Właściwości chemiczne i fizyczne
Inne nazwy	{{{inne nazwy}}}
Skład chemiczny	{{{skład chemiczny}}}
Twardość w skali Mohsa	{{{twardość w skali Mohsa}}}
Przełam	{{{przełam}}}
Łupliwość	{{{łupliwość}}}
Pokrój kryształu	{{{pokrój kryształu}}}
Układ krystalograficzny	{{{układ krystalograficzny}}}
Topliwość	{{{topliwość}}}
Właściwości mechaniczne	{{{właściwości mechaniczne}}}
Gęstość minerału	{{{gęstość minerału}}}
Właściwości optyczne
Barwa	{{{barwa}}}
Rysa	{{{rysa}}}
Połysk	{{{połysk}}}
Współczynnik załamania	{{{współczynnik załamania}}}
Inne	{{{inne własności optyczne}}}
Dodatkowe dane
Postacie alotropowe	{{{postacie alotropowe}}}
Szczególne własności	{{{szczególne własności}}}
Klasyfikacja Strunza	{{{klasyfikacja Strunza}}}

{{Minerał infobox}} Sugerowane pola (wstaw w kodzie): | grafika = | przełam = | commons = | skład chemiczny = | rysa = | współczynnik załamania = | połysk = | topliwość = | łupliwość = | gęstość minerału = | układ krystalograficzny = | szczególne własności = | opis grafiki = | barwa = | pokrój kryształu = | alt grafiki = | twardość w skali Mohsa = | nazwa = | inne nazwy = | postacie alotropowe = | właściwości mechaniczne = | klasyfikacja Strunza = | wikisłownik = | inne własności optyczne = Nieznane pola: "pusty wiersz", "Przełam", "Skład chemiczny", "Rysa", "Współczynnik załamania", "grafika5", "grafika5_opis", "Topliwość", "Łupliwość", "Nazwa", "Gęstość minerału", "Układ krystalograficzny", "Szczególne własności", "Postacie alotropowe", "Pokrój kryształu", "grafika6", "Połysk", "Barwa", "Inne nazwy", "grafika4", "Właściwości mechaniczne", "grafika4_opis", "Twardość w skali Mohsa" oraz "Inne własności optyczne".

Korund - minerał z gromady tlenków. Nazwa minerału wywodzi się z sanskrytu kurivinda = rubin.

Do szlachetnych odmian należą:

• rubin - odmiana o barwie czerwonej
• szafir - odmiana o barwie niebieskiej lub innej
  • inne:
• szafir oraz rubin gwiaździsty
• leukoszafir - biały i bezbarwny
• szafir arbuzowy - dwubarwny
• ametyst orientalny - filoetowy
• padparadża - żółty lub pomarańczowy

Wszystkie barwne korundy poza czerwoną, szarą i brunatną traktowane są jako odmiany szafiru.

Właściwości

W innych odmianach występuje zjawisko asteryzmu, spowodowane obecnością drobnych wrostków: w rubinach są to drobne, igiełkowate kryształki rutylu; w szafirach - puste kanaliki, ułożone prawidłowo i przecinają się pod kątem 120 stopni (rubiny i szafiry gwiaździste). Bardzo rozpowszechnione są inkluzje cieczy - szczególnie w korundach cejlońskich.

Korund zawiera czasami niewielkie domieszki chromu, tytanu lub żelaza.Przezroczyste odmiany krystaliczne są wyjątkowo czyste pod względem składu chemicznego. Znaczne ilości domieszek zawierają zbite odmiany drobnokrystaliczne.

Barwa korundu zależy od domieszek chemicznych. Bardzo małe domieszki chromu zabarwiają korund na czerwono, tytanu - na niebiesko, żelaza - na żółto i brunatno aż do barwy czarnej.

Występowanie

Bywa spotykany w wielu skałach magmowych i metamorficznych oraz okruchowych. Jest minerałem pospolitym.

Miejsca występowania to głównie: USA - Północna Karolina, Madagaskar, Kanada, Ural, Birma - okolice Mogok, Mandalaj, Mjitczina i Tajlandia - okolice Bankoku .

W Polsce występuje na Dolnym Śląsku .

Zastosowanie

Bardzo cenny kamień, używany od dawna do zdobienia pierścieni, brosz, wisiorków i innych ozdób. Jego wysoka twardość powoduje, że jest stosowany jako materiał ścierny oraz jako kamień łożyskowy w zegarkach. Przezroczyste odmiany korundu są cennymi kamieniami szlachetnymi, od dawna używanymi do celów zdobniczych.

Drobnokrystaliczne, zbite, ziarniste odmiany korundu są stosowane do celów przemysłowych jako materiał ścierny (szmergiel) i polerski.

Przykłady

• rubin z Madagaskaru
  rubin z Madagaskaru
• kryształ szafiru
  kryształ szafiru
• 
  rubin oszlifowany
• 
  Szafir gwiaździsty - zjawisko asteryzmu, spowodowane wrostkami rutylu zgodnie z osiami symetri, tworząc efekt sześcioramiennej gwiazdy

Zobacz też:

przegląd zagadnień z zakresu jubilerstwa, kamień ozdobny, kamienie szlachetne.

Linki zewnętrzne

http://webmineral.com/data/Corundum.shtml