Hekla: Różnice pomiędzy wersjami
| [wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m robot dodaje: os:Геклæ |
poprawa wywołania {{Góra infobox}}, WP:SK |
||
| Linia 1: | Linia 1: | ||
{{Góra infobox |
|||
{{Góra_infobox |
|||
| ⚫ | |||
|galeria_commons= |
|||
| państwo = ISL |
|||
|Dzień i miesiąc= |
|||
| ⚫ | |||
|Mapa góry= |
|||
| wysokość = 1491 |
|||
| ⚫ | |||
| wybitność = |
|||
| ⚫ | |||
| data zdobycia = |
|||
| ⚫ | |||
| data zdobycia zimą = |
|||
|Państwo=ISL |
|||
| pierwsze wejście = |
|||
| ⚫ | |||
| pierwsze wejście zimą = |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
|Wysokość=1491 |
|||
| ⚫ | |||
|Wybitność= |
|||
| kod mapy = |
|||
| ⚫ | |||
| commons = |
|||
|Zdobywca= |
|||
| ⚫ | |||
|Rok= |
|||
| stopniE = | minutE = | sekundE = |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| stopniS = | minutS = | sekundS = |
|||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
| ⚫ | |||
Hekla jest [[stratowulkan]]em, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych [[krater wulkaniczny|kraterów]], rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie [[Erupcja wulkanu|erupcji]] wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: [[bomba wulkaniczna|bomby]], [[popiół wulkaniczny|popioły]], [[gaz wulkaniczny|gazy]] oraz [[lawa|lawę]]. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-[[efuzja (geologia)|efuzywnych]] [[typy wulkanów|typu wezuwiańskiego]]. |
Hekla jest [[stratowulkan]]em, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych [[krater wulkaniczny|kraterów]], rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie [[Erupcja wulkanu|erupcji]] wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: [[bomba wulkaniczna|bomby]], [[popiół wulkaniczny|popioły]], [[gaz wulkaniczny|gazy]] oraz [[lawa|lawę]]. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-[[efuzja (geologia)|efuzywnych]] [[typy wulkanów|typu wezuwiańskiego]]. |
||
| Linia 22: | Linia 24: | ||
Ważniejsze erupcje w czasach przedhistorycznych to: 6600 [[Before Present|BP]], 4000 BP, 2800 BP oraz ok. 860 r. n.e. W czasach historycznych odnotowano wybuchy Hekli w latach: [[1104]], [[1158]], [[1206]], [[1222]], [[1300]], [[1341]], [[1389]], ok. [[1440]], [[1510]], [[1597]], [[1636]], [[1693]], [[1766]], [[1845]], [[1878]], [[1947]]-[[1948|48]], [[1970]] i [[2000]] |
Ważniejsze erupcje w czasach przedhistorycznych to: 6600 [[Before Present|BP]], 4000 BP, 2800 BP oraz ok. 860 r. n.e. W czasach historycznych odnotowano wybuchy Hekli w latach: [[1104]], [[1158]], [[1206]], [[1222]], [[1300]], [[1341]], [[1389]], ok. [[1440]], [[1510]], [[1597]], [[1636]], [[1693]], [[1766]], [[1845]], [[1878]], [[1947]]-[[1948|48]], [[1970]] i [[2000]] |
||
Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie [[trzęsienie ziemi|trzęsienia ziemi]] oraz spływy gwałtownie topniejących [[lód|lodów]] tzw. ''[[jökulhlaup]]y'' (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 |
Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie [[trzęsienie ziemi|trzęsienia ziemi]] oraz spływy gwałtownie topniejących [[lód|lodów]] tzw. ''[[jökulhlaup]]y'' (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 km³ wody). Hekla produkuje głównie [[dacyt]]y oraz [[andezyt]]y [[bazalt]]owe. |
||
Wybuchy Hekli zazwyczaj nie przynosiły bezpośrednio strat w ludziach czy gospodarce, jako że jego okolice są słabo zaludnione. Największym problemem jest jednak opad popiołów, które osiadając na roślinach wywoływały straty w [[hodowla zwierząt|hodowlach zwierząt]], które były podstawą islandzkiego [[rolnictwo|rolnictwa]]. |
Wybuchy Hekli zazwyczaj nie przynosiły bezpośrednio strat w ludziach czy gospodarce, jako że jego okolice są słabo zaludnione. Największym problemem jest jednak opad popiołów, które osiadając na roślinach wywoływały straty w [[hodowla zwierząt|hodowlach zwierząt]], które były podstawą islandzkiego [[rolnictwo|rolnictwa]]. |
||
Wersja z 19:53, 24 mar 2009
 Hekla - widok z doliny Þjórsárdalur | |
| Państwo | |
|---|---|
| Położenie |
{{{położenie}}} |
| Pasmo | |
| Wysokość |
1491 m n.p.m. |
Położenie na mapie Islandii  Brak współrzędnych Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}} | |
| Nieprawidłowe parametry: {{{{współrzędne}}}|} | |
Hekla (isl. 'kaptur, czepek') – wulkan w południowo-zachodniej Islandii, położony 115 km na wschód od stolicy kraju Reykjavíku. Najwyższy czynny wulkan wyspy (1491 m n.p.m.), należy też do najbardziej aktywnych.
Hekla jest stratowulkanem, który powstał w rezultacie wylewów o charakterze liniowym z kilku szczelinowych kraterów, rozsianych na obszarze kilkunastu kilometrów. W czasie erupcji wulkan wyrzuca duże ilości różnych produktów wulkanicznych: bomby, popioły, gazy oraz lawę. Dlatego zalicza się go do wulkanów eksplozywno-efuzywnych typu wezuwiańskiego.
Ważniejsze erupcje w czasach przedhistorycznych to: 6600 BP, 4000 BP, 2800 BP oraz ok. 860 r. n.e. W czasach historycznych odnotowano wybuchy Hekli w latach: 1104, 1158, 1206, 1222, 1300, 1341, 1389, ok. 1440, 1510, 1597, 1636, 1693, 1766, 1845, 1878, 1947-48, 1970 i 2000
Erupcjom towarzyszą najczęściej lekkie trzęsienia ziemi oraz spływy gwałtownie topniejących lodów tzw. jökulhlaupy (w czasie erupcji 1947/48 w jednej fali spłynęło około 3 km³ wody). Hekla produkuje głównie dacyty oraz andezyty bazaltowe.
Wybuchy Hekli zazwyczaj nie przynosiły bezpośrednio strat w ludziach czy gospodarce, jako że jego okolice są słabo zaludnione. Największym problemem jest jednak opad popiołów, które osiadając na roślinach wywoływały straty w hodowlach zwierząt, które były podstawą islandzkiego rolnictwa.
Hekla często pojawiała się w literaturze europejskiej, już od średniowiecza. Wielokrotnie pojawiał się motyw Hekli jako "wrót piekieł".