Bollywood: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja nieprzejrzana] | [wersja przejrzana] |
→Przykłady filmów Bollywood: - korekcja linku |
→Przykłady filmów Bollywood: - poprawka |
||
Linia 97: | Linia 97: | ||
* ''[[Bunty i Babli|Bunty aur Babli]]'' ''Bunty i Babli'' |
* ''[[Bunty i Babli|Bunty aur Babli]]'' ''Bunty i Babli'' |
||
* ''[[Mohabbatein]]'' ''Miłość żyje wiecznie'' |
* ''[[Mohabbatein]]'' ''Miłość żyje wiecznie'' |
||
* ''[[Don |
* ''[[Don (film 2006)|Don]]'' ([[2006]]) |
||
* ''[[Dhoom]]'' ([[2004]]) |
* ''[[Dhoom]]'' ([[2004]]) |
||
* ''[[Dhoom 2]]'' ([[2006]]) |
* ''[[Dhoom 2]]'' ([[2006]]) |
Wersja z 00:35, 11 mar 2010
Bollywood – jest to umowna nazwa indyjskiego przemysłu filmowego utworzona w latach 70. ze zbitki słów Hollywood i Bombaj przez dziennikarza pisma "Cineblitz". Bombaj jest największym ośrodkiem produkcyjnym indyjskiej kinematografii, jeszcze sprzed II wojny światowej.
Pole znaczeniowe
Nazwa Bollywood jest umowna, stosowana w kilku kontekstach, w odniesieniu:
- do nazwy samego ośrodka produkcyjnego w Bombaju, także retrospektywnie, w odniesieniu do czasów, kiedy nazwa jeszcze nie funkcjonowała. Na takiej zasadzie za klasyków Bollywood uważane są takie filmy jak Mughal-e-Azam, inne filmy Mehbooba Khana, czy Raja Kapoora.
Informacje ogólne
Szablon:Źródła Filmy bollywoodzkie są przeważnie tworzone w konwencji masala movie często utożsamianej na Zachodzie z kategorią musicalu; z licznymi sekwencjami taneczno-śpiewanymi. Akcja niekiedy opiera się na tradycyjnych melodramatycznych schematach, dramatycznych zwrotach fortuny czy szczęśliwych zbiegach okoliczności. Przez lata filmy z Bollywoodu, a także innych ośrodków indyjskiej kinematografii były krytykowane przez hinduskich intelektualistów oraz znawców z Zachodu za naiwność fabuły, kiepską grę aktorów oraz brak oryginalności scenariusza. Należy jednak pamiętać, że w Bollywood - jak w wielu przemysłach filmowych - powstają filmy z różnych gatunków, a często jedna produkcja zawiera w sobie kilka gatunków filmowych. Obok najpopularniejszych komedii romantycznych i melodramatów indyjski przemysł filmowy może pochwalić się równie licznymi thrillerami, komediami kryminalnymi czy dramatami, powstają także filmy sportowe, przygodowe, fantasty i science-fiction. W Polsce filmy Bollywood cieszą się coraz większą popularnością.
Indyjska kinematografia jest największą na świecie. Pracuje w niej około 2,5 miliona ludzi, powstaje tam do tysiąca filmów rocznie. W samym Bombaju powstaje 300-400 filmów rocznie, które mają największy udział w rynku krajowym i największy udział w eksporcie.
Filmy powstają w wielu ośrodkach i w wielu językach. W Bollywood sensu stricto powstają filmy w języku hindi, zwykle w odmianie hindustani, zawierającej wiele naleciałości urdu, dzięki czemu są one zrozumiałe w całych Indiach. O ile kino tamilskie, syngaleskie, bengalskie i inne mniejsze kinematografie etniczne w Indiach są – z niewielkimi wyjątkami – adresowane zasadniczo do regionalnych społeczności, o tyle Bollywood to kinematografia nastawiona na całe Indie (oraz eksport).
Niektórzy twórcy Bollywood
Reżyserzy
współcześni
- Sanjay Leela Bhansali
- Farah Khan
- Karan Johar
- Yash Chopra
- Ashutosh Gowariker
- Satish Kaushik
- Mani Ratnam
historyczni
Choreografowie
Aktorki
- Himani Shivpuri
- Aishwarya Rai
- Amrita Rao
- Sushmita Sen
- Kajol Devgan
- Jaya Bhaduri
- Priyanka Chopra
- Preity Zinta
- Rani Mukherjee
- Esha Deol
- Kareena Kapoor
- Seema Biswas
- Madhuri Dixit
- Rakhi Sawant
- Bipasha Basu
- Isha Koppikar
- Juhi Chawla
- Shilpa Shetty
Aktorzy
- Shah Rukh Khan
- Akshay Kumar
- Aamir Khan
- Amitabh Bachchan
- Hrithik Roshan
- Abhishek Bachchan
- Salman Khan
- Manoj Bajpai
- Zayed Khan
- John Abraham
- Arjun Rampal
- Raj Kapoor
- Sunil Shetty
- Saif Ali Khan
- Uday Chopra
- Ajay Devgan
- Vivek Oberoi
- Govinda
- Muzamil Ibrahim
- Kunal Kapoor
- Irfan Khan
- Shahid Kapoor
- Ranbir Kapoor
Przykłady filmów Bollywood
- Czasem słońce, czasem deszcz (2001; hindi: Kabhi Khushi Kabhie Gham)
- Devdas (2002)
- Lagaan (2001; ang. (Lagaan: Once Upon a Time in India) – nominowany do Oscara w kategorii najlepszy film zagraniczny.
- Aśoka Wielki (2001)
- Coś się dzieje Kuch Kuch Hota Hai
- Jestem przy tobie Main Hoon Na
- Saathiya
- Fanaa Unicestwienie, część filmu była realizowana w Zakopanem
- Gdyby jutra nie było Kal Ho Naa Ho
- Żona dla zuchwałych Dilwale Dulhania Le Jayenge
- Rebeliant (film)
- Rang De Basanti (tj. "Kolor szafranu") – oficjalny kandydat w 2006 roku do Oscara w kategorii najlepszy film zagraniczny.
- Dil Se "Z całego serca"
- Kabhi Alvida Naa Kehna Nigdy nie mów żegnaj
- Salaam Namaste "Trudna droga do miłości" (2005)
- Race (2008)
- Bunty aur Babli Bunty i Babli
- Mohabbatein Miłość żyje wiecznie
- Don (2006)
- Dhoom (2004)
- Dhoom 2 (2006)
- Om Shanti Om (2007)
- Phir Bhi Dil Hai Hindustani Moje Serce Bije Po Indyjsku (2000)
- Swades Mój Kraj (2004)
- Veer-Zaara (2004)
- Darr Strach (1993)
- Chak de India Naprzód Indie (2007)
- Koyla Żar (Węgiel) (1997)
- English Babu Desi Mem Młodzieniec z Anglii i Hinduska (1996)
- Black (2005)
- Duplicate Sobowtór (1998)
- Paheli Sekret (2005)
- Blue (2009)
Wybrana literatura
- Ch. Das Gupta, The Painted Face. Studies in India's Popular Cinema, Delhi 1991.
- T. Ganti Bollywood. A guide to popular Hindi cinema
- A. Karp Zrozumieć Bollywood, Encyklopedia Gazety Wyborczej, tom 21 (2005-2006) 2007
- E. Królikowska-Avis, Indie podbijają Zachód, "Film" 2002 nr 10
- K. Magiera, Różnorodność kina Bollywoodu, czyli bogactwo repertuarowe w rozrywkowym kinie indyjskim, "Panoptikum" nr 5 (12) 2006.
- V. Mishra, Bollywood Cinema: Temples of Desire, London-New York 2002.
- V. Mishra, Autorstwo i powab romansu, "Kwartalnik Filmowy" nr 51 (2005) – fragment powyższej książki.
- J. Pietrzak, Co Bollywood ma wspólnego z kiczem?, "Panoptikum" nr 5 (12)
- J. Pietrzak, Skąd się bierze potęga Bollywood, "Przegląd" nr 35 (2006)
- R. Smoczyński, Fabryka bogów, "Film" 2003 nr 2
- T. Szurlej, Bollywood. Indyjskie kino komercyjne, "Kwartalnik Filmowy" nr 51 (2005)
- Shashi Tharoor Bollywood Dialog 2004 Warszawa (z ang. "Show Buisness" 1991)
Linki zewnętrzne
- (niem.) Bollypedia