Albert Forster: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Lowdown (dyskusja | edycje)
ref, kat.
źródła/przypisy
Linia 33: Linia 33:
Odpowiedzialny także za brak planowej ewakuacji ludności niemieckiej, wprowadzanie jej w błąd w 1945 roku. Doprowadził tymi działaniami (oraz nieustannymi kłótniami z gauleiterem Prus Wschodnich [[Erich Koch|Erichem Kochem]]) do paniki, zatorów na drogach, braku możliwości ewakuacji z Gdańska ponad miliona Niemców.
Odpowiedzialny także za brak planowej ewakuacji ludności niemieckiej, wprowadzanie jej w błąd w 1945 roku. Doprowadził tymi działaniami (oraz nieustannymi kłótniami z gauleiterem Prus Wschodnich [[Erich Koch|Erichem Kochem]]) do paniki, zatorów na drogach, braku możliwości ewakuacji z Gdańska ponad miliona Niemców.


=== Po II wojnie ===
W 1945 uciekł przed zemstą Polaków oraz [[Armia Czerwona|Armią Czerwoną]] do Niemiec na pokładzie motorówki. Biograf gauileitera, Dieter Schenk opisuje, że podczas załadunku Forster domagał się także zabrania posiadanych przez siebie gdańskich mebli i innych wartościowych przedmiotów, czym naraził się na kpiny i spowodował zdecydowany sprzeciw oficera [[Wehrmacht]]u odpowiedzialnego za przygotowanie podróży.


W 1945 uciekł do Niemiec na pokładzie motorówki obawiając się zemsty Polaków oraz [[Armia Czerwona|Armii Czerwonej]]. Biograf gauileitera, Dieter Schenk opisuje, że podczas załadunku Forster domagał się także zabrania posiadanych przez siebie gdańskich mebli i innych wartościowych przedmiotów, czym naraził się na kpiny i spowodował zdecydowany sprzeciw oficera [[Wehrmacht]]u odpowiedzialnego za przygotowanie podróży.
Jego nazwisko znalazło się na [[Alianci II wojny światowej|alianckiej]] liście zbrodniarzy wojennych. Zatrzymany przez Anglików w Niemczech, w sierpniu 1946 wydany został Polsce. Osądzony przez [[Najwyższy Trybunał Narodowy]] w [[Gdańsk]]u od 5 do 29 kwietnia 1948, skazany został za popełnione zbrodnie wojenne na karę śmierci. Wyrok wykonano 28 lutego 1952 w więzieniu na [[Mokotów|Mokotowie]] w [[Warszawa|Warszawie]].

Jego nazwisko znalazło się na [[Alianci II wojny światowej|alianckiej]] liście zbrodniarzy wojennych. Zatrzymany przez Anglików w Niemczech, w sierpniu 1946 wydany został Polsce. Osądzony przez [[Najwyższy Trybunał Narodowy]] w [[Gdańsk]]u od 5 do 29 kwietnia 1948, skazany został za popełnione zbrodnie wojenne na karę śmierci. Wyrok wykonano 28 lutego 1952 w więzieniu na [[Mokotów|Mokotowie]] w [[Warszawa|Warszawie]]{{odn|Podgóreczny|1977|s=424-427}}.


Do dzisiaj istnieje w Gdańsku niewielki dom jednorodzinny, w którym mieszkał wraz z rodziną do 1939 roku (przy ulicy Generała Bora-Komorowskiego 95).
Do dzisiaj istnieje w Gdańsku niewielki dom jednorodzinny, w którym mieszkał wraz z rodziną do 1939 roku (przy ulicy Generała Bora-Komorowskiego 95).
Linia 53: Linia 55:


== Bibliografia ==
== Bibliografia ==
* Levine, S. Herbert: ''Local Authority and the SS State: The Conflict Over Population Policy in Danzig-West Prussia, 1939-1945'', Central European History 1969
* Levine, S. Herbert: ''Local Authority and the SS State: The Conflict Over Population Policy in Danzig-West Prussia, 1939-1945'', Central European History 1969.
* {{ cytuj książkę | nazwisko = Podgóreczny | imię = Marian | tytuł = Gauleiter i oskarżony | wydawca = Wydawnictwo Morskie | miejsce = Gdańsk | rok = 1977 | isbn = | odn = tak }}
* Schenk, D.: ''Albert Forster - gdański namiestnik Hitlera'', Polnord 2002
* Schenk, D.: ''Albert Forster - gdański namiestnik Hitlera'', Polnord 2002
* Cichy, E.: ''Faszyzm w Gdańsku 1930 - 1945'', Adam Marszałek 2002
* Cichy, E.: ''Faszyzm w Gdańsku 1930 - 1945'', Adam Marszałek 2002

Wersja z 10:37, 5 lip 2015

Albert Maria Forster
Ilustracja
Data i miejsce urodzenia

26 lipca 1902
Fürth

Data i miejsce śmierci

28 lutego 1952
Warszawa

Staatsoberhaupt Wolnego Miasta Gdańska
Okres

od 23 sierpnia 1939
do 1 września 1939

Przynależność polityczna

NSDAP

Poprzednik

Arthur Greiser

Areszt Śledczy Warszawa-Mokotów, miejsce śmierci Alberta Forstera

Albert Maria Forster (ur. 26 lipca 1902 w Fürth, Bawaria, zm. 28 lutego 1952 w Warszawie) – niemiecki zbrodniarz wojenny.

Życiorys

Członek NSDAP nr 1924, SS nr 158. Od 15 października 1930 pełnił na polecenie Adolfa Hitlera funkcję gauleitera gdańskiego (Wolne Miasto Gdańsk) NSDAP.

Odpowiedzialny za łamanie postanowień traktatu wersalskiego w Wolnym Mieście Gdańsku, łamanie konstytucji tegoż, nielegalne uzbrajanie oraz rozbudowę oddziałów SA i SS na jego terenie oraz prześladowania przedstawicieli opozycji, Polaków oraz Żydów jeszcze przed wojną.

23 sierpnia 1939 Albert Forster ogłosił się zwierzchnikiem Wolnego Miasta Gdańska[1]. W wyniku walki o władzę przejął jej pełnię, eliminując Prezydenta Senatu Wolnego Miasta Gdańska Artura Greisera, który po 1 września 1939 roku został przeniesiony do Wielkopolski. Po wybuchu wojny Albert Forster otrzymał stanowisko namiestnika (Reichsstatthalter) Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie (Reichsgau Danzig-Westpreußen).

Organizator przyłączenia Gdańska do Rzeszy oraz odpowiedzialny za powstanie obozu koncentracyjnego Stutthof i masowe egzekucje w Piaśnicy (12 tysięcy pomordowanych) na Kaszubach. 31 grudnia 1941 został awansowany na stopień SS-Obergruppenführera. Bezpośrednio odpowiedzialny za prześladowania Polaków w Okręgu Rzeszy Gdańsk-Prusy Zachodnie, ich masowe wysiedlenia, prześladowania. W listopadzie 1939 roku Forster powiedział: Kto należy do narodu polskiego, musi zniknąć. Najzaszczytniejszym dla nas zadaniem jest uczynienie wszystkiego, aby każdy przejaw polskości zginął bez reszty[2].

Odpowiedzialny także za brak planowej ewakuacji ludności niemieckiej, wprowadzanie jej w błąd w 1945 roku. Doprowadził tymi działaniami (oraz nieustannymi kłótniami z gauleiterem Prus Wschodnich Erichem Kochem) do paniki, zatorów na drogach, braku możliwości ewakuacji z Gdańska ponad miliona Niemców.

Po II wojnie

W 1945 uciekł do Niemiec na pokładzie motorówki obawiając się zemsty Polaków oraz Armii Czerwonej. Biograf gauileitera, Dieter Schenk opisuje, że podczas załadunku Forster domagał się także zabrania posiadanych przez siebie gdańskich mebli i innych wartościowych przedmiotów, czym naraził się na kpiny i spowodował zdecydowany sprzeciw oficera Wehrmachtu odpowiedzialnego za przygotowanie podróży.

Jego nazwisko znalazło się na alianckiej liście zbrodniarzy wojennych. Zatrzymany przez Anglików w Niemczech, w sierpniu 1946 wydany został Polsce. Osądzony przez Najwyższy Trybunał Narodowy w Gdańsku od 5 do 29 kwietnia 1948, skazany został za popełnione zbrodnie wojenne na karę śmierci. Wyrok wykonano 28 lutego 1952 w więzieniu na Mokotowie w Warszawie[3].

Do dzisiaj istnieje w Gdańsku niewielki dom jednorodzinny, w którym mieszkał wraz z rodziną do 1939 roku (przy ulicy Generała Bora-Komorowskiego 95).

Po wybuchu wojny Forster przeniósł się do komfortowej willi z ogrodem przy ul. Dębinki 1, w której w latach 1936-1939 siedzibę miało prywatne gimnazjum żydowskie prowadzone przez Ruth Rosenbaum (tzw. Gimnazjum Rosenbaumów). Obecnie w budynku znjaduje się siedziba Katedry Chirurgii Stomatologicznej Gdańskiego Uniwersytetu Medycznego.[4]

Zachowała się także jego rezydencja na gdańskiej Wyspie Sobieszewskiej, tzw. "Forsterówka"[5].

W literaturze popularnej pojawia się wersja, bazująca na pracy Levine'a, że Forster nie został stracony, lecz żył w areszcie domowym do naturalnej śmierci. Teza ta nie została jednak potwierdzona w jakichkolwiek poważnych źródłach.

Honorowy obywatel miasta:

  1. Forster ogłosił się zwierzchnikiem Wolnego Miasta Gdańska. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 192 z 26 sierpnia 1939. 
  2. Piotr Bejrowski "Tajna Organizacja Wojskowa "Gryf Kaszubski"", Pomorskie. Magazyn samorządu województwa pomorskiego nr 1 (97) styczeń-luty 2013, str. 22-23
  3. Podgóreczny 1977 ↓, s. 424-427.
  4. Mieczysław Abramowicz, Idisze szkejnim fun Langfur (Żydowscy sąsiedzi z Wrzeszcza). w: Wędrówki po Wrzeszczu. [red.:] K. Szczepańska, J. Szczepański, Gdańsk 2011, s. 207-209. ISBN 978-83-7453-016-3, ISBN 978-83-62063-08-6
  5. Bartosz Gondek "Hitler, Forster, Danzig. Co zostało w dzisiejszym Gdańsku po nazistach?" http://trojmiasto.gazeta.pl/trojmiasto/1,35612,12118773,Hitler__Forster__Danzig__Co_zostalo_w_dzisiejszym.html
  6. Trzecim obywatelem hon. Gdańska mianowany pełnomocnik Hitlera. „Gazeta Lwowska”, s. 1, Nr 194 z 17 lipca 1933. 

Bibliografia

  • Levine, S. Herbert: Local Authority and the SS State: The Conflict Over Population Policy in Danzig-West Prussia, 1939-1945, Central European History 1969.
  • Marian Podgóreczny: Gauleiter i oskarżony. Gdańsk: Wydawnictwo Morskie, 1977.
  • Schenk, D.: Albert Forster - gdański namiestnik Hitlera, Polnord 2002
  • Cichy, E.: Faszyzm w Gdańsku 1930 - 1945, Adam Marszałek 2002

Linki zewnętrzne