Defenestracja praska: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
- Błędne wydzielenie tekstu
Nie podano opisu zmian
Linia 4: Linia 4:
'''Defenestracja praska''' ({{łac.|de fenestra}} – przez okno, ''Pražská defenestrace'') – nazwa trzech wydarzeń z historii [[Czechy|Czech]]. W każdym przypadku doszło do wyrzucenia osób przez okno w [[Praga|Pradze]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Rewolucja po czesku - Histmag.org |data dostępu = 2018-05-24 |url = https://histmag.org/Rewolucja-po-czesku-7963}}</ref>. Ten sposób uprawiania polityki nazywany jest żartobliwie ''more Bohemico<ref name=":0" />''.
'''Defenestracja praska''' ({{łac.|de fenestra}} – przez okno, ''Pražská defenestrace'') – nazwa trzech wydarzeń z historii [[Czechy|Czech]]. W każdym przypadku doszło do wyrzucenia osób przez okno w [[Praga|Pradze]]<ref name=":0">{{Cytuj |tytuł = Rewolucja po czesku - Histmag.org |data dostępu = 2018-05-24 |url = https://histmag.org/Rewolucja-po-czesku-7963}}</ref>. Ten sposób uprawiania polityki nazywany jest żartobliwie ''more Bohemico<ref name=":0" />''.


* [[Defenestracja praska (1419)|I defenestracja praska]] (30 lipca 1419) – została dokonana w czasie [[Powstanie husyckie|powstania husyckiego]], podczas sporu w Radzie Miasta, kiedy zostało wyrzuconych przez okno [[Ratusz Nowomiejski w Pradze|Ratusza Nowomiejskiego w Pradze]] siedmiu katolickich [[Radny|rajców]]{{fakt}}.
* I defenestracja praska (30 lipca 1419) – została dokonana w czasie [[Powstanie husyckie|powstania husyckiego]], podczas sporu w Radzie Miasta, kiedy zostało wyrzuconych przez okno [[Ratusz Nowomiejski w Pradze|Ratusza Nowomiejskiego w Pradze]] siedmiu katolickich [[Radny|rajców]]{{fakt}}.


* [[Defenestracja praska (1618)|II defenestracja praska]] (23 maja 1618) – z okna [[Zamek na Hradczanach|Zamku Królewskiego]] na [[Hradczany|Hradczanach]] wyrzucono dwóch cesarskich namiestników – Jarosława Borzitę z Martinic i Wilhelma Slavatę – oraz ich sekretarza Fabriciusa. Doszło do tego z powodu wzburzenia przywódców czeskich [[Protestantyzm|protestantów]] dyskryminującą ich polityką cesarza [[Maciej Habsburg|Macieja]]. Pomimo upadku z wysokości kilkunastu metrów urzędnikom nic się nie stało (katolicy uznali to za cud). Wyrzuceni zostali z sali jadalnej i podobno uratowała ich góra naturalnego [[kompost]]u, powstała z resztek jedzenia wyrzucanych przez to okno po ucztach. Opisane wydarzenie jest uważane za bezpośrednią przyczynę wybuchu [[Wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]]{{fakt}}.
* II defenestracja praska (23 maja 1618) – z okna [[Zamek na Hradczanach|Zamku Królewskiego]] na [[Hradczany|Hradczanach]] wyrzucono dwóch cesarskich namiestników – Jarosława Borzitę z Martinic i Wilhelma Slavatę – oraz ich sekretarza Fabriciusa. Doszło do tego z powodu wzburzenia przywódców czeskich [[Protestantyzm|protestantów]] dyskryminującą ich polityką cesarza [[Maciej Habsburg|Macieja]]. Pomimo upadku z wysokości kilkunastu metrów urzędnikom nic się nie stało (katolicy uznali to za cud). Wyrzuceni zostali z sali jadalnej i podobno uratowała ich góra naturalnego [[kompost]]u, powstała z resztek jedzenia wyrzucanych przez to okno po ucztach. Opisane wydarzenie jest uważane za bezpośrednią przyczynę wybuchu [[Wojna trzydziestoletnia|wojny trzydziestoletniej]]{{fakt}}.


* [[Defenestracja praska (1948)|III defenestracja praska]] (10 marca 1948) – śmierć ministra spraw zagranicznych Czechosłowacji [[Jan Masaryk|Jana Masaryka]], syna prezydenta [[Tomáš Masaryk|Tomasza Masaryka]], który wypadł z okna w niewyjaśnionych okolicznościach{{fakt}}.
* III defenestracja praska (10 marca 1948) – śmierć ministra spraw zagranicznych Czechosłowacji [[Jan Masaryk|Jana Masaryka]], syna prezydenta [[Tomáš Masaryk|Tomasza Masaryka]], który wypadł z okna w niewyjaśnionych okolicznościach{{fakt}}.


* Do jeszcze jednej [[Defenestracja praska (1483)|defenestracji]], zwykle pomijanej, doszło 24 września [[1483]] roku (według Czechów – "druga defenestracja"){{fakt}}. Narastające konflikty między [[Katolicyzm|katolikami]] a [[Utrakwiści|kalikstynami]], za rządów króla [[Władysław II Jagiellończyk|Władysława II]], doprowadziły do wybuchu w trzech organizmach, składających się na ówczesną Pragę{{fakt}}. W [[Ratusz staromiejski w Pradze|ratuszu staromiejskim]] został ranny katolicki [[burmistrz]] Jan od Klobouků i jeden radny, następnie burmistrz został wyrzucony przez okno, ale przeżył{{fakt}}. Z okien ratusza nowomiejskiego wyrzucono ciała siedmiu zabitych katolickich rajców, natomiast na [[Malá Strana|Malej Stranie]] aresztowano katolickich radnych{{fakt}}.
* Do jeszcze jednej [[Defenestracja (czynność)|defenestracji]], zwykle pomijanej, doszło 24 września [[1483]] roku (według Czechów – "druga defenestracja"){{fakt}}. Narastające konflikty między [[Katolicyzm|katolikami]] a [[Utrakwiści|kalikstynami]], za rządów króla [[Władysław II Jagiellończyk|Władysława II]], doprowadziły do wybuchu w trzech organizmach, składających się na ówczesną Pragę{{fakt}}. W [[Ratusz staromiejski w Pradze|ratuszu staromiejskim]] został ranny katolicki [[burmistrz]] Jan od Klobouků i jeden radny, następnie burmistrz został wyrzucony przez okno, ale przeżył{{fakt}}. Z okien ratusza nowomiejskiego wyrzucono ciała siedmiu zabitych katolickich rajców, natomiast na [[Malá Strana|Malej Stranie]] aresztowano katolickich radnych{{fakt}}.


== Zobacz też ==
== Zobacz też ==

Wersja z 16:17, 11 sty 2019

Defenestracja praska (1419) na obrazie Adolfa Liebschera
Defenestracja praska (1618) na obrazie Karela Svobody
Defenestracja praska (1618) – rycina z Theatrum Europaeum

Defenestracja praska (łac. de fenestra – przez okno, Pražská defenestrace) – nazwa trzech wydarzeń z historii Czech. W każdym przypadku doszło do wyrzucenia osób przez okno w Pradze[1]. Ten sposób uprawiania polityki nazywany jest żartobliwie more Bohemico[1].

  • II defenestracja praska (23 maja 1618) – z okna Zamku Królewskiego na Hradczanach wyrzucono dwóch cesarskich namiestników – Jarosława Borzitę z Martinic i Wilhelma Slavatę – oraz ich sekretarza Fabriciusa. Doszło do tego z powodu wzburzenia przywódców czeskich protestantów dyskryminującą ich polityką cesarza Macieja. Pomimo upadku z wysokości kilkunastu metrów urzędnikom nic się nie stało (katolicy uznali to za cud). Wyrzuceni zostali z sali jadalnej i podobno uratowała ich góra naturalnego kompostu, powstała z resztek jedzenia wyrzucanych przez to okno po ucztach. Opisane wydarzenie jest uważane za bezpośrednią przyczynę wybuchu wojny trzydziestoletniej[potrzebny przypis].

Zobacz też

Przypisy

  1. a b Rewolucja po czesku - Histmag.org [online] [dostęp 2018-05-24].