Cyprysik Lawsona: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017 |
||
Linia 25: | Linia 25: | ||
== Morfologia == |
== Morfologia == |
||
; Pokrój: |
; Pokrój: Wysokość dochodzi do około 75 metrów (w Polsce dorasta do około 25 m); korona bardzo wąska, stożkowata ze zwykle zwieszającym się pędem wiodącym; drzewo stojące samotnie jest gęsto i równomiernie rozgałęzione aż do ziemi; wskutek rozgałęziania się pnia korona jest często wieloszczytowa{{r|Kremer}} |
||
; [[Kora]]: |
; [[Kora]]: Początkowo szarobrunatna lub zielonkawa i gładka, później – ciemnieje i jest podzielona na duże, podłużne płaty, których końce się odchylają{{r|Kremer}} |
||
; [[Liść|Liście]]: |
; [[Liść|Liście]]: Boczne łuski o zaostrzonych wierzchołkach; od spodniej strony na krawędziach łusek znajduje się woskowy nalot w postaci białych linii, przypominających dwie litery „Y” połączone podstawami |
||
; [[Kwiat]]y: |
; [[Kwiat]]y: Rozdzielnopłciowe – gatunek jednopienny; kwiaty męskie są karminowoczerwone i wyrastają zwykle na końcach gałązek. Kwitnie od marca do kwietnia |
||
; [[Szyszka|Szyszki]]: |
; [[Szyszka|Szyszki]]: Kuliste o średnicy do 0,8 cm, złożone z tarczowatych łusek nasiennych; pokryte są biało-niebieskim nalotem woskowym; w stanie dojrzałym jasnobrunatne |
||
<gallery> |
<gallery> |
Wersja z 07:57, 26 wrz 2020
Systematyka | |
Domena | |
---|---|
Królestwo | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Klad | |
Rząd | |
Rodzina | |
Rodzaj | |
Gatunek |
cyprysik Lawsona |
Nazwa systematyczna | |
{{{nazwa łacińska}}} (A. Murray) Parl. Ann. Mus. Imp. Fis. Firenze ser. 2, 1:181. 1864 (A. L. P. P. de Candolle, Prodr. 16(2):464. 1868)[1] | |
Zasięg | |
Cyprysik Lawsona (Chamaecyparis lawsoniana) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych. Dziko występuje na Zachodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, w Kalifornii i Oregonie[1]. W rozlicznych odmianach sadzony w Europie jako drzewo ozdobne.
Morfologia
- Pokrój
- Wysokość dochodzi do około 75 metrów (w Polsce dorasta do około 25 m); korona bardzo wąska, stożkowata ze zwykle zwieszającym się pędem wiodącym; drzewo stojące samotnie jest gęsto i równomiernie rozgałęzione aż do ziemi; wskutek rozgałęziania się pnia korona jest często wieloszczytowa[4]
- Kora
- Początkowo szarobrunatna lub zielonkawa i gładka, później – ciemnieje i jest podzielona na duże, podłużne płaty, których końce się odchylają[4]
- Liście
- Boczne łuski o zaostrzonych wierzchołkach; od spodniej strony na krawędziach łusek znajduje się woskowy nalot w postaci białych linii, przypominających dwie litery „Y” połączone podstawami
- Kwiaty
- Rozdzielnopłciowe – gatunek jednopienny; kwiaty męskie są karminowoczerwone i wyrastają zwykle na końcach gałązek. Kwitnie od marca do kwietnia
- Szyszki
- Kuliste o średnicy do 0,8 cm, złożone z tarczowatych łusek nasiennych; pokryte są biało-niebieskim nalotem woskowym; w stanie dojrzałym jasnobrunatne
-
Gałązki
-
Kwiaty męskie
-
Szyszki
-
Nasiona
Zagrożenia i ochrona
Gatunek umieszczony został przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych w grupie gatunków o wyższym ryzyku wyginięcia (kategoria NT, według klasyfikacji v3.1)[5].
Zastosowanie
Roślina ozdobna. Zalecany do dużych ogrodów, w miastach zalecany do parków czy też zieleńców jako soliter.
- Odmiany uprawne
- 'Ivonne'
- 'Golden Wonder'
- 'Stardust'
- 'Stewartii'
- 'Lane'
- 'Wiselii'
- 'Mimima'
- 'White Spot'
- 'Alumii'
- 'Alumii Gold'
- 'Kelleris Gold'
- 'Columnaris'
- 'Globosa'
Uprawa
Roślina, która najlepiej rośnie na umiarkowanie wilgotnych i żyznych glebach o odczynie lekko kwaśnym (pH w okolicach 6). Cyprysik Lawsona jest rośliną wymagającą dużej wilgotności powietrza, lubi słońce ew. półcień. Strefa mrozoodporności 7 dlatego w naszym klimacie może przemarzać. Roślina wrażliwa na zanieczyszczenia powietrza oraz zasolenie podłoża[6].
Przypisy
- ↑ a b Chamaecyparis lawsoniana. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-12-10]. (ang.).
- ↑ P. F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website - Seed Plant Evolution. 2001–.
- ↑ Christenhusz, M.J.M., J.L. Reveal, A. Farjon, M.F. Gardner, R.R. Mill, and M.W. Chase (2011). A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa 19: 55-70.
- ↑ a b Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 70-71. ISBN 83-7129-141-8.
- ↑ A. Farjon: Chamaecyparis lawsoniana. [w:] IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species 2013: e.T34004A2840024 [on-line]. 2013. [dostęp 2017-09-02]. (ang.).
- ↑ Agnieszka Mike-Jeziorska: Cyprysik Lawsona. 2013. [dostęp 2013-04-26].
- BioLib: 2416
- EoL: 1034844
- EUNIS: 150724
- Flora of China: 200005409
- Flora of North America: 200005409
- GBIF: 2683866
- identyfikator iNaturalist: 76237
- IPNI: 261839-1
- ITIS: 183453
- NCBI: 58030
- Plant Finder: 279607
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): kew-2715286
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:261839-1
- Tela Botanica: 16416
- identyfikator Tropicos: 9400243
- USDA PLANTS: CHLA