Cyprysik Lawsona: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja przejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Znacznik: Edytor kodu źródłowego 2017
Linia 25: Linia 25:


== Morfologia ==
== Morfologia ==
; Pokrój: wysokość dochodzi do około 75 metrów (w Polsce dorasta do około 25 m); korona bardzo wąska, stożkowata ze zwykle zwieszającym się pędem wiodącym; drzewo stojące samotnie jest gęsto i równomiernie rozgałęzione aż do ziemi; wskutek rozgałęziania się pnia korona jest często wieloszczytowa{{r|Kremer}}
; Pokrój: Wysokość dochodzi do około 75 metrów (w Polsce dorasta do około 25 m); korona bardzo wąska, stożkowata ze zwykle zwieszającym się pędem wiodącym; drzewo stojące samotnie jest gęsto i równomiernie rozgałęzione aż do ziemi; wskutek rozgałęziania się pnia korona jest często wieloszczytowa{{r|Kremer}}
; [[Kora]]: początkowo szarobrunatna lub zielonkawa i gładka, później – ciemnieje i jest podzielona na duże, podłużne płaty, których końce się odchylają{{r|Kremer}}
; [[Kora]]: Początkowo szarobrunatna lub zielonkawa i gładka, później – ciemnieje i jest podzielona na duże, podłużne płaty, których końce się odchylają{{r|Kremer}}
; [[Liść|Liście]]: boczne łuski o zaostrzonych wierzchołkach; od spodniej strony na krawędziach łusek znajduje się woskowy nalot w postaci białych linii, przypominających dwie litery „Y” połączone podstawami
; [[Liść|Liście]]: Boczne łuski o zaostrzonych wierzchołkach; od spodniej strony na krawędziach łusek znajduje się woskowy nalot w postaci białych linii, przypominających dwie litery „Y” połączone podstawami
; [[Kwiat]]y: rozdzielnopłciowe – gatunek jednopienny; kwiaty męskie są karminowoczerwone i wyrastają zwykle na końcach gałązek. Kwitnie od marca do kwietnia
; [[Kwiat]]y: Rozdzielnopłciowe – gatunek jednopienny; kwiaty męskie są karminowoczerwone i wyrastają zwykle na końcach gałązek. Kwitnie od marca do kwietnia
; [[Szyszka|Szyszki]]: kuliste o średnicy do 0,8 cm, złożone z tarczowatych łusek nasiennych; pokryte są biało-niebieskim nalotem woskowym; w stanie dojrzałym jasnobrunatne
; [[Szyszka|Szyszki]]: Kuliste o średnicy do 0,8 cm, złożone z tarczowatych łusek nasiennych; pokryte są biało-niebieskim nalotem woskowym; w stanie dojrzałym jasnobrunatne


<gallery>
<gallery>

Wersja z 07:57, 26 wrz 2020

Cyprysik Lawsona
ilustracja
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

rośliny

Klad

rośliny naczyniowe

Klad

Euphyllophyta

Klad

rośliny nasienne

Klad

nagonasienne

Rząd

cyprysowce

Rodzina

cyprysowate

Rodzaj

cyprysik

Gatunek

cyprysik Lawsona

Nazwa systematyczna
{{{nazwa łacińska}}} (A. Murray) Parl.
Ann. Mus. Imp. Fis. Firenze ser. 2, 1:181. 1864 (A. L. P. P. de Candolle, Prodr. 16(2):464. 1868)[1]
Zasięg
Mapa zasięgu

Cyprysik Lawsona (Chamaecyparis lawsoniana) – gatunek drzewa należący do rodziny cyprysowatych. Dziko występuje na Zachodnim Wybrzeżu Stanów Zjednoczonych, w Kalifornii i Oregonie[1]. W rozlicznych odmianach sadzony w Europie jako drzewo ozdobne.

Morfologia

Pokrój
Wysokość dochodzi do około 75 metrów (w Polsce dorasta do około 25 m); korona bardzo wąska, stożkowata ze zwykle zwieszającym się pędem wiodącym; drzewo stojące samotnie jest gęsto i równomiernie rozgałęzione aż do ziemi; wskutek rozgałęziania się pnia korona jest często wieloszczytowa[4]
Kora
Początkowo szarobrunatna lub zielonkawa i gładka, później – ciemnieje i jest podzielona na duże, podłużne płaty, których końce się odchylają[4]
Liście
Boczne łuski o zaostrzonych wierzchołkach; od spodniej strony na krawędziach łusek znajduje się woskowy nalot w postaci białych linii, przypominających dwie litery „Y” połączone podstawami
Kwiaty
Rozdzielnopłciowe – gatunek jednopienny; kwiaty męskie są karminowoczerwone i wyrastają zwykle na końcach gałązek. Kwitnie od marca do kwietnia
Szyszki
Kuliste o średnicy do 0,8 cm, złożone z tarczowatych łusek nasiennych; pokryte są biało-niebieskim nalotem woskowym; w stanie dojrzałym jasnobrunatne

Zagrożenia i ochrona

Gatunek umieszczony został przez Międzynarodową Unię Ochrony Przyrody w Czerwonej księdze gatunków zagrożonych w grupie gatunków o wyższym ryzyku wyginięcia (kategoria NT, według klasyfikacji v3.1)[5].

Zastosowanie

Odmiana 'Columnaris'

Roślina ozdobna. Zalecany do dużych ogrodów, w miastach zalecany do parków czy też zieleńców jako soliter.

Odmiany uprawne
  • 'Ivonne'
  • 'Golden Wonder'
  • 'Stardust'
  • 'Stewartii'
  • 'Lane'
  • 'Wiselii'
  • 'Mimima'
  • 'White Spot'
  • 'Alumii'
  • 'Alumii Gold'
  • 'Kelleris Gold'
  • 'Columnaris'
  • 'Globosa'

Uprawa

Roślina, która najlepiej rośnie na umiarkowanie wilgotnych i żyznych glebach o odczynie lekko kwaśnym (pH w okolicach 6). Cyprysik Lawsona jest rośliną wymagającą dużej wilgotności powietrza, lubi słońce ew. półcień. Strefa mrozoodporności 7 dlatego w naszym klimacie może przemarzać. Roślina wrażliwa na zanieczyszczenia powietrza oraz zasolenie podłoża[6].

Przypisy

  1. a b Chamaecyparis lawsoniana. [w:] Germplasm Resources Information Network (GRIN) [on-line]. United States Department of Agriculture. [dostęp 2011-12-10]. (ang.).
  2. P. F. Stevens: Angiosperm Phylogeny Website - Seed Plant Evolution. 2001–.
  3. Christenhusz, M.J.M., J.L. Reveal, A. Farjon, M.F. Gardner, R.R. Mill, and M.W. Chase (2011). A new classification and linear sequence of extant gymnosperms. Phytotaxa 19: 55-70.
  4. a b Bruno T. Kremer: Drzewa. Warszawa: Świat Książki, 1996, s. 70-71. ISBN 83-7129-141-8.
  5. A. Farjon: Chamaecyparis lawsoniana. [w:] IUCN 2007. 2007 IUCN Red List of Threatened Species 2013: e.T34004A2840024 [on-line]. 2013. [dostęp 2017-09-02]. (ang.).
  6. Agnieszka Mike-Jeziorska: Cyprysik Lawsona. 2013. [dostęp 2013-04-26].