Zagrodnik: Różnice pomiędzy wersjami

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
[wersja przejrzana][wersja nieprzejrzana]
Usunięta treść Dodana treść
m Anulowanie wersji 57719809 autorstwa 88.220.33.46 (dyskusja) brak źródła
Znacznik: Anulowanie edycji
"darmowej pracy" - chłopi dostawali w zamian za pańszczyznę różne serwituty: A. Serwituty pastwiskowe: a) pasanie na ugorach i ścierniskach b) pasanie na łąkach c) pasanie na specjalnych pastwiskach, górach, zaroślach, błotach itp. d) pasanie w lesie B. Serwituty leśne: a) otrzymywanie drzewa budulcowego b) otrzymywanie żerdzi do dachów i płotów c) otrzymywanie drzewa opałowego, ścinanie uschłych drzew e) obcinanie i obłamywanie gałęzi f) zbieranie suchych gałęzi g) karczowanie pni h) grabie…
Znaczniki: Wycofane Z urządzenia mobilnego Z wersji mobilnej (przeglądarkowej)
Linia 2: Linia 2:
'''Zagrodnik''' (dawn. też '''ogrodnik'''<ref name="doro">{{Cytuj stronę | url = https://sjp.pwn.pl/doroszewski/ogrodnik;5465555.html | tytuł = ogrodnik 2 | autor = [[Witold Doroszewski]] | praca = Słownik języka polskiego | opublikowany = PWN | data dostępu = 2018-11-29}}</ref>; łac. ''hortulanus'') – [[chłopi|chłop]] posiadający dom i gospodarstwo o obszarze nie większym niż 1/4 [[Łan (miara powierzchni)|łana]]. Zagrodnicy posiadający jedynie niewielki kawałek ziemi, w odróżnieniu od [[kmieć|kmieci]], nie byli w stanie wyżywić całej rodziny, z tej racji stawali się podstawową siłą najemną na wsi.
'''Zagrodnik''' (dawn. też '''ogrodnik'''<ref name="doro">{{Cytuj stronę | url = https://sjp.pwn.pl/doroszewski/ogrodnik;5465555.html | tytuł = ogrodnik 2 | autor = [[Witold Doroszewski]] | praca = Słownik języka polskiego | opublikowany = PWN | data dostępu = 2018-11-29}}</ref>; łac. ''hortulanus'') – [[chłopi|chłop]] posiadający dom i gospodarstwo o obszarze nie większym niż 1/4 [[Łan (miara powierzchni)|łana]]. Zagrodnicy posiadający jedynie niewielki kawałek ziemi, w odróżnieniu od [[kmieć|kmieci]], nie byli w stanie wyżywić całej rodziny, z tej racji stawali się podstawową siłą najemną na wsi.


Kategoria ludności chłopskiej określana mianem zagrodnik występowała od XIII w. Zagrodnik posiadający chałupę i niewielki kawałek ziemi do czasu likwidacji [[Pańszczyzna|pańszczyzny]] obciążony był wykonywaniem darmowej pracy na rzecz pana maksymalnie do 3 dni w tygodniu. Niektórzy z zagrodników oprócz pracy w polu zajmowali się [[Rzemiosło|rzemiosłem]]. Spośród zagrodników rekrutowała się służba [[folwark|folwarczna]]. Kategoria zagrodników przetrwała z małymi zmianami do początku XX w<ref>Tadeusz Łepkowski, ''Mały słownik historii Polski'', Warszawa 1964, s.429.</ref>. W 1767 r. na wsi śląskiej zagrodnicy stanowili 49%, [[Kmieć|kmiecie]] 36% i [[Chałupnik|chałupnicy]] 15%<ref>Krzysztof Groniowski. ''[[Uwłaszczenie chłopów w Polsce]].'' Warszawa 1976, s. 37.</ref>.
Kategoria ludności chłopskiej określana mianem zagrodnik występowała od XIII w. Zagrodnik posiadający chałupę i niewielki kawałek ziemi do czasu likwidacji [[Pańszczyzna|pańszczyzny]] obciążony był wykonywaniem pracy na rzecz pana maksymalnie do 3 dni w tygodniu. Niektórzy z zagrodników oprócz pracy w polu zajmowali się [[Rzemiosło|rzemiosłem]]. Spośród zagrodników rekrutowała się służba [[folwark|folwarczna]]. Kategoria zagrodników przetrwała z małymi zmianami do początku XX w<ref>Tadeusz Łepkowski, ''Mały słownik historii Polski'', Warszawa 1964, s.429.</ref>. W 1767 r. na wsi śląskiej zagrodnicy stanowili 49%, [[Kmieć|kmiecie]] 36% i [[Chałupnik|chałupnicy]] 15%<ref>Krzysztof Groniowski. ''[[Uwłaszczenie chłopów w Polsce]].'' Warszawa 1976, s. 37.</ref>.


== Przypisy ==
== Przypisy ==

Wersja z 15:52, 13 paź 2020

Zagrodnik (dawn. też ogrodnik[1]; łac. hortulanus) – chłop posiadający dom i gospodarstwo o obszarze nie większym niż 1/4 łana. Zagrodnicy posiadający jedynie niewielki kawałek ziemi, w odróżnieniu od kmieci, nie byli w stanie wyżywić całej rodziny, z tej racji stawali się podstawową siłą najemną na wsi.

Kategoria ludności chłopskiej określana mianem zagrodnik występowała od XIII w. Zagrodnik posiadający chałupę i niewielki kawałek ziemi do czasu likwidacji pańszczyzny obciążony był wykonywaniem pracy na rzecz pana maksymalnie do 3 dni w tygodniu. Niektórzy z zagrodników oprócz pracy w polu zajmowali się rzemiosłem. Spośród zagrodników rekrutowała się służba folwarczna. Kategoria zagrodników przetrwała z małymi zmianami do początku XX w[2]. W 1767 r. na wsi śląskiej zagrodnicy stanowili 49%, kmiecie 36% i chałupnicy 15%[3].

Przypisy

  1. Witold Doroszewski: ogrodnik 2. [w:] Słownik języka polskiego [on-line]. PWN. [dostęp 2018-11-29].
  2. Tadeusz Łepkowski, Mały słownik historii Polski, Warszawa 1964, s.429.
  3. Krzysztof Groniowski. Uwłaszczenie chłopów w Polsce. Warszawa 1976, s. 37.

Zobacz też