Specjalności harcerskie

Typowe umundurowanie członka drużyny wodnej. Na zdjęciu wędrownicy z 4 Harcerskiej Drużyny Wodnej "HOOK" w Rudzie Śląskiej.

Specjalności harcerskie – wybrana dziedzina harcerskiego programu wychowawczego, którą w sposób szczególny i pogłębiony zajmują się harcerze w drużynach i klubach.

Niektóre specjalności (np. wodna) wyróżniają się odmiennym niż inne drużyny umundurowaniem lub tzw. plakietką specjalnościową umieszczaną na prawym rękawie koszuli mundurowej.

W pracy drużyny specjalnościowej pojawiają się różne problemy. Jednym z najczęstszych jest pogodzenie specjalności z tradycyjną aktywnością harcerską. Można też powiedzieć, że harcerstwa nie trzeba godzić ze specjalnością, bo program specjalnościowy jest tylko uzupełnieniem klasycznego programu harcerskiego.

Specjalności Harcerskie w ZHP

W ZHP wyróżnia się następujące specjalności:

• Artystyczna,
• Ekologiczna,
• Historyczno-Rekonstrukcyjna,
• Jeździecka i kawaleryjska,
• Lotnicza,
• Łącznościowa (m.in. Harcerski Klub Łączności),
• Obronna,
• Poczta Harcerska,
• Pożarnicza,
• Ratownicza,
• Służby Granicznej,
• Służby Zabezpieczenia i Służby Ruchu Drogowego,
• Sportowa,
• Techniczna,
• Turystyczna (m.in. Harcerski klub turystyczny),
• Wodna i Żeglarska,
• Krwiodawstwo

Oznaczenia funkcji w drużynach Specjalnościowych

W drużynach specjalnościowych oznaczenia funkcji są takie same jak w drużynach, które nie posiadają specjalności.

•  
  Brązowy – zastępowy
•  
  Zielony – przyboczny
•  
  Granatowy – drużynowy

Jedynym wyjątkiem jest funkcja pod załogowego (pod przyboczny) w drużynach wodnych wielopoziomowych, taka osoba posiada sznur podstawowej funkcji z zielonym suwakiem.

Istnieją też harcerskie kluby specjalnościowe, gdzie funkcja oznaczana jest w sposób następujący:

•  
  Czerwony – szef klubu specjalnościowego

Program zdobywania specjalności

Zdobywanie stopni, sprawności, znaków służb, realizacja projektów o tematyce specjalnościowej	Zbiórki dotyczące wybranej specjalności	służba specjalnościowa na rzecz środowiska i społeczności lokalnej	Współpraca z instytucjami i organizacjami specjalistycznymi
Wybór nazwy i bohatera, a także obrzędowości związanej ze specjalnością	Udział w kursach specjalnościowych	Udział w konkursach, festiwalach, itp.	Wymiana doświadczeń ze środowiskami naszej specjalności

Działanie drużyny specjalnościowej

Doskonalenie instrumentów metodycznych łączących szkolenie harcerskie i specjalnościowe	Dobór różnych form pracy specjalnościowej (rajdy, biwaki, wędrówki)	Stała służba specjalnościowa na rzecz środowiska i społeczności lokalnej	Członkostwo indywidualne lub zbiorowe w organizacjach specjalnościowych
Tworzenie obrzędowości i tradycji specjalnościowej drużyny	Organizacja i udział w kursach specjalnościowych	Współorganizowanie i udział w zlotach, festiwalach, konkursach	Stała współpraca z inspektoratem Głównej Kwatery ZHP lub Komendy Chorągwi
	Podnoszenie kwalifikacji specjalnościowych drużynowego	Pozyskiwanie i konserwacja sprzętu specjalnościowego

Specjalności harcerskie w ZHR

W ZHR również występują drużyny specjalnościowe.

Zobacz też

• Strona Główna Specjalności ZHP
• Strona Centrum Wychowania Morskiego ZHP
• Inspektorat Lotniczy ZHP
• Związek Harcerstwa Polskiego
• Związek Harcerstwa Rzeczypospolitej
• Związek Harcerstwa Polskiego w Niemczech. zhpwn.org. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-09-27)].

Bibliografia

• "Harcerskie Specjalności", hm. Emilia Kulczyk-Prus hm. Tomasz Nowak, Warszawa-Łódź, 2008
• "Poradnik Harcerskich Specjalności", hm. Emilia Kulczyk-Prus hm. Tomasz Nowak, Warszawa, 2007