Stanisław Grekowicz
| Data i miejsce urodzenia | |
|---|---|
| Data i miejsce śmierci | |
| Przebieg służby | |
| Jednostki | |
| Główne wojny i bitwy |
I wojna światowa |
| Późniejsza praca |
nauczyciel |
| Odznaczenia | |
 
| |
Stanisław Grekowicz (ur. 8 lutego 1892[1] w Warszawie, zm. 9 grudnia 1965[2] tamże) – żołnierz Legionów Polskich, uczestnik wojny polsko-bolszewickiej, żołnierz Armii Krajowej podczas II wojny światowej, nauczyciel.
Życiorys[edytuj | edytuj kod]
Urodził się 8 lutego 1892 roku w Warszawie w rodzinie drobnych ziemian[3]. Po zdaniu matury rozpoczął studia na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie, a później specjalizację w rolnictwie tropikalnym w Paryżu.
W 1914 roku porzucił dalszą edukację i wstąpił do Legionów Polskich[3]. Dołączył do oddziału Byliny, brał udział w bitwach w Karpatach oraz w szarży pod Rokitną[4]. Z atakujących w szarży 64 ułanów znalazł się wśród zaledwie sześciu, którzy powrócili z bitwy. W walkach z Rosją uczestniczył jako kapral, a następnie podporucznik i porucznik II Pułku Ułanów. Jako żołnierz IX Pułku Ułanów Małopolskich brał udział w wojnie polsko-bolszewickiej w kampanii na Małopolsce oraz na Wołyniu. Początkowo walczył jako porucznik szwadronu rotmistrza Borkowskiego, a po śmierci rotmistrza został jego następcą i dowodził szwadronem[3]. Za zasługi podczas wojen został uhonorowany Krzyżem Virtuti Militari[5] i Krzyżem Walecznych.
W okresie międzywojennym mieszkał na Wołyniu, później we wsi Hruszwica[3]. W 1920 roku ożenił się z Wandą Kadłubiską[3]. W 1939 roku wraz z rodziną przeniósł się do centralnej Polski, w okolice Kurowa, chcąc uniknąć aresztowania przez NKWD[3]. W czasie II wojny światowej dołączył do żołnierzy Armii Krajowej[3]. W 1944 roku został internowany i zesłany do obozu w głąb ZSRR – początkowo przebywał w obozie w Riazaniu, następnie w Griazowcu[3].
Po powrocie z zesłania, w 1948 roku podjął pracę jako właściciel gospodarstwa i nauczyciel w szkole rolniczo-pszczelarskiej w Pszczelej Woli, gdzie cieszył się dużą sympatią wśród uczniów ze względu na swój charakter, poczucie humoru i wiedzę o świecie. Interesował się literaturą, był miłośnikiem Sienkiewicza, posługiwał się kilkoma językami[2]. W 1951 roku został jednak zwolniony z pracy przez władze komunistyczne ze względu na ziemiańskie pochodzenie oraz poglądy. Resztę życia spędził w Warszawie. Zdiagnozowano u niego chorobę Parkinsona. Zmarł 9 grudnia 1965 roku[2]. Jego grób znajduje się na nowym cmentarzu na Służewie przy ul. Wałbrzyskiej w Warszawie[2].
Odznaczenia[edytuj | edytuj kod]
Przypisy[edytuj | edytuj kod]
- ↑ Genealodzy.PL Genealogia, Program indeksacji aktów stanu cywilnego i metryk kościelnych [online], metryki.genealodzy.pl [dostęp 2020-11-08].
- ↑ a b c d Maria Grekowicz-Rakowska, Wspomnienie, „Gazeta Stołeczna nr 159”, lipiec 1999, Nekrologi, s. 13.
- ↑ a b c d e f g h Adam Pidek, Ewa Wiorko, Stanisław Grekowicz 1892–1965, Pszczela Wola: Strzyżewickie Towarzystwo Regionalne, 2018.
- ↑ Stanisław Rostworowski Nie Tylko Pierwsza Brygada (1914–1918) Z Legionami na bój P.W. EGROSS – Oficyna Wydawnicza, Warszawa 1993.
- ↑ a b Tatara 1929 ↓, s. 31–32.
Bibliografia[edytuj | edytuj kod]
- Jan Tatara: Zarys historji wojennej 9-go pułku ułanów. Warszawa: Wojskowe Biuro Historyczne, 1929, seria: Zarys historii wojennej pułków polskich 1918–1920.
- Adam Pidek, Ewa Wiorko: Stanisław Grekowicz 1892–1965. Pszczela Wola: Strzyżewickie Towarzystwo Regionalne, 2018.
- Maria Grekowicz-Rakowska, Wspomnienie. Gazeta Stołeczna nr 159, wydanie z dnia 10/07/1999. NEKROLOGI.
- Stanisław Jan. Rostworowski: Nie tylko Pierwsza Brygada (1914–1918) – Z Legionami na bój. Warszawa: P. W. EGROS – Oficyna Wydawnicza, 1993. ISBN 83-85253-05-X.